Projekty indywidualne (aktualne w 2025 roku)
Wielu pracowników Instytutu Nauk Teologicznych prowadzi indywidualną działalność naukową. Wachlarz zainteresowań badawczych jest bardzo szeroki, a projekty dotyczą praktycznie wszystkich subdyscyplin teologicznych. Nie brak również badań interdyscyplinarnych. Poniżej prezentujemy projekty aktualnie realizowane w ramach naszego Instytutu.
Nazwa projektu badawczego: Apostolstwo Chorych
Realizujący: ks. dr hab. Antoni Bartoszek, prof. UŚ
Opis projektu:
Celem projektu jest finalizowanie prac nad tłumaczeniami źródeł holenderskich dotyczących funkcjonowania Apostolstwa Chorych w Holandii. Nastąpi także przygotowanie struktury oraz pierwszych dwóch rozdziałów książki o podobnym tytule, która będzie miała charakter książki profesorskiej.
Okres realizacji projektu:
01.01.2021 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Uwarunkowania życia duchowego
Realizujący: ks. dr Krzysztof Matuszewski
Opis projektu:
Projekt dotyczy badań związków psychologicznych uwarunkowań funkcjonowania człowieka z jego życiem duchowym.
Poszukiwania mają charakter interdyscyplinarny, skoncentrowany wokół relacji między duchowością a psychoterapią – zwłaszcza dysfunkcyjnymi schematami funkcjonowania (terapia schematów oraz poznawczo-behawioralna) a życiem religijnym. Każde doświadczenie duchowe człowieka może być oddolnie modyfikowane przez dezadaptacyjne schematy. Np. schemat osłabionej autonomii i braku dokonań związany z wczesnymi doświadczeniami w środowisku rodzinnym i szkolnym oraz niezaspokojeniem podstawowych potrzeb emocjonalnych może sprzyjać nadmiernemu perfekcjonizmowi w życiu religijnym (styl kompensacyjny) lub małym zaangażowaniem, wycofaniem czy (styl unikania). W badaniach istotne będzie poszukiwanie, jakie treści religijne mogą wzmacniać lub modyfikować schemat. Wykorzystanie pomocniczej roli psychologii w rozumieniu i kształtowaniu życia duchowego (np. w ramach towarzyszenia, kierownictwa duchowego czy w innym kontekście duszpasterskim może sprzyjać bardziej właściwemu rozłożeniu akcentów
w kształtowaniu duchowości konkretnego człowieka.
Okres realizacji projektu:
01.01.2021 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Interseksualizm. Studium teologicznomoralne
Realizujący: ks. dr Wojciech Surmiak
Opis projektu:
Okres realizacji projektu:
01.01.2021 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Teologia pism Janowych
Realizujący: dr Beata Urbanek
Opis projektu:
Okres realizacji projektu:
01.01.2021 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Pisma Janowe
Realizujący: ks. dr Dawid Ledwoń, prof. UŚ
Opis projektu:
Celem podejmowanych prac egzegetycznych, wpisanych w rozwój soteriologii biblijnej, są wieloaspektowe badania Pism Janowych w ujęciu synchronicznym. Przedmiot szczególnego zainteresowania stanowią zagadnienia znajdujące się na styku rozwijanej w nich paterologii i chrystologii. Wpisują się w nie następujące tematy badawcze:
1. Jezus jako pielgrzym w czwartej Ewangelii
2. Nawrócenie w czwartej Ewangelii
3. Świadectwo Ojca w Ewangelii Jana w świetle najnowszych badań egzegetycznych.
Poszczególne etapy studium w przyjętej wyznacza: delimitacja tekstu zmierzająca do precyzyjnego wyodrębnia przedmiotu badań, następnie analiza literacka, która obejmuje badanie syntaktyki teksu oraz jego warstwy semantycznej i teologicznej. Realizacja projektu zakłada przeprowadzenie kwerendy bibliotecznej w Bibliotece Papieskiego Instytutu Biblijnego w Rzymie (1-10.09.2022) oraz konsultację naukową podczas trzydniowego Sympozjum Stowarzyszenia Biblistów Polskich (19-21.09.2022).
Okres realizacji projektu:
01.01.2022 – 31.12.2029
Nazwa projektu badawczego: Troska chrześcijan różnych wyznań o globalizację solidarności
Realizujący: Ks. dr Tomasz Gwoździewicz
Opis projektu:
Projekt ma za zadanie ukazać solidarność jako zasadę życia społecznego o której realizację zabiegają różne wspólnoty chrześcijańskie. Solidarność na płaszczyźnie społecznej, międzynarodowej a także religijnej są konieczne we współczesnym świecie i pozwalają na zaangażowanie na rzecz budowania dobra wspólnego. Projekt szczególnie zwróci uwagę na etycznomoralny wymiar solidarności, ukazując deformacje w jej realizacji a także perspektywy budowania pokoju, rozwoju społeczeństw i moralności w oparciu o tę kategorię życia społecznego.
Okres realizacji projektu:
01.01.2023 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Małżeństwa bliźniąt syjamskich
Realizujący: Dr Monika Gwóźdź
Opis projektu:
W ramach realizacji wskazanego wyżej tematu uwaga zostanie skupiona na interdyscyplinarnym opracowaniu zagadnień związanych z prawem do zawarcia małżeństwa przez osoby zrośnięte ciałami czyli bliźnięta nierozdzielone nazywane bliźniętami syjamskimi. Dorosłych bliźniąt syjamskich jest stosunkowo niewiele, jednak ich podmiotowa odrębność, a jednocześnie fizyczna jedność wymaga pogłębionej analizy prawa do zawarcia małżeństwa w świetle cywilnych i religijnych porządków prawnych. Szczególnych akcent położony będzie na analizę norm kanonicznych obowiązujących w Kościele katolickim.
Okres realizacji projektu:
01.01.2023 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Współczesna eklezjologia, duchowość i ekumenizm
Realizujący: Ks. dr Przemysław Sawa
Opis projektu:
Projekt zakłada badania w zakresie współczesnej eklezjologii, duchowości chrześcijańskiej oraz ekumenizmu.
Wśród głównych obszarów badawczych znajdują się:
- Nowe perspektywy rozumienia Kościoła i ich teologiczne uzasadnienie.
- Drogi odnowy Kościoła proponowane przez papieży „nowej ewangelizacji”: Jana Pawła II, Benedykta XVI, Franciszka oraz perspektywy rozwoju ich myśli.
- Przejawy i treść współczesnych zjawisk w chrześcijańskiej duchowości. Opis, teologia, ocena, wyzwania.
- Współczesne formy ewangelikalizmu i pentekostalizmu: zjawiskowość, teologia, historia i współczesność, wyzwania pastoralne.
- Katolicyzm ewangelikalny jako przetrzeń ekumenizmu Ducha ze wspólnotami ewangelikalnymi, pentekostalnymi i Nowymi Kościołami Charyzmatycznymi.
- Dialog ekumeniczny z Kościołami historycznymi i Kościołami wyboru (wolnymi): teologia i duchowość.
- Transpozycja pojęć i praktyk ewangelikalnych na grunt katolicki.
Okres realizacji projektu:
01.01.2023 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Źródła katolickiej nauki społecznej
Realizujący: Ks. dr hab. Arkadiusz Wuwer, prof. UŚ
Opis projektu:
Okres realizacji projektu:
01.01.2023 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Warszawska Szkoła Apologetyczna (1956-1992) a teologia (kontekstualność i interdyscyplinarność)
Realizujący: Ks. dr hab. Sławomir Zieliński
Opis projektu:
Projekt dotyczy ….
Okres realizacji projektu:
01.01.2025 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Teologia moralna na przełomie XX i XXI wieku – perspektywa amerykańska
Realizujący: dr Aleksandra Kłos-Skrzypczak
Opis projektu:
Teologia moralna podchodzi do kwestii ludzkich ze stanowiska kreowanego przez wiarę i doświadczenie, za pośrednictwem Pisma Świętego i tradycji chrześcijańskiej.
Celem podejmowanych prac jest próba przedstawienia zmian, które nastąpiły w amerykańskiej teologii moralnej w ciągu ostatnich kilku dekad. W toku prowadzonych badań dokonana zostanie analiza źródeł czołowych amerykańskich teologów moralistów, tzn.:
- Janet Smith
- James E. Keenan
- Richard A. McCormick
- Charles Curran
Okres realizacji projektu:
01.01.2024 – 31.12.2025
Nazwa projektu badawczego: Rok liturgiczny – historia obliczania daty Wielkanocy od Nicei po współczesność – propozycja daty jedności”, o którą apeluje Papież Franciszek
Realizujący: ks. dr Bartosz Zygmunt
Opis projektu:
Projekt jest próbą odpowiedzi na apel Papieża Franciszka o „datę jedności” wygłoszony na zakończenie tygodnia ekumenicznego z dnia 25.01.2025 poprzez:
a) analizę historii ustalania daty Wielkanocy
b) analizę reguły ustalania daty Wielkanocy z Nicei (w 1700 rocznicę Soboru Nicejskiego),
c) analizę metod obliczania Wielkanocy,
d) porównanie tradycyjnych dat Wielkanocy obliczonych algorytmem Gaussa (z poprawkami Jonesa, Butchera i Meeusa) z datami obliczonymi na podstawie najnowszych efemeryd udostępnionych przez NASA Horizons w okresie 1900-3000,
e) analizę błędów i problemów wykrytych w algorytmie Gaussa (Jonesa / Butchera / Meussa) podczas obliczeń oraz propozycję korekty.
f) propozycję ekumenicznego rozwiązania problemu różnych dat Wielkanocy i propozycję „daty jedności”, o którą apeluje Papież Franciszek.
Okres realizacji projektu:
24.03.2025 – 24.03.2026