Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
search
Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Kartka z kalendarza – Światowy Dzień Tabliczki Mnożenia

04.01.2022 - 14:42, aktualizacja 25.05.2022 - 11:13
Redakcja: magdakorbela

Save the date with our scientists

𝐊𝐚𝐫𝐭𝐤𝐚 𝐳 𝐊𝐚𝐥𝐞𝐧𝐝𝐚𝐫𝐳𝐚 📆 1 października – 🇵🇱 Światowy Dzień Tabliczki Mnożenia
🧮 Tabliczka mnożenia ma najczęściej postać wypełnionej liczbami kwadratowej tablicy. W każdym polu (poza pierwszym wierszem i pierwszą kolumną) wpisuje się wyniki mnożenia przez siebie odpowiednich liczb.
🧮 Ten prosty pomysł zawdzięczamy podobno żyjącemu 2500 lat temu… Pitagorasowi (w niektórych krajach do dziś używa się nazwy tabliczka Pitagorasa).
Wynalazek do najmłodszych nie należy i wydawać by się mogło, że ludzkość wpadła już ma pomysł jak przyswoić położenie stu wpisanych w tabelę liczb, a jednak…
Konieczność zapamiętania jej zawartości niezmiennie spędza sen z powiek uczniów i przyprawia o ból głowy ich rodziców. Do dzisiaj nie zbadano, dlaczego leżące od wieków w tym samym miejscu liczby w pamięci ucznia zamieniają uparcie swoje miejsca.
🧮 Dla wszystkich cierpiących na tę przypadłość i dla tych, którzy zwyczajnie nie lubią nadwyrężać swojej pamięci jest dobra wiadomość: żeby opanować sztukę mnożenia, wystarczy znać dodawanie i odejmowanie 🙃
Jeśli znamy wyniki mnożenia kolejnych liczb naturalnych przez samą siebie (leżą one na zielonej przekątnej w tabeli), to – śmiało można powiedzieć – znamy całą tabliczkę mnożenia!
Zapytani o wynik mnożenia 6×7 możemy przypomnieć sobie, że 7×7=49 (oznacza to, że na liczbę 49 składa się siedem siódemek). Zapis 6×7 pokazuje, że interesuje nas tylko sześć siódemek (a więc o jedną siódemkę mniej niż w przypadku mnożenia 7×7). Oznacza to, że od iloczynu 7×7 (a więc od liczby 49) musimy odjąć jedną siódemkę.
W ten sposób można poradzić sobie z tymi najbardziej kłopotliwymi wynikami. Te prostsze liczą się same. Chcąc pomnożyć 4×8, wystarczy przecież „wziąć” cztery ósemki, które szybko sumują się dając …?
🧮 Co jednak może zrobić ktoś, kto nie pamięta leżących na przekątnej tabeli liczb 1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 81 i 100?
🧮 Odpowiedź brzmi… dodawać! Gdy do pierwszej z wypisanych liczb dodamy 3, otrzymamy… drugą z nich. Gdy do drugiej dodamy 5 otrzymamy… trzecią. Żeby uzyskać czwartą (i następne), wystarczy do otrzymywanych wyników dodawać kolejne liczby nieparzyste.
🧮 Na koniec jest też dobra wiadomość dla tych, którzy nie lubią dodawać ani odejmować. Nie trzeba zapamiętywać aż stu liczb! Wyniki nad i pod przekątną zwyczajnie się powtarzają, co zawdzięczamy temu, że mnożenie jest przemienne i jego wynik nie zależy od kolejności liczb, które mnożymy.
return to top