Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
Instytut Nauk o Ziemi
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Deglacjacja wybranych nunataków Spitsbergenu otwiera możliwość dla ekspansji zmarzliny ponad obszarem zlodowaconym

18.06.2020 - 13:49 aktualizacja 15.03.2021 - 13:06
Redakcja: ML
Ocieplenie w rejonie Spitsbergenu przyspieszyło w ostatnich latach, intensyfikując proces deglacjacji. Większość lodowców wyraźnie zmniejsza zasięg czół jak i miąższość. Prowadzi to także do coraz większego odsłaniania stoków nunataków – szczytów otoczonych lodowcami – i wkraczania tam warunków peryglacjalnych. Naukowcy Instytutu Nauk o Ziemi UŚ, Joanna Ewa Szafraniec i Wojciech Dobiński obliczyli, że tempo odsłaniania stoków zachodzi najintensywniej na średniej wysokości części wynurzonej ponad lód i wynosi maksymalnie ok. 10 000 m2 na rok, dając przeciętne obniżanie dolnej granicy nunataków ok. 0.06 m na rok na stopień nachylenia terenu. Zjawisko to dotyka głównie niżej położone nunataki, zwłaszcza stoki sektora północnego. Oznacza to, że obszar dla wkraczania dziedziny peryglacjalnej rozwija się nie tylko na lodowcowym przedpolu – jak tradycyjnie się ją pojmuje – lecz także od drugiej, górnej części lodowców, gdzie do tej pory nie była ona dostrzegana i badana.

Szafraniec J.E., Dobiński W. 2020: Deglaciation Rate of Selected Nunataks in Spitsbergen, Svalbard—Potential for Permafrost Expansion above the Glacial Environment. Geosciences 10, 202, doi:10.3390/geosciences10050202

Fig.: Tempo deglacjacji powierzchniowej wzdłuż profilu pionowego dla wybranych nunataków Spitsbergenu

img
return to top