Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
search
Wydział Humanistyczny
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Instytut Nauk o Kulturze

NAJWAŻNIEJSZE TEMATY BADAWCZE W DYSCYPLINIE

  • Kultury mediów.
  • Dziedzictwo kulturowe.
  • Ekologia kulturowa.
  • Społeczeństwo informacyjne.
  • Performatywność w kulturze.

Badania prowadzone zwłaszcza w zakresie:

  • filmoznawstwa i nowych mediów, cyberkultury, humanistyki cyfrowej, problematyki intermedialności, antropologii oraz designu mediów, edukacji multimedialnej, analizy rzeczywistości kulturowej po automatyzacji – w dobie, gdy cybernetyka zastępuje filozofię, a sztuczna inteligencja wyznacza kierunki technologizacji,
  • dziedzictwa kulturowego, historycznych modeli życia i wartości kultury zastanej, teoretycznej refleksji skupionej na zagadnieniach związanych z kulturą i cywilizacją, diagnozy współczesnej kondycji człowieka w kontekście praktyk postindustrialnych i posthumanistycznych, badania przestrzeni (np. pograniczy politycznych i kulturowych),
  • zjawisk kulturowych zachodzących w ekosystemach opartych z jednej strony na harmonijnym funkcjonowaniu człowieka ze środowiskiem przyrodniczym (np. tereny górskie), a z drugiej – zjawisk zachodzących w obrębie przestrzeni postindustrialnych,
  • jakości informacji i jej wpływu na zdrowie użytkowników (higiena informacji), barier informacyjnych oraz praktyk pozwalających je przełamywać, z ukierunkowaniem na użytkownika informacji jako interesariusza instytucji informacji, nauki i kultury,
  • zjawiska performansu i jego obecności w różnych dziedzinach życia (artystycznego, religijnego, społeczno-politycznego, rozrywkowego) – badania powiązane są z tendencjami obserwowanymi w obszarze nauk humanistycznych w wyniku zwrotu performatywnego.

zespoły badawcze

liderka zespołu badawczego

dr Aneta Głowacka

kontakt: aneta.glowacka@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Rdzenne i lokalne formy ekspresji kulturowej w sztuce opowiadania, performansie, teatrze i dramacie oraz ich ramy instytucjonalne.


słowa kluczowe: dekolonizacja, indygenizacja, kultury rdzenne, demokratyzacja, instytucje artystyczne

liderka zespołu badawczego

dr Magdalena Figzał-Janikowska

kontakt: magdalena.figzal@us.edu.pl

temat zadania badawczego

Archiwum – tekst – scena. Przestrzenie performatywne współczesnego teatru.


słowa kluczowe: Archiwum teatralne, dokumentacja performansu, praktyki performatywne, narracje sceniczne, tekst teatralny, praktyki dramaturgiczne, ciało sceniczne, teatr jako instytucja

liderka zespołu badawczego

dr hab. Małgorzata Krakowiak, prof. UŚ

kontakt: malgorzata.krakowiak@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Transformacje kultury literackiej w perspektywie aksjologicznej.


słowa kluczowe: aksjologia, kultura literacka, duchowość, ciało, tekst

liderka zespołu badawczego

dr hab. Anna Gomóła, prof. UŚ

kontakt: anna.gomola@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Kategorie kultury w badaniach humanistycznych.


słowa kluczowe: refleksja teoretycznokulturowa, krajobraz kulturowy, dziedzictwo kulturowe, historia kultury, antropologia kultury

liderka zespołu badawczego

dr hab. Dobrosława Wężowicz-Ziółkowska, prof. UŚ

kontakt: dobroslawa.wezowicz-ziolkowska@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Przestrzenie poshumanizmu. Interdyscyplinarne studia kulturowe nad relacjami międzygatunkowymi i środowiskiem.


słowa kluczowe: animal studies, postcolonial studies, ekohumanistyka, wiedza lokalna, ekoglottodydaktyka

liderka zespołu badawczego

dr hab. Jolanta Gwioździk, prof. UŚ

kontakt: jolanta.gwiozdzik@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Studia nad książką, biblioteką, prasą, informacją w ujęciu bibliologicznym i informatologicznym.


słowa kluczowe: dziedzictwo kulturowe, ochrona dziedzictwa kulturowego, historia i kultura Rzeczypospolitej XVI-XX w.

liderka zespołu badawczego

dr hab. Katarzyna Materska, prof. UŚ

kontakt: katarzyna.materska@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Badacz w cyfrowym świecie nauki i komunikacji naukowej.


słowa kluczowe: komunikacja naukowa,  cyfrowa nauka,  kultura badań, cyfrowy warsztat humanisty, kultura książki

liderka zespołu badawczego

dr inż. Jolanta Szulc

kontakt: jolanta.szulc@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Integracja metadanych różnych typów obiektów dziedzictwa kulturowego.


słowa kluczowe: metadane, inteligentne metadane, smart metadata, instytucje kultury, interoperacyjność metadanych

liderka zespołu badawczego

dr hab. Dorota Sieroń, prof. UŚ

kontakt: dorota.sieron@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Relacyjność w kulturze: jednostka, wspólnota, miejsce.


słowa kluczowe: kultura relacyjna, relacja jednostka-miejsce

liderka zespołu badawczego

dr hab. Katarzyna Marcol

kontakt: katarzyna.marcol@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Nowe pasterstwo wobec zarządzania dziedzictwem.


słowa kluczowe: badania etnograficzne, niematerialne dziedzictwo kulturowe, społeczności lokalne, Karpaty, Soba

badacze indywidualni

prof. dr hab. Tadeusz Miczka

kontakt: tadeusz.miczka@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Tradycja i innowacja w powojennej i ponowoczesnej ikonosferze (1945–2023).


słowa kluczowe: Auschwitz-Birkenau, Holokaust, pamięć filmowa, konwencja

dr hab. Ilona Copik, prof. UŚ

kontakt: ilona.copik@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Miejsca, media, geografie kulturowe.


słowa kluczowe: kino polskie, kino niemieckie, miejsce i przestrzeń, tożsamość kulturowa, przestrzenie pojałtańskie

prof. dr hab. Bogdan Zeler

kontakt: bogdan.zeler@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Tradycyjne i nowe media jako sfera kształtowania kultury religijnej, tożsamości wyznaniowej i dialogu ekumenicznego kościoła katolickiego i kościołów luterańskich w Europie.


słowa kluczowe: Sacrum, dialog, tożsamość, ekumenia, nowe media, kultura

prof. dr hab. Urszula Żydek-Bednarczuk

kontakt: urszula.zydek-bednarczuk@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Cyfryzacja i konwergencja mediów – zmiany i realne perspektywy w kulturze, edukacji i życiu codziennym.


słowa kluczowe: konwergencja mediów,  cyfryzacja, sztuczna inteligencja, edukacja

dr Barbara Orzeł

kontakt: barabara.orzel@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Aktualizacja w kulturze.


słowa kluczowe: nowe media, pandemia, zachowania komunikacyjne, antropologia medyczna

dr Anna Maj

kontakt: anna.maj@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Dyskursy danych w paradygmacie ubicomp. Sztuk nowych mediów jako laboratorium komunikacyjne.


słowa kluczowe: cyberkultura, sztuka mediów, badania interakcji, komunikacja medialna, współczesne praktyki kulturowe

dr Matylda Sęk-Iwanek

kontakt: matylda.sek-iwanek@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Formuły wizualności.


słowa kluczowe: komiksoznawstwo, comics studies, studia nad wizualnością, komunikacja wizualna, ikonoteksty

prof. dr hab. Aleksandra Kunce

kontakt: aleksandra.kunce@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Humanistyka miejsca.


słowa kluczowe: miejsce, dom, oikologia, Śląsk, antropologia

dr Alicja Głutkowska-Polniak

kontakt: alicja.glutkowska-polniak@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Dizajn w obszarach kultury.


słowa kluczowe: Bauhaus, design, sztuka, modernizm

dr Paweł Paszek

kontakt: pawel.paszek@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Antropologiczne konteksty doświadczenia (formy, reprezentacje, realizacje).


słowa kluczowe: forma życia; doświadczenie; biografia; literatura; sztuka

dr Joanna Aleksandrowicz

kontakt: joanna.aleksandrowicz@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Obrazy Andaluzji w kinie hiszpańskim.


słowa kluczowe: kino hiszpańskie, Andaluzja, kultura Hiszpanii, historia kina, kino współczesne

prof. dr hab. Andrzej Gwóźdź

kontakt: andrzej.gwozdz@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Dizajn w kulturach mediów.


słowa kluczowe: widzialność w kulturze, kultury designu, ideologie widzialności, technologie widzialności, Bauhaus i neoplastycyzm

prof. dr hab. Piotr Zawojski

kontakt: piotr.zawojski@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Czytanie (o) fotografii. Odkrywcy, klasycy, obrazoburcy.


słowa kluczowe: fotografia, teoria fotografii, obraz, obrazoznawstwo, kultura wizualna

dr hab. Magdalena Kempna-Pieniążek, prof. UŚ

kontakt: magdalena.kempna@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Kino najnowsze – autorzy, idee, gatunki, konteksty.


słowa kluczowe: kino najnowsze, filmowe pejzaże, filmowe adaptacje, filmowe autorstwo

dr Justyna Budzik

kontakt: justyna.budzik@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Teoria i praktyka edukacji medialnej wobec współczesnej humanistyki.


słowa kluczowe: edukacja filmowa, nowa humanistyka, widmontologia, ekokrytyka

dr hab. Barbara Kita, prof. UŚ

kontakt: barbara.kita@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Estetyczne i kulturowe konteksty obrazów – fotografia, film, nowe media.


słowa kluczowe: pejzaż filmowy, pamięć, fotografia, przestrzeń, Chris Marker

dr hab. Karina Banaszkiewicz-Sadowska

kontakt: karina.banaszkiewicz-sadowska@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Realność i wirtualność jako wymiary ponowoczesnej kultury popularnej ze szczególnym uwzględnieniem tożsamości.


słowa kluczowe: wirtualność, podmiotowość kulturowa, prawo do patrzenia/tworzenia obrazów

dr hab. Jakub Zajdel, prof. UŚ

kontakt: jakub.zajdel@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Pragmatyczny model paleotelewizji.


słowa kluczowe: Historia krytyki filmowej, historia filmu, marksizm

dr Piotr Aptacy

kontakt: piotr.aptacy@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Kulturoznawcza rola komunikacji w środowisku cyfrowym.


słowa kluczowe: Technologie informacyjno-komunikacyjne,  społeczeństwo informacyjne, cyberkultura

dr Wojciech Sitek

kontakt: wojciech.sitek@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Ideologiczny wymiar kina amerykańskiego.


słowa kluczowe: ideologia, neoliberalizm, późny kapitalizm, kino amerykańskie, filmoznawstwo

prof. dr hab. Ewa Wąchocka

kontakt: ewa.wachocka@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Pola kultury dźwięku we współczesnym dramacie i teatrze.


słowa kluczowe: przestrzeń subiektywna, doświadczenie ciała, gry z tożsamością, performans „ja”, język mówiącego ciała

dr hab. Grażyna Golik-Szarawarska, prof. UŚ

kontakt: grazyna.golik-szarawarska@us.edu.pl

temat zadania badawczego
W kręgu refleksji kulturowej polskich filologów klasycznych (teatr i wychowanie).


słowa kluczowe: antyk grecko-rzymski; teatr; wychowanie; kultura; paradygmat

dr Anna Malinowska, prof. UŚ

kontakt: anna.malinowska@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Technokultura i jej afekty.


słowa kluczowe: kultury emocji, technokultura, kultury robotów, nowe technologie

dr Małgorzata Grebowicz, prof. UŚ

kontakt: malgorzata.grebowicz@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Cultures of Wilderness.


słowa kluczowe: border studies; environmental humanities; critical animal studies

dr Agnieszka Tambor

kontakt: agnieszka.tambor@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Film, media, nowe technologie i ich perspektywy.


słowa kluczowe: film, kino, glottodydaktyka, edukacja, nauczanie zdalne

dr Agnieszka Kliś-Brodowska

kontakt: agnieszka.klis@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Kulturowe aspekty gier wideo.


słowa kluczowe: gry cyfrowe, branża GD, game design, game studies

dr Tomasz Bugaj

kontakt: tomasz.bugaj@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Mniejszości religijne – tradycje kulturowe, konteksty antropologiczne, pogranicza.


słowa kluczowe: mniejszości religijne, tradycja kulturowa, represje, 'oral history’, pogranicza

prof. dr hab. Lech Miodyński

kontakt: lech.miodynski@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Południowosłowiańskie tradycje kulturowe.


słowa kluczowe: tradycje kulturowe Słowian, słowiańskie teksty kultury, historia idei na Słowiańszczyźnie

dr Mikołaj Marcela

kontakt: mikolaj.marcela@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Modernizacje. Literatura-kultura-edukacja.


słowa kluczowe: edukacja, szkoła, popkultura, technologie cyfrowe

dr hab. Paweł Jedrzęjko, prof. UŚ

kontakt: pawel.jedrzejko@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Tranatlantyckie i hemisferyczne badania amerykańskie.


słowa kluczowe: Kultury amerykańskie, aksjologia, hermeneutyczna analiza produktów kultury, przepływ wartości, synchroniczne i diachroniczne badania nad kulturą

dr Joanna Derdowska

kontakt: joanna.derdowska@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Współczesna kultura czeska w ujęciach antropologicznych.


słowa kluczowe: urban studies, antropologia pustki (anthropology of absence), exophony, translingualism

dr hab. Marta Zając, prof. UŚ

kontakt: marta.zajac@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Religia w kontekstach sekularnych i post-sekularnych.


słowa kluczowe: teologia kultury, konwersja, melancholia

dr Przemysław Piwowarczyk

kontakt: przemyslaw.piwowarczyk@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Struktury organizacyjne i komunikacyjne w chrześcijaństwie późnoantycznym.


słowa kluczowe: Egipt późnoantyczny, Święty Menas, gnostycyzm, literatura koptyjska, hagiografia

dr Agnieszka Łakomy-Chłosta

kontakt: agnieszka.lakomy@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Ruch Arts and Crafts w europejskiej kulturze XX wieku.

Specjalne usługi biblioteczne na rzecz kultury i zachowania dziedzictwa kulturowego.


słowa kluczowe: kulturotwórcza rola bibliotek, biblioteki specjalne, specjalne usługi biblioteczne

dr hab. Anna Tokarska, prof. UŚ

kontakt: anna.tokarska@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Historyczne zasoby jako dziedzictwo kulturowe w bibliotekach i w innych instytucjach kultury.


słowa kluczowe: dziedzictwo piśmiennicze w muzeach w Polsce; strategie marketingowe w sektorze kultury; zbiory specjalne w bibliotekach i muzeach w Polsce; bibliofilstwo

dr Marlena Gęborska

kontakt: marlena.geborska@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Komunikacja społeczna i jej kulturowe uwarunkowania.


słowa kluczowe: działalność instytucji kultury, kody kultury, kultura popularna, media społecznościowe, promocja

dr Marta Nadolna

kontakt: marta.nadolna@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Książka religijna dla dzieci i młodzieży (1945–2025).


słowa kluczowe: literatura dla młodego odbiorcy, książka, kultura, instytucje kultury

dr hab. Bogusław Dziadzia, prof. UŚ

kontakt: boguslaw.dziadzia@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Faworyzowani i marginalizowani beneficjenci pola sztuki.


słowa kluczowe: uczestnictwo w kulturze, wartościowanie, edukacja kulturalna

dr Ewa Tomaszewska

kontakt: ewa.tomaszewska@us.edu.pl

temat zadania badawczego
W poszukiwaniu nieoczywistych form artystycznych w praktyce teatralnej.


słowa kluczowe: teatr, teatr lalek, teatr dla dzieci i młodzieży, edukacja teatralna, Jan Dorman

mgr Ewa Cudzich

kontakt: ewa.cudzich@us.edu.pl

temat zadania badawczego
IA Carpatia – pomiędzy tradycją a nowoczesnością. Koncepcja realizacji działań w obszarze dziedzictwa kulturowego z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.


słowa kluczowe: dziedzictwo kulturowe, folklor, sztuczna inteligencja, innowacyjność, tradycja

dr hab. Mirosława Pindór, prof. UŚ

kontakt: miroslawa.pindor@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Czeski teatr na Śląsku. 1945–2015.


słowa kluczowe: teatr czeski, współpraca transgraniczna Cieszyn – Český Tĕšín,  festiwale teatralne, Śląsk

dr hab. Agnieszka Pieńczak, prof. UŚ

kontakt: agnieszka.pienczak@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Polski Atlas Etnograficzny – stan badań, analiza wybranych materiałów źródłowych, perspektywy rozwojowe.


słowa kluczowe: nauki o kulturze i religii, dziedzictwo kulturowe, demonologia ludowa, Polski Atlas Etnograficzny, metoda etnogeograficzna

dr hab. Anna Drożdż, prof. UŚ

kontakt: anna.drozdz@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Polski Atlas Etnograficzny – nowe konteksty interpretacji.


słowa kluczowe: Polski Atlas Etnograficzny, kultura wsi polskiej, pamięć, przemiany kultury tradycyjnej

dr Remigiusz Kopoczek

kontakt: remigiusz.kopoczek@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Gry wideo w kulturze.


słowa kluczowe: gry tradycyjne, gry wideo, kultura i produkcja gier wideo, multimedia w dydaktyce i edukacji artystycznej

dr Magdalena Szalbot

kontakt: magdalena.szalbot@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Przedstawienia gier i zabaw w amatorskiej i profesjonalnej twórczości artystycznej (Śląsk Cieszyński, XIX–XX wiek).


słowa kluczowe: ludyczność, gry i zabawy tradycyjne, Śląsk Cieszyński, dziedzictwo kulturowe

dr hab. Jan Kajfosz, prof. UŚ

kontakt: jan.kajfosz@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Reifikacja i magia w medialnym konstruowaniu obrazów świata.


słowa kluczowe: strategie dyskursywne, perswazja, myślenie magiczne, urzeczowienie

dr hab. Marek Rembierz, prof. UŚ

kontakt: marek.rembierz@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Dziedzictwo kulturowe a sytuacja pogranicza – dynamika i dylematy kształtowania (się) relacji międzykulturowych i międzyreligijnych.


słowa kluczowe: relacje międzykulturowe, relacje międzyreligijnych, pogranicza, dziedzictwo kulturowe

dr Grzegorz Błahut

kontakt: grzegorz.blachut@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Codzienne praktyki społeczne i symboliczne wobec intensywnych procesów modernizacji – mutacje, transformacje, innowacje.


słowa kluczowe: przestrzeń, semiotyka, kultura współczesna, zmiana kulturowa

dr hab. Grzegorz Studnicki, prof. UŚ

kontakt: grzegorz.studnicki@us.edu.pl

temat zadania badawczego
Dzieciństwo na Śląsku Cieszyńskim a kultura pamięci: etnografia – biografia – przedmiot.


słowa kluczowe: kultura pamięci, Śląsk Cieszyński, pogranicze

return to top