prof. dr hab. Aleksandra Janowska
Kontakt: aleksandra.janowska@us.edu.pl
ORCID: 0000-0001-6597-8729
https://www.researchgate.net/profile/Aleksandra_Janowska4
https://scholar.google.pl/citations?user=nSNnQ9cAAAAJ&hl=pl
Zainteresowania badawcze
Aleksandra Janowska interesuje się przede wszystkim zagadnieniami związanymi z rozwojem języka. W jej dorobku naukowym znajduje się kilkadziesiąt prac poświęconych historii języka polskiego. Szczególną uwagę poświęca derywacji czasowników, zjawiskom z pogranicza leksykalno-słowotwórczego; zagadnieniom semantycznym, a zwłaszcza relacji pojęcie – leksem w historii polszczyzny. W ostatnich latach prowadziła badania nad ewolucją klasy przyimków wtórnych. Jest członkiem Komisji Słowotwórstwa przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów.
Opublikowała trzy monografie (Funkcje przestrzenne przedrostków czasownikowych w polszczyźnie; Polisemia staropolskich czasowników. Źródła, swoistość, konsekwencje; Kształtowanie się polskiej klasy przyimków wtórnych), jest również współautorką książki poświęconej słowotwórstwu czasowników w staropolszczyźnie (Słowotwórstwo czasowników staropolskich. Stan i tendencje rozwojowe. współautorstwo: Magdalena Pastuch).
Przez wiele lat zajmowała się nauczaniem cudzoziemców rozpoczynających naukę języka polskiego. Razem z Magdaleną Pastuchową opracowała podręcznik dla obcokrajowców Dzień dobry, jest także autorką kilku artykułów o tematyce glottodydaktycznej.
Wybrane prace:
- Funkcje przestrzenne przedrostków czasownikowych w polszczyźnie. Katowice 1999.
- Słowotwórstwo czasowników staropolskich. Stan i tendencje rozwojowe. Kraków 2005 (współautorstwo: Magdalena Pastuch).
- Polisemia staropolskich czasowników. Źródła, swoistość, konsekwencje. Katowice 2007.
- Zwierzom instynkt, nam ludziom, rozum dały nieba. Pole pojęciowe rozumu. W: Humanizm i język polski. Wartości humanistyczne w polskiej leksyce i refleksji o języku. Red. A. Janowska, M. Pastuchowa, R. Pawelec. Warszawa 2011, s. 417–444.
- Polisemia jako czynnik przemian w polskich czasownikach prefiksalnych. W: Słowotwórstwo słowiańskie: system i tekst. Prace Komisji Słowotwórczej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów. Seria 13. Red. J. Sierociuk. Poznań 2012, s. 203 – 210.
- Kształtowanie się polskiej klasy przyimków wtórnych. Katowice 2015.
- Między przestrzenią a czasem. Ewolucja temporalnych przyimków wtórnych w polszczyźnie. „Biuletyn PTJ” 2015, s. 255– 264.
- Między stałością a zmiennością. Translokacje elementów kategorii językowych. W: Historia języka w XXI wieku. Stan i perspektywy. R M. Pastuchowa, M. Siuciak, współudz. K. Wąsińska, W. Wilczek. Katowice 2018, s. 97–105.
- W pułapce czasu. Jak zdefiniować stabilność? W: Staropolskie Spotkania Językoznawcze 3: Terminy w językoznawstwie synchronicznym i diachronicznym. T. Mika, D. Rojszczak-Robińska, O. Ziółkowska. Poznań 2018, s.191–201.
- Problemy opisu staropolskiej derywacji czasownikowej. „LingVaria” 2020, nr 1, s. 135-144.
Udział w projektach badawczych:
- „Słowotwórstwo historyczne” grant KBN nr 1P10405003– wykonawca (kierownik projektu: Krystyna Kleszczowa).
- „Słowotwórstwo historyczne” grant KBN nr1H01D 00917– wykonawca (kierownik projektu: Krystyna Kleszczowa).
- „Humanizm. Idee, nurty i paradygmaty humanistyczne w kulturze” nr PBZ-MNiSW – 03/II2007 – wykonawca (wykonawca główny: Uniwersytet Warszawski) (kierownik projektu Alina Nowicka-Jeżowa).
- Kierownik projektu badawczego promotorskiego nr NN104 390740 pt. Stałość i zmienność polskiej leksyki animalistycznej. Wykonawca: Krzysztof Waśkowski.
- Polskie wyrażenia funkcyjne w ujęciu diachronicznym, projekt finansowany przez Narodowe Centrum Nauki nr UMO-2011/01/B/HS2/04643, główny wykonawca (kierownik projektu: Krystyna Kleszczowa).
Aleksandra Janowska, PhD, DLitt
Full Professor
Professor in the Institute of Linguistics, University of Silesia in Katowice
ORCID: 0000-0001-6597-8729
https://www.researchgate.net/profile/Aleksandra_Janowska4
https://scholar.google.pl/citations?user=nSNnQ9cAAAAJ&hl=pl
Research interests:
Aleksandra Janowska is interested, first of all, in issues related to language development. She is the author of several dozen publications on the history of the Polish language. She is mainly interested in verb derivation, the interface of lexis and word formation; semantic issues, the concept-lexeme relation in the history of the Polish language in particular. She has recently conducted research on the evolution of secondary prepositions. She is member of the Word Formation Commission in the International Slavists’ Committee. She has published three monographs (Funkcje przestrzenne przedrostków czasownikowych w polszczyźnie; Polisemia staropolskich czasowników. Źródła, swoistość, konsekwencje; Kształtowanie się polskiej klasy przyimków wtórnych), and is the co-author of the book on the formation of verbs in the Old Polish language. For many years, she taught Polish to foreigners (the course for beginners). Together with Magdalena Pastuchowa, she is the author of the handbook for foreigners Dzień dobry [Good morning], and several articles in glottodidactics.
Selected publications:
- Funkcje przestrzenne przedrostków czasownikowych w polszczyźnie [Spacial functions of verbal prefixes in Polish]. Katowice 1999.
- Słowotwórstwo czasowników staropolskich. Stan i tendencje rozwojowe [The formation of Old Polish verbs. Their state and development]. Kraków 2005 (co-author: Magdalena Pastuch).
- Polisemia staropolskich czasownikó Źródła, swoistość, konsekwencje [The polysemy of Old Polish verbs. Sources, specificity and consequences]. Katowice 2007.
- Zwierzom instynkt, nam ludziom, rozum dały nieba. Pole pojęciowe rozumu [Heaven gave instinct to animals, reason to The semantic field of reason]. In: Humanizm i język polski. Wartości humanistyczne w polskiej leksyce i refleksji o języku. eds. A. Janowska, M. Pastuchowa, R. Pawelec. Warszawa 2011, pp. 417–444.
- Polisemia jako czynnik przemian w polskich czasownikach prefiksalnych [Polysemy as a factor in the changes in Polish prefix verbs]. In: Słowotwórstwo słowiańskie: system i tekst. Prace Komisji Słowotwórczej przy Międzynarodowym Komitecie Slawistó Seria 13. ed. J. Sierociuk. Poznań 2012, pp. 203 – 210.
- Kształtowanie się polskiej klasy przyimków wtórnych [The formation of Polish secondary prepositions]. Katowice 2015.
- Między przestrzenią a czasem. Ewolucja temporalnych przyimków wtórnych w polszczyźnie [Between space and time. The evolution of temporal secondary prepositions in Polish]. “Biuletyn PTJ” 2015, pp. 255– 264.
- Między stałością a zmiennością. Translokacje elementów kategorii językowych [Between constancy and variability. Translocations of the elements of linguistic categories]. In: Historia języka w XXI wieku. Stan i perspektywy. M. Pastuchowa, M. Siuciak, współudz. K. Wąsińska, W. Wilczek. Katowice 2018, pp. 97–105.
- W pułapce czasu. Jak zdefiniować stabilność? [In the trap of time? How to define stability?]. In: Staropolskie Spotkania Językoznawcze 3: Terminy w językoznawstwie synchronicznym i diachronicznym. E T. Mika, D. Rojszczak-Robińska, O. Ziółkowska. Poznań 2018, pp.191–201.
- Problemy opisu staropolskiej derywacji czasownikowej [Problems with the description of Old Polish verb derivation]. “LingVaria” 2020, no. 1, pp. 135-144.
Research projects:
- “Słowotwórstwo historyczne”, KBN grant n 1P10405003– participant (project manager: Krystyna Kleszczowa)
- “Słowotwórstwo historyczne”, KBN grant n 1H01D 00917– participant (project manager: Krystyna Kleszczowa).
- “Humanizm. Idee, nurty i paradygmaty humanistyczne w kulturze” no. PBZ-MNiSW – 03/II2007 – participant (Warsaw University) (project manager: Alina Nowicka-Jeżowa).
- Supervisor research project manager no. NN104 390740 pt. Stałość i zmienność polskiej leksyki animalistycznej.
- Polskie wyrażenia funkcyjne w ujęciu diachronicznym, project financed by the National Science Centre, no. UMO-2011/01/B/HS2/04643, main participant (project manager: Krystyna Kleszczowa).