Historia
Tradycja kształcenia pedagogicznego w Uniwersytecie Śląskim trwa nieprzerwanie od blisko ćwierćwiecza. W 1776 roku w Cieszynie utworzono szkołę główną (odpowiednik szkoły średniej), przy której powołano preparandę dla przygotowywania kadr nauczycielskich. W latach sześćdziesiątych XIX wieku preparanda została przekształcona w seminarium nauczycielskie. Z kolei na przełomie XIX i XX wieku Macierz Szkolna Księstwa Cieszyńskiego podjęła działania doprowadzające do utworzenia polskiego seminarium nauczycielskiego. Od roku 1937 po likwidacji Państwowego Seminarium Nauczycielskiego działalność rozpoczyna Liceum Pedagogiczne w Cieszynie. W 1960 roku decyzją władz oświatowych w miejsce Liceum powołano Studium Nauczycielskie. W 1971 roku na mocy Zarządzenia Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego w ramach Filii Uniwersytetu Śląskiego powołano do życia Wyższe Studium Nauczycielskie [1]. Z kolei na ternie górnego śląska początkiem instytucjonalizacji kształcenia nauczycieli było powstanie 1928 roku Instytutu Pedagogicznego. W 1946 r. w Katowicach powołano do życia Państwową Wyższą Szkołę Pedagogiczną, którą w następnym roku przeniesiono do Łodzi. W 1950 roku po raz drugi powołano w Katowicach Wyższą Szkołę Pedagogiczną (WSP). W rezultacie połączenia WSP z filią Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1968r. powstał Uniwersytet Śląski w Katowicach [2].
Funkcjonujący w ramach Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego Instytut Pedagogiki powstał 1 października 2019 roku w wyniku reorganizacji jednostek naukowych Wydziału Pedagogiki i Psychologii w Katowicach oraz Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie. Kadrę badawczą Instytutu Pedagogiki stanowią więc pracownicy funkcjonujący wcześniej w: katowickim Instytucie Pedagogiki (w skład Instytutu wchodziły: Zakład Pedagogiki Społecznej i Edukacji Międzykulturowej, Zakład Dydaktyki Ogólnej i Pedeutologii, Zakład Edukacji Muzycznej i Arteterapii, Zakład Pedagogiki Specjalnej, Zakład Pedagogiki Twórczości i Ekspresji Dziecka, Zakład Podstaw Pedagogiki i Historii Wychowania, Zakład Teorii Wychowania), Katedrze Pedagogiki Społecznej, Katedrze Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Pedagogiki Mediów oraz cieszyńskim Instytucie Nauk o Edukacji (w skład, którego wchodziły Zakład Historii i Teorii Wychowania, Zakład Edukacji Kulturalnej, Zakład Edukacji Humanistycznej i Nauk Pomocniczych Pedagogiki, Zakład Edukacji Filozoficzno-Społecznej, Zakład Pedagogiki Ogólnej i Metodologii Badań, Zakład Inkluzji Społecznej i Edukacyjnej, Zakład Dydaktyki i Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Przedszkolnej).
[1] W. Korzeniowska, A. Mitas, A. Murzyn, U. Szuścik (red.), Tradycje kształcenia nauczycieli na Śląsku Cieszyńskim. Studia, rozprawy, przyczynki, Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009
[2] Red. S. Juszczyk: Historia, instytucjonalizacja i perspektywy kształcenia nauczycieli na Śląsku. Jubileusz 80-lecia. Wyd. Katedra Pedagogiki Wczesnoszkolnej i Pedagogiki Mediów Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katowice 2010, s. 10.