Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
Instytut Fizyki im. Augusta Chełkowskiego
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Dzień Otwarty Instytutu Fizyki 2021

28.02.2021 - 19:55 aktualizacja 15.03.2021 - 11:48
Redakcja: Marcin Łaciak

Dzień Otwarty Instytutu Fizyki 2021

Szanowni Państwo,

Serdecznie zapraszamy do udziału w Dniu Otwartym Instytutu Fizyki, który odbędzie się w formie zdalnej 15 marca 2021r. Zarejestrowani na wykłady i warsztaty uczniowie będą uczestniczyć w wydarzeniu za pośrednictwem platformy Microsoft Teams. Harmonogram spotkania.

Zapisy na zajęcia rozpoczną się 1 marca o godzinie 15.00, a zakończą się 10 marca o godzinie 15.00.

Dzień Otwarty skierowany jest do uczniów szkół średnich zainteresowanych studiowaniem na kierunkach związanych z fizyką oraz osób, które w przyszłości chciałyby kontynuować naukę w Szkole Doktorskiej. Ponadto w tym roku  Dzień Otwarty Instytutu Fizyki jest imprezą towarzyszącą Świętu Liczby Pi. Wszystkich zainteresowanych zachęcamy do zapoznania się ze szczegółami wydarzenia odwiedzając stronę:

https://us.edu.pl/wydzial/wnst/wspolpraca/szkoly/swieto-liczby-pi/

Pragniemy przekonać Państwa, iż studiowanie fundamentalnej nauki jaką jest fizyka i kierunków z nią związanych daje ogromny horyzont poznawczy i badawczy. Studiowanie fizyki przygotowuje w sposób uniwersalny studentów/doktorantów do kreatywnego rozwiązywania trudnych i nietypowych problemów. Dlatego też absolwenci, którzy rzetelnie przepracowali okres studiów nie mają problemów ze znalezieniem dobrze płatnej pracy i są gotowi do twórczej konfrontacji z czekającymi ich wyzwaniami.

Z wyrazami szacunku,

Dyrekcja IF UŚ

Polskie Towarzystwo Fizyczne, oddział katowicki

Polskie Towarzystwo Fizyki Medycznej, oddział śląski

 

W razie pytań prosimy o kontakt pod adresem: if.szkoly@us.edu.pl

Klauzula informacyjna RODO dla uczestników Dnia Otwartego Instytutu Fizyki.

Uwaga

Wciąż pozostały WOLNE MIEJSCA na Wykłady i Warsztaty Dnia Otwartego Instytutu Fizyki.

Bardzo prosimy wszystkich chętnych o indywidualny kontakt bezpośrednio na adres e-mail : if.szkoly@us.edu.pl

Jednocześnie pragniemy podkreślić, że uczestnictwo w Wydarzeniu za pośrednictwem Microsoft Teams NIE WYMAGA posiadania konta na tej platformie. Po zaakceptowaniu Państwa deklaracji chęci uczestnictwa w zajęciach otrzymają Państwo link, który można otworzyć korzystając z przeglądarki Microsoft Edge lub Google Chrome.

Wykład inauguracyjny

9.42 -10.55 Wyrównywanie temperatur – przewodnictwo, promieniowanie i konwekcja. Wykład inauguracyjny

Prowadzący:
dr Jerzy Jarosz, prof. UŚ

Wymiana ciepła między ciałami i jej szybkość zależy od wielu czynników. Istotna jest nie tylko różnica temperatur ciał, ale także własności samego układu, w którym te zmiany zachodzą. Mechanizmy przewodnictwa, promieniowania i konwekcji towarzyszą nam na każdym kroku, odgrywając w naszym życiu ogromną, choć rzadko uświadamianą rolę. Potrafimy nad nimi całkiem nieźle panować i wykorzystywać na niezliczone sposoby w życiu codziennym i w wielu technologiach. W ekstremalnych warunkach pomagają nam przetrwać, lub przeciwnie, mogą zagrozić naszemu życiu. Te same procesy zachodzą też w skali globalnej, kształtując klimat i warunki życia na naszej planecie.
Na wykładzie przyjrzymy się ciekawym zjawiskom towarzyszącym wymianie ciepła i wykonamy eksperymenty, które pomogą nam odpowiedzieć na wiele pytań.

Na wydarzenie na platformie ZOOM obowiązują zapisy
Link do transmisji ogólnodostępnej na YouTube: kanał nr 1 – Uniwersytet Śląski

Wykłady i warsztaty Dnia Otwartego

8:40 - 9:10 „Quiz Termodynamiczny"

Prowadzący: Studenci Koła Naukowego

Limit miejsc: 285 osób.

Na wydarzenie obowiązują zapisy. Link do rejestracji.

Zapraszamy na quiz poświęcony zagadnieniom z termodynamiki. Spróbujemy odpowiedzieć na pytania dotyczące przemian termodynamicznych i temperatury. Pamiętajmy, że temperatura jest hasłem przewodnim naszego Dnia Otwartego! Pytania są w formie zamkniętej, nielicznie wymagają prostych obliczeń, więc zachęcamy do przygotowania małej kartki i długopisu.

11:00 - 11:30 „Temperatura w fizyce klasycznej i kwantowej." Wykład

Prowadzący: prof. dr hab. Janusz Gluza

Limit miejsc: 285 osób.

Na wydarzenie obowiązują zapisy. Link do rejestracji.

W układzie jednostek miar “SI” temperatura zdefiniowana jest w skali Kelwina. W absolutnej skali Kelvina wartość zero oznacza najniższą teoretycznie możliwą temperaturę jaką może mieć ciało.  W absolutnej skali Kelwina wartość zero oznacza najniższą teoretycznie możliwą temperaturę jaką może mieć ciało. W tej temperaturze według fizyki klasycznej ustają wszelkie drgania cząsteczek. Temperatury tej nie da się jednak osiągnąć ze względu na efekty kwantowe. Podobnie, efekty kwantowe objawiają się w ekstremalnie wysokich temperaturach. W jakich układach fizycznych zarówno dla ekstremalnie niskich jak i wysokich temperatur obserwujemy czy też przewidujemy efekty kwantowe, na czym one polegają i jakie jest ich znaczenie?

11:40 - 12:10 „Czy można zmierzyć temperaturę materii jądrowej?" Wykład

Prowadzący: dr Katarzyna Schmidt prof.UŚ

Limit miejsc: 285 osób.

Na wydarzenie obowiązują zapisy. Link do rejestracji.

Jak wiadomo, woda (H2O) może istnieć w stanie stałym, ciekłym i gazowym. Przy normalnym ciśnieniu atmosferycznym i poniżej 0st.C woda jest w stanie stałym, jest lodem. Pomiędzy 0st. C a 100st. C woda jest cieczą. Powyżej punktu wrzenia, czyli powyżej 100st. C, woda staje się gazem, który nazywamy parą wodną. Wiemy również, że możemy podnieść temperaturę wody poprzez przekaz energii, czyli podgrzewanie. Czy materia jądrowa zachowuje się podobnie do wody? Jeśli tak, to w jaki sposób podgrzać materię jądrową i jak zmierzyć jej temperaturę? Na te i inne pytania spróbujemy odpowiedzieć w trakcie wykładu.

12:20 - 12:50 „Mniej niż zero (absolutne) - czy to możliwe?" Wykład

Prowadzący: dr hab. Jakub Spiechowicz, prof. UŚ

Limit miejsc: 285 osób.

Na wydarzenie obowiązują zapisy. Link do rejestracji.

Nieujemność temperatury w skali bezwzględnej (Kelvina) jest jednym z kluczowych wyników termodynamiki. Czy wobec tego temperatura może być niższa niż zero absolutne? Jeśli tak, to układy fizyczne zdolne do osiągniecia tego reżimu miałyby głębokie znaczenie teoretyczne i praktyczne. W szczególności mogłyby pomoc rozwiązać kosmologiczna zagadkę ciemnej energii albo prowadzić do skonstruowania hiper-wydajnych silników cieplnych o sprawności większej od jedności. W ostatnich latach postulat nieujemności temperatury był wielokrotnie kwestionowany zarówno teoretycznie jak i doświadczalnie. Na wykładzie odpowiem zatem na pytanie czy istnieją ujemne temperatury w skali bezwzględnej oraz co to oznacza z punktu widzenia termodynamiki i fizyki statystycznej.

13:00 - 13:30 „Zobaczyć temperaturę - Termografia w podczerwieni w naukach medycznych" Wykład

Prowadzący: dr inż. Teresa Kasprzyk-Kucewicz

Limit miejsc: 285 osób.

Na wydarzenie obowiązują zapisy. Link do rejestracji.

Nie od dziś wiadomo, że temperatura to podstawowy parametr, na podstawie którego możemy ocenić stan zdrowia. Na wykładzie uczestnicy dowiedzą się czym właściwie jest temperatura i jaką stanowi rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka. Jak organizm ludzki kontroluje stałą wartość temperatury wewnętrznej oraz czy można dostać gorączki po intensywnych ćwiczeniach. Czy temperatura powierzchni naszego ciała jest wszędzie jednakowa i czy różni się od temperatury jaka panuje wewnątrz naszego organizmu? Ponadto poruszone zostaną zagadnienia metod pomiaru temperatury od termometrów rtęciowych po kamery termowizyjne. Na sam koniec przedstawione zostaną wybrane zastosowanie termowizji w naukach medycznych oraz w medycynie sportowej.

13:40 - 14:10 „O pomiarze temperatury słów kilka…" Warsztat

Prowadzący: dr Aneta Szczygielska-Łaciak, dr Marcin Łaciak

Limit miejsc: 25 osób.

Na wydarzenie obowiązują zapisy. Link do rejestracji.

Podczas zajęć dowiemy się co to jest temperatura i w jaki sposób możemy ją zmierzyć. Podyskutujemy na temat różnych skali temperatur, wyświetlimy krótkie filmy prezentujące różne sposoby pomiaru temperatury oraz omówimy zasady działania termometrów, z którymi możemy spotkać się w laboratorium i w życiu codziennym. Zapraszamy do wspólnej dyskusji i zabawy.

14:20 - 14:50 „Fizyka jądrowa w medycynie – liniowy model PET" Warsztat

Prowadzący: dr hab. Elżbieta Stephan, prof. UŚ

Limit miejsc: 20 osób.

Na wydarzenie obowiązują zapisy. Link do rejestracji.

Pozytonowa Tomografia Emisyjna (Positron Emission Tomography – PET) to nowoczesna metoda diagnostyczna, która pozwala bezboleśnie „zajrzeć” w głąb ludzkiego organizmu i obserwować zachodzące w nim procesy. Opiera się na wprowadzeniu do organizmu substancji radioaktywnej, emitującej pozytony (anty-elektrony), które następnie ulegają anihilacji z elektronami. W wyniku tych procesów emitowane są pary fotonów lecących zwykle w dokładnie przeciwnych kierunkach. Nasz uproszczony PET to minimalny układ: dwa detektory umieszczone z przeciwnych stron „pacjenta”, którego rolę pełni źródło promieniotwórcze.

15:00 - 15:30 „Hodowla komórkowa – czy da się oszukać wpływ temperatury?" Warsztat

Prowadzący: dr Katarzyna Malarz

Limit miejsc: 20 osób.

Na wydarzenie obowiązują zapisy. Link do rejestracji.

Na zajęciach zostanie przedstawiony sposób pracy z hodowlami komórek nowotworowych w warunkach in vitro. Omówiony zostanie wpływ temperatury na zachowanie komórek. A przede wszystkim zostanie zaprezentowany sposób pasażowania oraz odbankowania/bankowania komórek nowotworowych.

15:40 - 16:10 „Quiz Termodynamiczny"

Prowadzący: Studenci Koła Naukowego

Limit miejsc: 285 osób.

Na wydarzenie obowiązują zapisy. Link do rejestracji.

Zapraszamy na quiz poświęcony zagadnieniom z termodynamiki. Spróbujemy odpowiedzieć na pytania dotyczące przemian termodynamicznych i temperatury. Pamiętajmy, że temperatura jest hasłem przewodnim naszego Dnia Otwartego! Pytania są w formie zamkniętej, nielicznie wymagają prostych obliczeń, więc zachęcamy do przygotowania małej kartki i długopisu.

Instytut Fizyki na Święcie Liczby Pi

11.40 - 12.10 Podróż w głąb świata nano czyli krótka historia o tym jak nanotechnologia zmieniła nasze życie. Wykład

Prowadzący:
dr hab. Anna Bajorek, prof. UŚ

Opis:
Wyobraź sobie że wsiadasz do magicznego pojazdu, którym możesz podróżować przez różne skale i wielkości. W pewnym momencie przekroczysz granicę makroświata potem mikroświata i znajdziesz się w obszarze nano. Zobaczysz obiekty, o których być może nigdy nie słyszałeś. Jak je dostrzec z poziomu makroświata ? Po co właściwie naukowcy badają obiekty w nanoskali? Jak wykorzystać wyniki ich badań w życiu codziennym? Na wykładzie znajdziesz odpowiedzi na te pytania. Dowiesz się także czym jest nanotechnologia i jak zmieniła nasze codzienne życie. Poznasz podstawowe rodzaje nanomateriałów oraz ich zastosowania. Zapraszam razem ze mną w tą podróż.

Na wydarzenie na platformie ZOOM obowiązują zapisy
Link do transmisji ogólnodostępnej na YouTube: kanał nr 2 – uś tv

12.20 - 12.50 Jak poprawić rozpuszczalność leku? Wykład

Prowadzący:
dr Marzena Rams-Baron

Opis:
Szacuje się, że 40% stosowanych leków jest trudno rozpuszczalnych w wodzie. Co więcej statystyki mówią, że problem ten może dotyczyć nawet 90% nowych związków badanych pod kątem ich potencjalnego wykorzystania jako leki. Stwarza to poważne problemy, ponieważ takie substancje słabo rozpuszczają się w środowisku wodnym przewodu pokarmowego, co ma kluczowe znaczenie dla ich wchłaniania. Aby zmierzyć się z tym problemem, zaproponowano by do produkcji tabletek, lub ogólnie stałych form leku, wykorzystać amorficzne formy substancji leczniczych. Ich atomy, inaczej niż w formach krystalicznych, ułożone są w bardziej nieuporządkowany sposób tworząc układ o wyższej energii i lepszej rozpuszczalności. Jednak cena, jaką musimy za to zapłacić jest wysoka, ponieważ taki układ jest fizycznie niestabilny – z czasem będzie powracał do postaci krystalicznej tracąc pożądane własności. Dlatego prace nad amorficznymi lekami to nie lada wyzwanie, pełne wzlotów i upadków związanych z poszukiwaniem skutecznych metod ich stabilizacji. Podczas wykładu pokazane zostaną kulisy naszej pracy nad amorficznymi postaciami leku. Omówimy arsenał dostępnych substancji pomocniczych, które mogą pełnić rolę stabilizatorów, wyjaśnimy, które parametry wziąć pod uwagę dobierając stabilizator, a co najważniejsze pokażemy, że to naprawdę działa!

Na wydarzenie na platformie ZOOM obowiązują zapisy
Link do transmisji ogólnodostępnej na YouTube: kanał nr 2 – uś tv

13.40 - 14.10 Optometria - nauka o widzeniu. Wykład

Prowadzący:
dr Dorota Zygadło

Opis:
Optometria to dziedzina wiedzy stosowanej, której głównym przedmiotem zainteresowania jest proces widzenia, a szczególnie wszystko to, co służy ochronie, usprawnieniu, zachowaniu i rozwojowi tego procesu. Optometrysta to autonomiczny, nauczany i „regulowany” zawód należący do systemu ochrony zdrowia, a osoba wykonująca ten zawód praktykuje w zakresie badania refrakcji i zaopatrzenia w pomoce wzrokowe, a także diagnozowanie i właściwe postępowanie w przypadku choroby oczu oraz rehabilitacji układu wzrokowego.

Na wydarzenie na platformie ZOOM obowiązują zapisy
Link do transmisji ogólnodostępnej na YouTube: kanał nr 1 – Uniwersytet Śląski

return to top