Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
search
Wydział Sztuki i Nauk o Edukacji
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Wystawa MARINA ABRAMOVIĆ. WOLNOŚĆ ABSOLUTNA

25.05.2023 - 08:02 aktualizacja 26.05.2023 - 09:37
Redakcja: Andrzej Szczurek

MARINA ABRAMOVIĆ. WOLNOŚĆ ABSOLUTNA

Międzynarodowy Projekt Artystyczno-Naukowy

(2019-2023)

 

W dniu 18 maja 2023 roku w przestrzeni obok auli na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji na Uniwersytecie Śląskim w Cieszynie nastąpiło otwarcie wystawy zatytułowanej MARINA ABRAMOVIĆ. WOLNOŚĆ ABSOLUTNA. Otwarcia dokonały: dr hab. Magdalena Szyndler, prof. UŚ oraz dr Anna Steliga z Uniwersytetu Rzeszowskiego. Kuratorkami wystawy są: Iwona Bugajska-Bigos i Anna Steliga.

Wystawa jest ostatnią z cyklu wystaw będących elementem składowym rozpisanego na lata Międzynarodowego Projektu Artystyczno-Naukowego o tym samym tytule i nie odbyłaby się, gdyby nie zaangażowanie mgr Ewy Cudzich i Jej studentek i studentów. Anna Steliga opowiedziała gościom wernisażu o założeniach projektu, o dwutomowej monografii naukowej, która dopełnia warstwę wizualną przedsięwzięcia, o szeregu imprez towarzyszących temu projektowi (m.in. o panelu dyskusyjnym z dr Wacławem Kuczmą, kuratorem, który sprowadził Marinę i jej sztukę do Polski), a także o tym, w jaki sposób Marina Abramović – ta artystka światowego formatu – dowiedziała się o tym projekcie i posiada projektowe książki w zbiorach MAI (Marina Abramović Institute). Anna Steliga zaproponowała także kuratorskie oprowadzanie po wybranych obiektach wystawy, a także zaprosiła na seans filmowy, będący  przeglądem prac multimedialnych uczestników projektu. Miłym akcentem wernisażu było losowanie nagród w postaci upominków z Instytutu Sztuk Pięknych m.in. publikacji naukowych tego projektu, jak i innych międzynarodowych projektów realizowanych przez ISP UR i ANS, a także WARSTW. Rocznika ISP, czyli czasopisma instytutowego. 

Instytut Sztuk Pięknych (dawniej Wydział Sztuki) na Uniwersytecie Rzeszowskim (w jego imieniu dr hab. Jadwiga Sawicka, prof. UR i dr Anna Steliga) oraz Akademia Nauk Stosowanych (dawniej Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa) w Nowym Sączu (którą reprezentuje dr hab. Iwona Bugajska-Bigos, prof. ANS) to ośrodki realizujące MARINA ABRAMOVIĆ. WOLNOŚĆ ABSOLUTNA. Międzynarodowy Projekt Artystyczno-Naukowy (2019–2023). Projekt jest tworzony w ramach badań artystyczno-naukowych i zgodnie z tematami badawczymi obejmującymi intertekstualność w sztukach wizualnych, badanie relacji pomiędzy tekstami kultury w realizacjach multimedialnych, instalacjach tekstowych i działalności malarskiej oraz badania z zakresu psychopedagogiki twórczości.

Organizatorami projektu są: Instytut Sztuk Pięknych Uniwersytetu Rzeszowskiego, Akademia Nauk Stosowanych w Nowym Sączu – edukacja artystyczna w zakresie sztuk plastycznych, Koło Artystyczno-Naukowe „Piekarnia” oraz partnerzy z Polski: Centrum Sztuki Współczesnej „Znaki Czasu” (Toruń), Uniwersytet Śląski (Katowice / Cieszyn), Uniwersytet Mikołaja Kopernika (Toruń), Akademia Sztuk Pięknych (Kraków), Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska (Przemyśl) i z zagranicy: Państwowy Uniwersytet Humanistyczny (Równe, Ukraina), University of Girona (Girona, Hiszpania), Uniwersytet Komeńskiego (Bratysława, Słowacja), ESE – Escola Superior de Educação do Politécnico do Porto (Porto, Portugalia), Kean University (New Jersey, USA), Terra Therapeutica Institute (Bratysława, Słowacja), Institut for Kunstterapi (Dania), EFAT – European Federation of Art Therapy (Belgia). Do czynnego udziału w projekcie zostali zaproszeni także uczestnicy warsztatów i pracowni plastycznych – osoby z niepełnosprawnościami i ich instruktorzy z dwóch polskich placówek: Warsztatu Terapii Zajęciowej przy Fundacji Pomocy Osobom z Autyzmem „Mada” (Nowy Sącz) i Domu Pomocy Społecznej dla Osób Przewlekle Psychicznie Chorych (Rzeszów).

W roku 2019 nastąpiła realizacja pierwszej części projektu, tj. wyjazd do Torunia i zwiedzenie w CSW „Znaki Czasu” wystawy „Do czysta” Mariny Abramović, oraz warsztaty artystyczno-naukowe. Projekt obejmuje cykl wystaw oraz główny rezultat wydarzenia, jakim jest recenzowana monografia naukowa, wydana w Wydawnictwie UR. W publikacji znajdą się prace artystyczne stworzone przez autorki projektu, teksty naukowe, a także dzieła i teksty innych artystów i naukowców. Publikacja obejmuje również prace studentów, które są integralną częścią badań naukowych i wypowiedzi artystyczne osób z niepełnosprawnościami.

Założenia projektu, inspirowane wystawą „Do czysta” zorganizowaną w CSW „Znaki Czasu” w Toruniu, odnoszą się do uniwersalnych wartości sztuki niekonwencjonalnej artystki, jaką jest Marina Abramović. Analizując jej bogatą twórczość, trudno nie odnieść się do jej wychowania w komunistycznym kraju, jakim była powojenna Jugosławia, do trudnych relacji i skomplikowanych uczuć pomiędzy nią a matką, matką a ojcem czy ojcem a Mariną. Wyznacznikiem działań artystycznych Abramović jest również gama intensywnych uczuć pomiędzy nią a partnerem Ulayem, zmieniających swe oblicze wraz z ewaluacją ich związku. Miłość, jej brak, jej złożoność – mają znaczące odniesienia w sztuce artystki. Marina to także skandalistka, brutalnie przełamująca własne słabości i badająca wpływ swej sztuki na odbiorców. Swoimi pracami niejako zmienia wymiar sztuki, odrzuca obraz tradycyjny na rzecz działań performatywnych, w których widz staje się aktywnym uczestnikiem wydarzeń. Marina to w końcu ogromna komercyjna firma, gdzie nazwisko artystki staje się wyznacznikiem marki. Marina to wolność, zażarta walka o swe idee i wolność przekazu, rozliczenie z przeszłością, ale też pewnego rodzaju konformizm. Abramović nie pozwala widzowi popaść w percepcyjny letarg – zaskakuje, oburza, pobudza, wzrusza, dotyka tematów tabu, irytuje, ale też wprawia w zadumę. Jej sztuka ukazuje różnorodne oblicza, tak jak różnorodna i zmienna jest ona sama.

Wystawa czynna jest do 11 czerwca 2023 roku.

return to top