Projekt badawczy: Badania literatury polskiej i klasycznej
Lider zespołu badawczego: dr hab. Jan Kucharski, prof. UŚ
Cel projektu: wszechstronne badania literatury polskiej obejmujące prace historycznoliterackie, krytycznoliterackie, interpretacyjne, a także edycje dzieł literackich czy badania nad kulturą literacką różnych epok, ściśle korespondujące ze wskazanymi w strategii Instytutu Literaturoznawstwa UŚ na lata 2020-2025 obszarami badawczymi (nowa humanistyka, badania historycznoliterackie w ujęciu kulturowym, literatura w ujęciach interdyscyplinarnych, komparatystyka literacka i dydaktyka literatury. Zakres tematyczny projektu obejmuje między innymi: badania nad dawną literaturą okolicznościową, piśmiennictwem użytkowym, epistolografią i różnego typu oracjami, poszerzenie wiedzy o literaturze polskiej wieków XVIII i XIX oraz o dziedzictwie kulturowym oświecenia i romantyzmu w wieku XX, systematyczne badanie długiego trwania polskiej nowoczesności literackiej i dyskursów z nią spowinowaconych, opis przemian dotyczących zmiany paradygmatu (modernizm/postmodernizm), zarówno w zakresie teoretyzowania, jak i w obrębie praktycznych, także politycznych, uwarunkowań kultury, literaturę staropolska i jej dziedzictwo w piśmiennictwie epok późniejszych, badanie literatury XX i XXI wieku – obiegów wydawniczych, ewolucji poetyk, kanonu literackiego i czytelniczego, opracowywanie problematyki polskiej kultury literackiej, rozwój badań teoretycznoliterackich, nowoczesne i ponowoczesne perspektywy podmiotowości, tożsamości, płciowości oraz seksualności, opis nowych zjawisk i tendencji w literaturze polskiej, estetycznych przeobrażeń sfery kulturowo-politycznej, zmian statusu i funkcji krytyki literackiej, roli literatury popularnej we współczesnej kulturze, badania nad literaturą dla dzieci i młodzieży, problematykę organiczną w tekstach literackich, ekokrytykę, somatopoetykę, animal studies, plant studies, recepcję literatury polskiej w świecie, komparatystyczne związki przestrzenne w literaturze polskiej i światowej, strategie czytelnicze i interpretacyjne w szkolnym dyskursie edukacyjnym, podróżopisarstwo dawne i współczesne, literatura regionalna, studia klasyczne i bizantyńskie.
Projekt badawczy: Badania literatur obcych
Lider zespołu badawczego: dr hab. Joanna Warmuzińska-Rogóż, prof. UŚ
Cel projektu: szeroko zakrojone i wieloaspektowe badania literatur obcych oraz literatur klasycznych, ściśle korespondujące ze wskazanymi w strategii Instytutu Literaturoznawstwa UŚ na lata 2020-2025 obszarami badawczymi (nowa humanistyka, badania historycznoliterackie w ujęciu kulturowym, literatura w ujęciach interdyscyplinarnych, komparatystyka literacka i dydaktyka literatury). Badania prowadzone będą przy zastosowaniu najnowszych literaturoznawczych i przekładoznawczych metodologii badawczych, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu kulturowego, społecznego i filozoficznego. Zakres tematyczny projektu obejmuje między innymi: badania nad hybrydycznością w literaturze, interdyscyplinarne badania nad wpisującymi się w estetykę ponowoczesności i postkolonializmu współczesnymi niemetropolitalnymi literaturami francusko-, hispano- i angielskojęzycznego obszaru językowego; amerykanistyczne badania hemisferyczne oraz badania transoceaniczne; kanadyjskie studia kulturowe; badania nad współczesną kulturą, literaturą oraz nowymi mediami w zakresie, jaki pozwala uchwycić ich osadzenie w kontekście społecznym, politycznym i historycznym, a także relacje intertekstualne między tym sferami; badania nad rozwijającymi się formami kultury i uczestnictwem w kulturze, w tym: grami cyfrowymi i fabularnymi, tradycyjnymi oraz innymi formami narracji interaktywnych; tradycje europejskie w kulturze popularnej; tropy przeszłości i teraźniejszości w brytyjskich studiach kulturowych i literackich; badania nad literaturą niemieckojęzyczną z wykorzystaniem współczesnych teorii i modeli literaturoznawczych oraz kulturoznawczych, np. teorii przestrzeni, recepcji, gender, postkolonialnych czy narratologii; badania niemieckojęzycznej literatury XX i XXI wieku ze szczególnym uwzględnieniem dramatu i teatru krajów niemieckojęzycznych i skandynawskich; badania literatury niemieckiej i piśmiennictwa na Górnym Śląsku oraz niemieckojęzycznej literatury kobiet; interpretacja najważniejszych zjawisk i tendencji rozwojowych literatury rosyjskiej XIX–XXI wieku w dziedzinie prozy, dramatu i krytyki literackiej z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi literaturoznawczych; badania literatury i kultury Słowian zachodnich i południowych.
Projekt badawczy: Ludzko-zwierzęce interakcje od starożytności do średniowiecza
Lider zespołu badawczego ANIANMED (Animalia Antiqua et Mediaevalia) powołanego do realizacji projektu: prof. dr hab. Przemysław Marciniak
Cel projektu: studia nad zwierzętami w starożytności i w zachodnim średniowieczu są dzisiaj niezwykle popularne, nie przyciągnęły jednak porównywalnej uwagi badaczy kultury Wschodniego Cesarstwa Rzymskiego (Bizancjum). Badania zespołu koncentrują się zatem nie tylko na wybranych zagadnieniach poświęconych starożytności (np. interakcji ze zwierzętami domowymi, polowaniach), ale także na recepcji antycznej zoologii w Bizancjum (np. Sylloge Konstantyna Porfyrogenety) oraz wizji i stosunku do zwierząt w średniowiecznej tradycji greckiej. Rezultaty badań zostaną opublikowane w przygotowywanej monografii Towards Byzantine Zoopoetics oraz tomie Handbook of Animals in Byzantium.