dr hab. Aleksandra Zeman, prof. UŚ
Dyrygent, pedagog, doktor habilitowany sztuki w dziedzinie sztuki, dyscyplinie artystycznej sztuki muzyczne. Absolwentka Wychowania Muzycznego ze specjalizacją instruktor zespołów muzycznych na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, Filii w Cieszynie, pod kierunkiem prof. zw. dr hab. Aleksandry Paszek-Trefon (1998), a także Podyplomowych Studiów Chórmistrzowskich działających przy Akademii Muzycznej w Bydgoszczy i Centrum Animacji Kultury w Warszawie (2002) w klasach dyrygowania prof. dr hab. Ryszarda Handke, prof. zw. dr hab. Jerzego Kurcza oraz prof. zw. Benedykta Błońskiego. Ukończyła także 5-letnie Studium Dyrygentów Chórów Polonijnych w Koszalinie (2006). W 2007 r. uzyskała stopień doktora sztuki muzycznej, w dyscyplinie artystycznej „dyrygentura” nadany przez Radę Wydziału Dyrygentury Chóralnej i Edukacji Muzycznej Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Promotorem przewodu doktorskiego był prof. zw. dr hab. Janusz Stanecki. W 2020 r. uzyskała stopień doktora habilitowanego sztuki w dziedzinie sztuki, dyscyplinie artystycznej sztuki muzyczne nadany uchwałą Rady Dyscypliny Artystycznej Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. Od 1999 r. pracuje w Instytucie Muzyki na Wydziale Artystycznym w Cieszynie, od 2019 r. jako pracownik badawczo-dydaktyczny w Instytucie Sztuk Muzycznych na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.
Prowadzi żywą działalność naukową i artystyczną związaną z muzyką chóralną, koncertuje w kraju i poza jego granicami. Pisze i publikuje artykuły podejmujące zagadnienia sztuki dyrygowania jak i interpretowania dzieł muzycznych zróżnicowanych pod względem faktury i stylu. Jest autorem artykułów opublikowanych w języku polskim m.in.: w Wartościach w muzyce Tom 1-6 pod red. Jadwigi Uchyły-Zroski (UŚ Katowice 2008, 2009, 2010, 2012, 2013, 2014), Kontekstach Kształcenia Muzycznego Tom I, Tom III pod red. Ewy Kumik i Grażyny Poraj (AM Łódź 2011, 2013), w Zagadnieniach z emisji głosu pod red. Huberta Miśki (UŚ Katowice 2015), Sztuce i jej wartościach pod red. Jadwigi Uchyły-Zroski i Zenona Mojżysza (UŚ Katowice 2017), Kreatywności i tradycji we współczesnej chóralistyce studia i materiały pod red. Krzysztofa D. Szatrawskiego (UWM Olsztyn 2018), Pedagogice Wczesnoszkolnej w Polsce i na świecie. Teoria i implikacje pod red. Barbary Borowskiej, Marty Buk-Cegiełki, (KUL Lublin 2019) oraz w języku angielskim w czasopiśmie Музичне мистецтво в освітологічному дискурсі № 2, № 3 (Uniwersytet im. Borysa Grinchenko w Kijowie 2017, 2018).
Koncertowała w kraju i poza jego granicami, m.in.: Czechach, Austrii, Ukrainie, Rosji, Finlandii, we Włoszech (w tym w Bazylice św. Piotra na Watykanie), Bułgarii, Szwajcarii, Hiszpanii, na Węgrzech i w Rumunii z zespołami: Chórem Żeńskim „Melodia” działającym przy PZKO w Nawsiu w Republice Czeskiej (od 2000 r.), Chórem Instytutu Muzyki Filii UŚ w Cieszynie (1999-2006, w latach 1999-2003 jako II dyrygent), Polskim Zespołem Śpiewaczym „Hutnik” z Trzyńca w Republice Czeskiej (2003-2006), Chórem Kameralnym Cieszyńskiego Ośrodka Kultury „Dom Narodowy” (2004-2009 jako II dyrygent), Chórem „Gloriam Dei” działającym przy IT im. Św. J. Kantego w Bielsku-Białej (2007-2014). Z wymienionymi zespołami zdobyła szereg nagród i wyróżnień. Jest członkinią Akademii Fonograficznej przyznającej nagrody muzyczne Fryderyki – sekcja muzyka poważna (od 2019 roku). Uczestniczyła w szkoleniach, warsztatach doskonalących, seminariach dla dyrygentów, m.in.: w Legnicy (2001, 2002, 2005), w AM w Gdańsku (2003), w AM w Bydgoszczy (2006), Vranov nad Topl’ou (Słowacja, 2007), w Międzyzdrojach (2009), w Częstochowie (2010, 2011, 2012). Uczestniczyła w konferencjach naukowych m.in.: w UŚ na Wydziale Artystycznym w Cieszynie (2006, 2012, 2013), w AM w Łodzi (2010, 2012, 2018), w UWM w Olsztynie (2018), na KUL-u (2018), a także w Uniwersytecie im. Borysa Grinchenka w Kijowie na Ukrainie (2017, 2018).
Za działalność artystyczno-badawczą otrzymała Nagrodę Indywidualną III stopnia Rektora UŚ w Katowicach (2010), Srebrną Odznakę Honorową przyznaną przez Zarząd Polskiego Związku Chórów i Orkiestr Oddziału Zagranicznego w Czeskim Cieszynie (2010), Srebrną Odznakę przyznaną przez Unie českých pěveckých sborů (2015) oraz Międzynarodową Nagrodę im. Stanisława Moniuszki za wybitne zasługi dla społecznego ruchu muzycznego i dokonania w budowaniu trwałych wartości etycznych, których źródłem jest piękno pieśni i tradycji muzykowania na Śląsku (2015). Płyta CD Paweł Łukaszewski – „Beatus vir”, Musica Sacra 9, DUX 1465 (2018), którą nagrała z Chórem Filharmonii Częstochowskiej „Collegium Cantorum”, została nominowana do nagrody Fryderyk 2019 w kategorii Muzyka Poważna, Album Roku Muzyka Chóralna, Oratoryjna i Operowa.
Dyskografia:
- „Bóg się rodzi” (2005) – Chór Żeński „Melodia”z udziałem Tomasza Orlowa (improwizacje organowe).
- „Ojcowski dom” (2010) – album dwupłytowy, Chór Żeński „Melodia” z udziałem Trzynieckiej Orkiestry Kameralnej (Republika Czeska) oraz pianistki Magdaleny Szwandy-Szeligi.
- „Pater Noster” (2003) – Chór Instytutu Muzyki, jako II dyrygent prowadziła samodzielnie utwory: Pater Noster – śpiew gregoriański, M. Jasiński „Psalm 100”.
- „Zaśpiewajmy Mu wesoło” (2007) – Chór Kameralny Cieszyńskiego Ośrodka Kultury „Dom Narodowy” pod dyr. Aleksandry Paszek-Trefon, jako II dyrygent.
- „Bajka o łaciatym słoniu Bombiku” (2010), „Tajna misja Bombika” (2016) – słuchowiska słowno-muzyczne na podstawie książki Bogusława Zemana SSP „Przygody słonika Bombika”, wyk. studenci Edukacji Artystycznej w Zakresie Sztuki Muzycznej Instytutu Muzyki w Cieszynie.
- Płyta CD Paweł Łukaszewski – „Beatus vir”, Musica Sacra 9, DUX 1465 (2018) – utwory Pawła Łukaszewskiego, Chór Filharmonii Częstochowskiej „Collegium Cantorum” pod dyr. Aleksandry Zeman
- „Płyń, pieśni nasza!” (2019) – nagranie „live” koncertu muzyki wokalnej i wokalno-instrumentalnej, który odbył się 25 listopada 2006 roku w Kościele p.w. Św. Elżbiety w Cieszynie. Wykonawcy: Chór Żeński „Melodia” działający przy Polskim Związku Kulturalno-Oświatowym w Nawsiu w Republice Czeskiej, Chór Kameralny Cieszyńskiego Ośrodka Kultury „Dom Narodowy” w Cieszynie, Dorota Wyciślik – fortepian, Michał Borkowski – solo tenor, Anna Scheller – harfa, Marcin Armański – organy, Aleksandra Zeman – dyrygent
Ważniejsze nagrody i wyróżnienia
Nagrody i wyróżnienia Chóru Żeńskiego „Melodia” pod dyrekcją Aleksandry Zeman
- Złoty Dyplom oraz Puchar Prezesa Oddziału Bielskiego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” na VII Święcie pieśni „Gaude Cantem” w Bielsku-Białej (2002),
- I miejsce na IV Międzynarodowych Spotkaniach Chóralnych z Pieśnią Maryjną „Ad Gloriam Dei” w Pińczowie (2003) oraz nagroda specjalna za wykonanie utworu J. Świdra „Moja piosnka”,
- I miejsce na II Festiwalu Chórów Śląskich w Ustroniu (2004),
- srebrne pasmo w kat. chóry dorosłe na VIII Festiwalu Konkursowym Muzyki Adwentowej i Bożonarodzeniowej „Pražské Vánoce” w 2007 r.,
- II nagroda w kat. chóry jednorodne na XVII Myślenickim Festiwalu Pieśni Chóralnej „Kolędy i Pastorałki” – Myślenice 2008 r.,
- I miejsce w kategorii chórów folklorystycznych na “Balkan Folk Fest 2010” – Międzynarodowym Festiwalu Folkloru organizowanym w Bułgarii,
- I miejsce na II Międzynarodowym Festiwalu Kolęd Pastorałek „Kolędnicze Serce Polskie” w Wiśniewie 2011,
- srebrne pasmo na XXII Międzynarodowym Festiwalu Pieśni Adwentowej i Kolęd z Nagrodą Petra Ebena w Pradze w 2012,
- Dyplom „Bien” na 49. Międzynarodowym Konkursie Chóralnym „Montreux Choral Festiwal” w Szwajcarii w 2013,
- Złote Pasmo w kategorii muzyki sakralnej oraz Srebrne Pasmo w kategorii muzyki inspirowanej folklorem na IV Międzynarodowym Festiwalu i Konkursie Chóralnym „Canҫo Mediterrania” Barcelona, Lloret de Mar w Hiszpanii w 2014 r.,
- Nominacja do Konkuru Kongresu Polaków w Republice Czeskiej oraz Laureat Nagrody Publicznośći „Tacy Jesteśmy 2014” dla Chóru Żeńskiego „Melodia”
- Złoty Medal w kategorii chóry żeńskie na 43 Międzynarodowym Festiwalu Chóralnym „Svátky Písní Festival of Song” Olomouc 2015 w Czeskiej Republice,
- Srebrny Dyplom w kategorii chórów jednorodnych oraz Wyróżnienie Katedry Dyrygentury Chóralnej Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach za pielęgnowanie wielopokoleniowej tradycji śpiewaczej na XII Międzynarodowym Festiwalu Chórów „Gaude Cantem” im. Kazimierza Fobera w Bielsku-Białej w 2016,
- II miejsce w Konkursie Inicjatywy PZKO 2016 (spośród 34 nominacji) organizowane przez Zarząd Główny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej,
- Srebrny Dyplom – II miejsce w kategorii chórów jednorodnych na V Konkursie Pieśni Chóralnej im. Czesława Prudla w Lyskach,
- Dyplom Uznania Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy za pielęgnowanie i promowanie kultury i tradycji polskiej mniejszości narodowej w Republice Czeskiej w 2017,
- Trzy nagrody: Złoty Dyplom, Zwycięstwo w kategorii: chóry żeńskie, Nagroda Specjalna za ekspresyjne, poetyckie wykonanie programu konkursowego na 17 Międzynarodowym Festiwalu i Konkursie Chórów „Venezia in Musica” Sacile&Venezia we Włoszech w 2018 roku,
- I miejsce w kategorii: chóry dorosłe na XXIX Myślenickim Festiwalu Pieśni Chóralnej “Kolędy i Pastorałki” Myślenice 2020,
Nagrody i wyróżnienia Chóru „Gloriam Dei” pod dyrekcją Aleksandry Zeman
- III miejsce w kategorii chóry młodzieżowe na X Międzynarodowym Konkursie Muzyki Adwentowej i Bożonarodzeniowej „Pražské Vánoce” (2009),
- I miejsce – Złota Gwiazda Betlejemska na przeglądzie Kolęd i Pastorałek „Pastorałka Żywiecka 2014”,
Nagrody i wyróżnienia Chóru Kameralnego Cieszyńskiego Ośrodka Kultury „Dom Narodowy” (praca w charakterze II dyrygenta):
- w 2007 r. złote pasmo w kat. chóry młodzieżowe na VIII Konkursie Muzyki adwentowej i Bożonarodzeniowej „Pražské Vánoce”.