Zapraszamy na seminarium filozoficzne pt. „Społeczne kryterium demarkacji między nauką a pseudonauką”, na którym prelegentem będzie dr Szymon Makuła.
Seminarium odbędzie się 9 czerwca 2022 o godz. 17 15 w sali 333 – Instytut Filozofii Uniwersytetu Śląskiego (ul. Bankowa 11, Katowice).
Odkąd Larry Laudan, w klasycznym już artykule, wezwał wszystkich do porzucenia terminu „pseudonauka” i ogłosił zgon problemu demarkacji, minęły prawie cztery dekady. Laudanowska krytyka ówczesnych projektów demarkacyjnych wydała się początkowo na tyle przekonująca, że kwestia odróżnienia nauki od pseudonauki niemal całkowicie zniknęła z pola zainteresowań badaczy na niemal trzydzieści lat. Na zmianę tej sytuacji wpłynął niewątpliwie fakt rozprzestrzeniania się po całym świecie antynaukowych przekonań o szkodliwości szczepień, o śmiercionośnym charakterze sieci 5G, negowanie wiedzy o zmianach klimatu, czy nawet wiara w teorię płaskiej Ziemi.
Kryteria demarkacji można podzielić na ogólne i szczegółowe. Te pierwsze mają charakter heurystyk, które mają na celu pomóc laikowi się rozeznać, czy ma do czynienia z naukową wiedzą, czy pseudonaukowymi bzdurami. Te drugie są zaawansowanymi i wyspecjalizowanymi zestawami kryteriów (niekoniecznie nawet zwerbalizowanych), używanych przez ekspertów podczas oceny jakości pracy naukowej w konkretnej dziedzinie wiedzy. W moim referacie skupię się na narzędziach należących do pierwszej grupy i pokażę w jaki sposób wykorzystują one teoretyczne założenia i rozmaite pomysły pochodzące z nurtu tzw. społecznej epistemologii, badań nad eksperckością, agnotologii, czy myślenia krytycznego, oraz omówię ograniczenia w ich stosowalności. Pokażę również, na ile wzbogacenie tych kryteriów o wiedzę naukometryczną jest w stanie przezwyciężyć ich słabości.
Doktor Szymon Makuła – adiunkt w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Śląskiego. Zainteresowania badawcze: filozofia nauki, metodologia nauk społecznych, logika nieformalna, krytyczne myślenie, błędy poznawcze, teoria argumentacji. Autor pracy doktorskiej „Semantyczny antyrealizm metafilozoficzny” i artykułów (wybrane publikacje): „The Devil is in the Framework. Comment on Mizrahi vs. all Debate on the Strength of Arguments from an Expert Opinion” („Philosophia” 2022), „Is There an Alternative to Moderate Scientism?” („Organon F” 2021), „Conspiratio maligna w naczyniu, czyli globalne teorie spiskowe a sceptycyzm” („Analiza i Egzystencja” 2021).
Organizatorami wydarzenia są Prof. dr hab. Wojciech Sady oraz mgr Dawid Szombierski.
Prof. dr hab. Wojciech Sady – filozof nauki, historyk idei i tłumacz. Autor książek (wybrane publikacje): „Struktura rewolucji relatywistycznej i kwantowej w fizyce”, „Spór o racjonalność naukową: od Poincarégo do Laudana”, „Dzieje religii, filozofii i nauki” (III tomy), „Wittgenstein: życie i dzieło”. Tłumacz (wybrane przekłady): B. Russell „Problemy filozofii” i I. Lakatos „Pisma z filozofii nauk empirycznych”.
Mgr Dawid Szombierski – doktorant w Szkole Doktorskiej Uniwersytetu Śląskiego. Zainteresowania: epistemologia, metafizyka i filozofia nauki.
