Polecamy Państwa uwadze najnowszą monografię dr hab. Agnieszki Pieli, prof. UŚ Literatura źródłem związków frazeologicznych. Słownik (Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2024).
Książka poświęcona została utartym konstrukcjom słownym wywodzącym się z szeroko rozumianej twórczości pisarskiej. Frazeologizmy o literackiej proweniencji nie były dotąd przedmiotem szczegółowej uwagi językoznawców, mimo że literatura stanowi jedno z najstarszych źródeł frazeologii. Opisywane związki nie doczekały się zbiorczego ujęcia w postaci publikacji, która pozwoliłby ukazać ich bogactwo i różnorodność w polszczyźnie. Prezntowany zbiór, mieszczący 142 jednostki językowe, stara się tę lukę w polskiej literaturze lingwistycznej wypełnić.
W książce znalazły się nie tylko połączenia notowane w słownikach, np.: czekać na Godota; dantejskie sceny; moralność Kalego; rzeczywistość skrzeczy, ale i związki, które po raz pierwszy zostały ujęte w omawianej pracy, np.: jądro ciemności; komu bije dzwon; to, co tygrysy lubią najbardziej; trzech budrysów.
W monografii nacisk położono na charakterystykę literackiego źródła frazeologizmu. Każdej jednostce poświęcono osobny artykuł hasłowy obejmujący: definicję, egzemplifikacje tekstowe, słownikowe notacje oraz komentarz odautorski zawierający informacje faktograficzno-kulturowe. Poznanie literackiej genezy funkcjonujących obecnie związków wydaje się ważne dlatego, że motywacja wielu z nich staje się coraz mniej czytelna dla użytkowników języka polskiego, w konsekwencji może ona ulec całkowitemu zatarciu.
