Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
Instytut Literaturoznawstwa
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Marek Piechota

20.10.2020 - 18:41, aktualizacja 25.02.2021 - 10:10
Redakcja: am

Prof. dr hab. Marek Władysław Piechota specjalizuje się zasadniczo w historii literatury polskiej; studia: 1969–1970 na Wydziale Automatyki Politechniki Śląskiej w Gliwicach; 1970–1973 fizyka na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ w Katowicach, 1973–1977 filologia polska na Uniwersytecie Śląskim (ukończone z wyróżnieniem; magisterium nt. „Epopeiczność Balladyny”, promotor: prof. dr hab. Ireneusz Opacki, rec. prof. dr hab. Zbigniew Jerzy Nowak); doktorat w 1984 (na podstawie rozprawy „Żywioł epopeiczny w twórczości Juliusza Słowackiego”, promotor prof. dr hab. Zbigniew Jerzy Nowak); dr hab. 1993 na podstawie rozprawy O tytułach dzieł literackich w pierwszej połowie XIX wieku, Katowice 1992, tytuł prof. nauk humanistycznych w 2001 na podstawie dorobku i rozprawy Od tytułu do Epilogu. Studia i szkice o „Panu Tadeuszu”, Katowice 2000.

Ważniejsze funkcje pełnione w Uniwersytecie Śląskim: w latach 1993–1996 prodziekan ds. studentów Wydziału Filologicznego oraz w latach 20052008 wicedyrektor ds. naukowych Instytutu Nauk o Literaturze Polskiej (u boku dyrektora prof. dra hab. M. Kisiela).  Brał udział w wielu komisjach instytutowych, wydziałowych i uczelnianych, w komisjach rektorskich, senackich i uniwersyteckich.

Jest członkiem Komisji Historycznoliterackiej PAN Oddziału w Katowicach (od 1984, przez trzy kadencje jako sekretarz Komisji); był członkiem Rady Wydziały Filologicznego (lata 1993–1919), członkiem Rany Naukowej INOLP; jest członkiem założycielem Górnośląskiego Towarzystwa Literackiego, współzałożycielem miesięcznika społeczno-kulturalnego „Śląsk”, w którym publikuje recenzje popularnonaukowe, wiersze (często satyryczne), eseje i inne teksty; jest członkiem (od 1984, od 2006 prezesem) Oddziału Śląskiego Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza.

Dotychczas interesował się głównie twórczością wielkich romantyków (szczególnie dziełami Słowackiego i Mickiewicza, w mniejszym stopniu Norwidem), nie stronił jednak również od problematyki tak odbiegającej od tego nurtu, jak interpretacje utworów Jana Kochanowskiego i Wisławy Szymborskiej czy zagadnienia przemian języka polskiego czasu drugiej wojny światowej, wreszcie wymieraniem języków naturalnych (obecnie w tempie jeden język w ciągu dwóch tygodni). Ostatnio zgłębia zagadnienia z zakresu komparatystyki, czego dotyczy najnowsza monografia. Całokształt zainteresowań znajduje odzwierciedlenie w ponad 200 publikacjach o charakterze stricte naukowym, względnie popularnonaukowym.

Współpracował w latach 1993–2005 z telewizyjnym „Kabaretem Olgi Lipińskiej (autor i współautor 40 piosenek).

Przygotował 14 recenzji profesorskich, 10 recenzji habilitacyjnych i 25 doktorskich. Wypromował ponad 330 magistrów filologii polskiej oraz 10 doktorów nauk humanistycznych (opiekuje się kolejnym czworgiem doktorantów).

Otrzymał m.in. następujące nagrody:

  • 18 nagród JM Rektora UŚ (I i II stopnia) „za osiągnięcia w dziedzinie naukowo-badawczej”, „za wyróżniającą się pracę naukowo-dydaktyczną”, „za działalność naukową”, „za działalność naukowo-organizacyjną”, „za wybitne osiągnięcia w działalności organizacyjnej na rzecz Uczelni”;
  • Nagrodę Specjalną JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego za najlepszy doktorat obroniony w latach 1984–1985;
  • Nagrodę Zespołową Ministra Edukacji Narodowej za współautorstwo książki pt. Język polski czasu drugiej wojny światowej (1939–1945);
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej (2002);
  • Złoty Krzyż Zasługi (2005);
  • Złota Odznaka Za Zasługi dla Uniwersytetu Śląskiego (2007);
  • Odznaka honorowa „Zasłużony dla kultury polskiej” (2007);
  • „Srebrne skrzydło” – statuetka przyznana przez Burmistrza Miasta Tarnowskie Góry (2013).

Ważniejsze publikacje:

  1. O tytułach dzieł literackich w pierwszej połowie XIX wieku. Katowice 1992, ss. 134;
  2. Żywioł epopeiczny w twórczości Juliusza Słowackiego. Katowice 1993, ss. 144;
  3. „Pan Tadeusz” i „Król-Duch” – dwie koncepcje romantycznej epopei. Kielce 1995, ss. 48;
  4. Od tytułu do Epilogu. Studia i szkice o „Panu Tadeuszu”. Katowice 2000, ss. 168;
  5. Słownik Mickiewiczowski, [współautor J. Lyszczyna]. Katowice 2000, ss. 422;
  6. „Chcesz ty, jak widzę, być dawnym Polakiem…” Studia i szkice o twórczości Słowackiego. Katowice 2005, ss. 188;
  7. Zbigniew Jerzy Nowak (1919–1993), [współautorka: K. Heska-Kwaśniewicz], Katowice 2006, s. Mentibus Memoratis, nr 1, ss. 102;
  8. „Słowo to cały człowiek”. Studia i szkice o twórczości Mickiewicza. Katowice 2011, ss. 264;
  9. Poliglotyzm wielkich romantyków polskich (Mickiewicz, Słowacki, Krasiński). Katowice 2016, ss. 200;
  10. (Nie)zapomniany czar arcydzieł. Anonim, Barańczak, Camus… Katowice 2019, ss. 268.

Prof. Marek Piechota, PhD, DLitt

Professor in the Institute of Literary Studies
Faculty of Humanities

marek.piechota@us.edu.pl

 

ORCID: 0000-0002-8517-6616

The most important publications of the last twenty years:

  1. Od tytułu do Epilogu. Studia i szkice o „Panu Tadeuszu” [From the title to the Epilogue. Studies and essays on “Pan Tadeusz”], Wydawnictwo UŚ, Katowi ce 2000, 168 pages;
  2. „Chcesz ty, jak widzę, być dawnym Polakiem”. Studia i szkice o twórczości Słowackiego [“You crave, as I can see, to be the old-time Pole.” Studies and essays on Słowacki’s works], Wydawnictwo UŚ, Katowice 2005, 187 pages;
  3. „Słowo to cały człowiek”. Studia i szkice o twórczości Mickiewicza [“The world is a whole human being.” Studies and essays on Mickiewicz’s works], Wydawnictwo UŚ, Katowice 2011, 264 pages;
  4. Poliglotyzm wielkich romantyków polskich (Mickiewicz, Słowacki, Krasiński) [The polyglotism of the great Polish Romantics (Mickiewicz, Słowacki, Krasiński)], Wydawnictwo UŚ, Katowice 2016, 200 pages;
  5. (Nie)zapomniany czar arcydzieł. Anonim, Barańczak, Camus…[The (un)forgotten charm of the masterpieces. Anonim, Barańczak, Camus…], Wydawnictwo UŚ, Katowice 2019,   267 pages.

Academic events:

  1. Do „Nike”? – Tak, ale najpierw jako Książka Miesiąca w Bibliotece Śląskiej w Katowicach. O Niesamowitej Słowiańszczyźnie Profesor Marii Janion [For “Nike”? — Yes, but first as the Book of the Month in the Silesian Library in Katowice. On Niesamowita Słowiańszczyzna by Professor Maria Janion]. The laudation delivered  in the Good Book Club, the Nomination for the Silesian Literary Laurel — the Silesian Library Award, Katowice – June A.D. 2007, Nomination no. 8, Katowice, 21  June,  2007;
  2. Recenzja dorobku Pani dr hab. Haliny Krukowskiej w postępowaniu dotyczącym nadania jej tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku, in: Profesor Halina Krukowska doktor honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku [A review of Assoc. Prof. Halina Krukowska’s academic achievements as part of the procedure of  conferring on her the title of doctor honoris causa of the Białystok University]. J. Godlewska, A. Janicka, J. Ławski (eds.), Wyd. PRYMAT, Białystok 2018, pp. 43–51, and the participation in the ceremony;
  3. Introdukcje ostateczne i zaniechane Króla-Ducha po latach (w świetle koncepcji Marka Troszyńskiego czytania późnych dzieł Słowackiego jako hipertekstu) [Final and abandoned introductions of Król-Duch years later (in the light of Marek Troszyński’s conception of reading the late works of Słowacki as hypertext]. Paper presented in the symposium “Kształty Słowackiego,” organized by the Adam Mickiewicz Literary Society, the Katowice Section, Katowice, 13 January, 2020.

 

prof. Marek Piechota
fot. www.sjikp.us.edu.pl

return to top