Znaczenie szybkich rozwiązań równań Faddeeva z siłami chiralnymi dla określenia Hamiltonianu układów jądrowych
| Data | 30 stycznia 2025 godzina 14:00 |
| Miejsce | Kampus Chorzów, ul. 75 Pułku Piechoty 1 |
| Sala | S /0/ 17 |
Krótko zostanie przedstawiony problem efektów siły trzyciałowej w kontinuum trzynukleonowym z (semi)fenomenologicznymi potencjałami nukleon-nukleon oraz z siłą trzyciałową bazującą na wymianie dwóch pionów. Opis rozpraszania elastycznego nukleonu na deuteronie oraz reakcji rozszczepienia deuteronu wymaga konsystentnych oddziaływań dwu i trzyciałowych otrzymanych w ramach chiralnej teorii perturbacji. Wielkości składowych krótkozasięgowych chiralnej siły trzyciałowej muszą być określone poprzez dopasowanie do wybranych danych w układzie trzynukleonowym. Przedstawiona zostanie metoda wraz z wynikami, pozwalająca na szybkie otrzymanie rozwiązań równań Faddeeva, wymagane w takiej procedurze dopasowania. Ustalony w ten sposób Hamiltonian jądrowy stanowi podstawę opisu struktury jąder oraz procesów jądrowych.
Sylwetka prelegenta
Henryk Witała – emerytowany profesor Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ – został uhonorowany Medalem Faddeeva. Jest to jedno z najwyższych wyróżnień w dziedzinie fizyki kilku nukleonów, przyznawane za wyjątkowy wkład w rozwój tej dziedziny nauki. Profesor odbierze to prestiżowe odznaczenie podczas The 23rd International Conference on Few-Body Problems in Physics, która odbędzie się we wrześniu w Pekinie.
Prof. Henryk Witała rozpoczął studia fizyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w 1971 roku, a już w 1976 roku ukończył je z wyróżnieniem „magna cum laude”. Swoją karierę naukową związał z Instytutem Fizyki UJ, w którym przeszedł kolejne szczeble akademickie, od asystenta, przez doktora, adiunkta, aż do profesora zwyczajnego, którym został w 1995 roku. Jego badania koncentrują się na teorii układów kilku nukleonów, a szczególnie na zastosowaniu równań Faddeeva w opisie układów 3 nukleonów. Współpraca z prof. Walterem Glöckle z Uniwersytetu w Bochum, zapoczątkowana w latach 80., stała się kluczowym punktem w jego karierze naukowej. To właśnie wtedy profesor Witała poświęcił się badaniom nad fizyką kilku nukleonów, co zaowocowało wieloma przełomowymi pracami.
Jego osiągnięcia naukowe, w tym precyzyjne rozwiązywanie równań Faddeeva z uwzględnieniem sił trójnukleonowych, zrewolucjonizowały sposób, w jaki rozumiemy oddziaływania jądrowe. Prof. Henryk Witała jest również współautorem kluczowych prac dotyczących sił chiralnych, które mają fundamentalne znaczenie dla współczesnej fizyki jądrowej. Jego badania nie tylko przyczyniły się do zrozumienia złożonych procesów w jądrach atomowych, ale także dostarczyły nowych narzędzi teoretycznych, które są obecnie wykorzystywane przez naukowców na całym świecie.
Medal Faddeeva ustanowiony został w 2016 roku wspólnie przez Topical Group on Few-Body Systems & Multiparticle Dynamics of the American Physical Society oraz European Research Committee on Few-Body Problems in Physics. Medal, nazwany na cześć wybitnego fizyka teoretycznego Ludwiga Faddeeva, jest przyznawany co 3 lata naukowcowi lub naukowcom, którzy znacząco przyczynili się do rozwoju fizyki układów kilku ciał czy to przez przełomowe badania, czy też dzięki kluczowym osiągnięciom zdobytym w trakcie kariery.
Medal jest dowodem uznania dla wyjątkowego wkładu prof. Henryka Witały w fizykę kilku nukleonów, zwłaszcza za pierwsze rozwiązanie równań Feddera w przestrzeni ciągłej z realistycznymi siłami dwunukleonowymi, za pierwsze rozwiązanie równań Faddeeva w przestrzeni ciągłej z realistycznymi siłami dwu- i trójnukleonowymi oraz za pierwsze rozwiązanie relatywistycznych równań Faddeeva z realistycznymi siłami dwu- i trójnukleonowymi, a także za liczne zastosowania stanów rozpraszania trójcząstkowego w procesach z udziałem trzech nukleonów. Jego prace były wielokrotnie cytowane i nagradzane, a on sam jest uważany za jednego z czołowych ekspertów w swojej dziedzinie. W 2012 roku społeczność naukowa uhonorowała go specjalnym numerem czasopisma „Few-Body Systems” poświęconego jego osiągnięciom.
Więcej informacji na temat osiągnięć prof. Henryka Witały można znaleźć na stronie Amerykańskiego Towarzystwa Fizycznego.