Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
Instytut Historii
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Maciej Fic

17.01.2020 - 20:41, aktualizacja 27.01.2025 - 14:10
Redakcja: am

Prof. dr hab. Maciej Fic

e-mail: maciej.fic@us.edu.pl

ORCID: 0000-0001-9292-809X

Google Scholar

ResearchGate

Academia.edu

Historyk XX wieku i dydaktyk historii. W latach 2008-2019 zastępca dyrektora IH UŚ ds. dydaktycznych, w latach 2019-2024 pierwszy dyrektor kierunków historia, turystyka historyczna, środkowoeuropejskie studia historyczne, w latach 2020-2024 dyrektor indywidualnych studiów nauczycielskich w Kolegium Indywidualnych Studiów Międzyobszarowych UŚ. Członek uniwersyteckich: Interdyscyplinarnego Centrum Badań nad Edukacją Humanistyczną oraz Śląskiego Centrum Badań nad Pamięcią Regionalną i Transgraniczną.

Doktorat obronił w 2003 roku, habilitację uzyskał w 2015, profesurę w 2024 roku. Rzeczoznawca podręcznikowy przy Ministerstwie Edukacji Narodowej, ekspert Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego przy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w Warszawie. Członek: Sekcji Dydaktyki Historii Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk [PAN] w Warszawie, Komisji Dydaktycznej przy Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Historycznego, Polsko-Słowackiej Komisji Historycznej przy Instytucie Historii PAN w Warszawie i Słowackiej Akademii Nauk w Bratysławie, Zespołu Dydaktycznego Polsko-Czeskiego Towarzystwa Naukowego, Komisji Historycznej PAN Oddział w Katowicach oraz Górnośląskiego Towarzystwa Historycznego (w latach 2019-2024 był jego prezesem). Wchodzi w skład Rad Programowych Muzeum Powstań Śląskich w Świętochłowicach oraz Instytutu Śląskiego w Opolu. Redaktor naczelny rocznika „Wieki Stare i Nowe”; zastępca redaktora naczelnego rocznika „Śląski Almanach Powstańczy” i członek Komitetu Naukowego rocznika „Edukacja – Kultura – Społeczeństwo”. Przewodniczący Rady Redakcyjnej rocznika „Zaranie Śląskie. Seria druga”; członek Rady Redakcyjnej periodyku „Turystyka Historyczna” oraz półrocznika „Wiadomości Historyczne”. W latach 2016-2018 przewodniczący Komitetu Okręgowego dla województwa śląskiego oraz członek Komitetu Głównego Olimpiady Historycznej Gimnazjalistów, od roku 2019 pełni analogiczne funkcje w ramach Olimpiady Historycznej Juniorów (dla uczniów szkół podstawowych). Od 2023 roku przewodniczący Głównej Komisji Konkursowej Ogólnopolskiego Turnieju Wiedzy pt. „Poznajemy Senat Rzeczypospolitej Polskiej” (organizator: Kancelaria Senatu RP).

Autor i współautor kilkunastu monografii, kilkudziesięciu artykułów opublikowanych na łamach czasopism w kraju i za granicą oraz ponad stu rozdziałów w pracach pod redakcją. Recenzent wydawniczy ponad 40 pozycji zwartych (w tym podręczników szkolnych) oraz tekstów zamieszczanych na łamach ponad 30 tytułów czasopism. Recenzent w ośmiu postępowaniach o nadanie stopnia doktora i dwóch doktora habilitowanego, promotor dwóch zakończonych postępowań doktorskich (dr. Kamila Kartasińskiego i dr Marii Wylężek), opiekun naukowy w Szkole Doktorskiej mgr. Bartosza Szostka. Uczestnik projektów grantowych, m.in. „Panteon Górnośląski – badania naukowe” (finansowanego ze środków MNiSzW w ramach programu DIALOG, zrealizowanego w latach 2019–2021); „Człowiek twórcą historii” (finansowanego ze środków MEiN w ramach programu „Nauka dla Społeczeństwa”, zrealizowanego w latach 2022–2024); kierownik projektu „Powstańców śląskich portret własny (1919-1922). Pamięć władzy czy pamięć prywatna? Krytyczne wydanie wspomnień uczestników” (finansowanego ze środków MNiSzW w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki”, realizowanego w latach 2023–2028).

Koordynator Internetowej platformy edukacji regionalnej dla uczniów województwa śląskiego „Eduś” (IBR (ibrbs.pl)). Współautor i współorganizator ogólnopolskiego projektu promującego wiedzę o powstaniach śląskich „Klasówka powstańcza” (Muzeum Powstań Śląskich (muzeumpowstanslaskich.pl)), współautor wystaw pt. „Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów” w Muzeum Śląskim w Katowicach (Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów – Muzeum Śląskie (muzeumslaskie.pl)) oraz pt. „Pomiędzy… historią a pamięcią. Górny Śląsk w latach 1918-1922” w Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny (oddziale Muzeum Śląska Opolskiego) Muzeum Czynu Powstańczego.

Nagrodzony m.in. w Konkursie im. Klemensa Szaniawskiego (organizowanym przez Fundację Stefana Batorego oraz Towarzystwo Popierania i Krzewienia Nauk w Warszawie). Prywatnie mąż Katarzyny, tata Marcina, Mateusza i Marty i miłośnik muzyki rockowej. Urodzony w Zabrzu, mieszkaniec Mysłowic.

 

Wybrane publikacje:

  1. Maciej Fic, „Rzecznik historii rewolucyjnej”. Henryka Rechowicza (1929-2004) życie publiczne i prywatne. Katowice 2023, ss. 328. POBIERZ ZA DARMO widok pliku WUS_2023_Fic_Rzecznik historii rewolucyjnej_EBOOK_metadane_opis.pdf
  2. Maciej Fic, Die Republik Polen und die Volksabstimmung in Oberschlesien, [w:] Die Volksabstimmung in Oberschlesien 1921. Nationale Selbstbestimmung oder geopolitisches Machtspiel?, red. D. Skrabania, S. Rosenbaum. Paderborn 2023, s. 151-168.
  3. Maciej Fic, Einfluss der Sozial-Politischen Tätigkeit von Jan Kustos auf die Bewohner von Oberschlesien. „Slezský sborník. Acta Silesiaca” [red. A. Zářický et alt. Opava] 2023, r. 121, nr 1, s. 18-31. pdf
  4. Maciej Fic, Školské dejepisné vzdelávanie v Poľsku po roku 1989 – koncepcie (neustálych) reforiem, [w:] Historická edukacja v krajinách vyšehradskej štvorky (Slovensko, Maďarsko, Česko, Pol’sko) po roku 1989, red. Kožiak. Ružomberok 2023, s. 103-130.
  5. Maciej Fic, Obraz Ukrainy i Ukraińców we współczesnych polskich podręcznikach historii dla szkół podstawowych. „Przegląd Historyczny” 2022, t. 113, z. 3, s. 519-544. indd (przegladhistoryczny.pl)
  6. Maciej Fic, Plebiscyt górnośląski 20 marca 1921 roku – najbardziej demokratyczna forma wyboru? Warszawa 2022, ss. 310.
  7. „Dobrze walczycie, trzymajcie się, bo już to długo trwać nie będzie, a nasze walki nie pójdą na marne”. Wspomnienia powstańców śląskich z 1921 roku, wybór i opracowanie Maciej Fic. Opole 2021, ss. 223.
  8. Maciej Fic, Marek Masnyk, Joanna Ojdana, Katarzyna Szawan, Pamięć o III powstaniu śląskim w symbolach i wspomnieniach. Opole 2021, ss. 156.
  9. Słownik Powstań Śląskich 1919, red. Maciej Fic, Ryszard Kaczmarek. Katowice 2019, ss. 516 / Słownik Powstań Śląskich 1920, red. Maciej Fic, Ryszard Kaczmarek. Katowice 2020, ss. 492 / Słownik Powstań Śląskich 1921, red. Maciej Fic, Ryszard Kaczmarek. Katowice 2021, ss. 708.
  10. Maciej Fic, Lech Krzyżanowski, Konrad Meus, Wilamowice 1818-2018. Miasto i ludzie. Wilamowice 2018, ss. 476.
  11. Maciej Fic, Między nauką a propagandą. Śląski Instytut Naukowy im. Jacka Koraszewskiego w Katowicach (1957-1992).Katowice 2014, ss. 548. Publikacja – Między nauką a propagandą : Śląski Instytut Naukowy im. Jacka Koraszewskiego w Katowicach (1957-1992) – Uniwersytet Śląski
  12. Maciej Fic, Обучение истории в современной Польше. „Проблемы Современного Образования” 2014, nr 1, s. 86-96.
  13. Marek Białokur, Maciej Fic, Anna Gołębiowska, Przerwana droga do niepodległości. Stan wojenny 13 XII 1981–22 VII 1983. Świadomość – edukacja – kultura. Toruń 2012, ss. 231.
  14. Maciej Fic, Jan Kustos (1893-1932) – separatysta czy autonomista górnośląski?Katowice 2010, ss. 165.
  15. Maciej Fic, Wilhelm Szewczyk (1916-1991). Śląski polityk i działacz społeczny. Katowice 2007, ss. 264. Publikacja – Wilhelm Szewczyk (1916-1991) : śląski polityk i działacz społeczny – Uniwersytet Śląski

Maciej Fic, PhD, DLitt
Professor in the Institute of History, University of Silesia in Katowice

The Interdisciplinary Centre for Research on Humanistic Education

Degree Program Director: History, Historical Tourism, Central European Historical Studies, the Faculty of Humanities

Degree Program Director: Individual Teacher Training Studies, the College of Interdisciplinary Individual Studies at the University of Silesia in Katowice

e-mail: maciej.fic@us.edu.pl

ORCID: 0000-0001-9292-809X

Google Scholar

ResearchGate

Academia.edu

Research interests:

20th century history — history didactics — Upper Silesia research

 

Prof. Dr. Maciej Fic

Historian of the 20th century and didactician of history. Deputy director of the IH UŚ for didactics from 2008-2019, director of history, historical tourism, Central European historical studies from 2019-2024, director of individual teacher studies at the College of Individual Interdisciplinary Studies of the UŚ from 2020-2024. Member of the University’s Interdisciplinary Research Centre for Humanistic Education and the Silesian Research Centre for Regional and Cross-Border Memory.

Doctor in 2003, habilitation in 2015, professorship in 2024. Since 2008 textbook appraiser at the Ministry of National Education, since 2017 expert of the College of Examination Arbitration at the Central Examination Commission in Warsaw. Member of: the History Didactics Section of the Committee of Historical Sciences of the Polish Academy of Sciences in Warsaw, the Didactics Commission at the Board of the Polish Historical Society, the Polish-Slovak Historical Commission at the Institute of History of the Polish Academy of Sciences in Warsaw and the Slovak Academy of Sciences in Bratislava, the Didactics Team of the Polish-Czech Scientific Society, the Historical Commission of the Polish Academy of Sciences Branch in Katowice and the Upper Silesian Historical Society (from 2019 to 2024 he was its president). He is a member of the Programme Boards of the Silesian Uprisings Museum in Świętochłowice and the Silesian Institute in Opole. Deputy editor-in-chief of the yearbook ‘Silesian Uprising Almanac’ and editor-in-chief of the yearbook ‘Wieki Stare i Nowe’; member of the Scientific Committee of the yearbook ‘Education – Culture – Society’; Chairman of the Editorial Board of the yearbook ‘Zaranie Śląskie. Second Series’; member of the Editorial Board of the periodical “Historical Tourism” and the semi-annual journal “Historical News”. From 2016-2018, chairman of the District Committee for the Silesian Voivodeship and member of the Main Committee of the History Olympiad for Junior High School Students; from 2019, he holds analogous functions for the History Olympiad for Juniors (for primary school students). Since 2023, he has been the Chairman of the Main Competition Committee of the National Knowledge Tournament entitled. ‘Getting to know the Senate of the Republic of Poland’ (organiser: Chancellery of the Senate of the Republic of Poland).

Author and co-author of over a dozen monographs, dozens of articles published in national and international journals and over a hundred chapters in edited works. Editorial reviewer of more than 40 monographs (including school textbooks) and texts published in more than 30 periodical titles. Reviewer in eight doctoral and two post-doctoral proceedings, supervisor of two doctoral proceedings. Participant of grant projects, including ‘Upper Silesian Pantheon – scientific research’ (financed from the funds of the Ministry of Science and Higher Education under the DIALOG programme, realised in 2019-2021); ‘Man the creator of history’ (financed from the funds of the Ministry of Science and Higher Education under the ‘Science for Society’ programme, realised in 2022-2024); manager of the project ‘Silesian Insurgents’ own portrait (1919-1922). Memory of authority or private memory? A critical edition of the participants‘ memoirs’ (financed by the Ministry of Science and Higher Education as part of the ‘National Programme for the Development of the Humanities’ programme, implemented in 2023-2028).Coordinator of the Internet platform of regional education for students of the Silesian Voivodeship ‘Eduś’ (IBR (ibrbs.pl)). Co-author and co-organiser of the nationwide project promoting knowledge of the Silesian Uprisings ‘Klasówka powstańcza’ (Muzeum Powstań Śląskich (muzeumpowstanslaskich.pl)), co-author of the permanent exhibition entitled ‘The Light of History. ‘The Light of History. Upper Silesia throughout History’ at the Silesian Museum in Katowice (Światło historii. Górny Śląsk na przestrzeni dziejów – Muzeum Śląskie (muzeumslaskie.pl)), and a temporary exhibition devoted to the Silesian Uprisings at the Museum of the Deed of Uprising in Góra Św. Anny (a branch of the Opole Silesia Museum) of the Museum of the Uprising Muzeum Czynu Powstańczego.

Awarded, among others, in the Klemens Szaniawski Competition (organised by the Stefan Batory Foundation and the Society for the Support and Promotion of Science in Warsaw). Privately, a husband of Katarzyna, father of Marcin, Mateusz and Marta and a lover of rock music. Born in Zabrze, resident of Mysłowice.

 

Selected publications:

  1. Powrót do Macierzy? Ziemie Zachodnie i Północne w Polsce Ludowej [Return to the motherland? Western and Northern Territories in the Polish People’s Republic], ed. Maciej Fic. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2020, 210 pages. ISBN: 978-83-226-3960-3
  2. Powstania śląskie i plebiscyt górnośląski w przestrzeni publicznej. Kinematografia – muzyka – literatura – publicystyka [Silesian Uprisings and the Upper Silesia plebiscite in the public sphere. Film — music — literature — journalism], ed. Maciej Fic, Mirosław Węcki. Warszawa-Katowice: Instytut Pamięci Narodowej, 2020, 206 pages. ISBN: 978-83-8229-043-1.
  3. Słownik Powstań Śląskich 1920 [A dictionary of the Silesian Uprisings 1920], ed Maciej Fic, Ryszard Kaczmarek. Katowice: Instytut Badań Regionalnych Biblioteki Śląskiej oraz Wydawnictwo naukowe FNCE, 2020, 492 pages. ISBN: 978-83-66264-65-6.
  4. Polska Ludowa w edukacji historycznej [The Polish People’s Republic in historical education], ed. Maciej Fic. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2019, 220 pages. ISBN: 978-83-226-3626-8
  5. Maciej Fic, Lech Krzyżanowski, Szlakami II RP. Przewodnik po województwie śląskim.[The Second Polish Republic. A guide to the Silesian voivodeship]. Warszawa: Biuro Programu „Niepodległa”, Uniwersytet Śląski w Katowicach, 2019, 110 pages. ISBN: 978-83-956053-0-7

 

Maciej Fic

return to top