Badania prowadzone na Uniwersytecie Śląskim przez dr Natalię Tomczewską-Popowycz pokazują, że Górny Śląsk posiada szczególny potencjał do tworzenia produktów turystycznych opartych na pamięci, dziedzictwie i rodzinnych historiach odwiedzających. Region, którego historia była naznaczona migracjami, zmianami granic i wielokulturowością, przyciąga dziś różne grupy turystów sentymentalnych – zwłaszcza z Niemiec.
Analiza materiałów promocyjnych, źródeł niemieckojęzycznych i dokumentów strategicznych pokazuje cztery główne segmenty gości:
– pierwsze pokolenie dawnych mieszkańców – szukające miejsc znanych z dzieciństwa, grobów i dawnych domów,
– drugie pokolenie – podróżujące śladem rodzinnych opowieści,
– poszukiwacze genealogiczni – odwiedzający archiwa, cmentarze i lokalne instytucje,
– osoby zainteresowane szerokim dziedzictwem kulturowym Śląska.
Wyniki badań podkreślają zarówno możliwości rozwojowe (np. trasy pamięci, usługi genealogiczne, lepsze wykorzystanie zasobów dziedzictwa), jak i konieczność uwzględnienia wyzwań, takich jak emocjonalność wizyt pierwszego pokolenia czy potrzeba wyważonej narracji wielokulturowej.
Turystyka sentymentalna – jeśli zostanie odpowiednio zaprojektowana – może wspierać lokalne dziedzictwo, ułatwiać dialog polsko-niemiecki i wzmacniać rozwój usług kulturowych na Śląsku.
Źródło: N. Tomczewska-Popowycz, Między pamięcią a produktem: turystyka sentymentalna na Górnym Śląsku, „Turystyka Kulturowa”, 2025.