Uniwersytet Śląski w Katowicach

ks. prof. dr hab.

Ireneusz Celary

e-mail: ireneusz.celary@us.edu.pl

Funkcje pełnione na Wydziale:

• Członek Rady Naukowej Instytutu Nauk Teologicznych;
• Redaktor Naczelny „Studiów Pastoralnych” (od 2025 r.)
• Egzaminator Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej na Studia stacjonarne i niestacjonarne

Funkcje pełnione na Uniwersytecie:

• Uczelniana Komisja Dyscyplinarna dla Studentów

Biogram:

Ireneusz Andrzej Celary – ks. prof. dr hab. nauk teologicznych, Instytutu Nauk Teologicznych Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Urodził się 20 marca 1964 roku, pochodzi z Tarnowskich Górach. Po maturze wstąpił w 1983 roku do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Katowicach. W dniu 19 maja 1989 roku ukończył magisterskie studia teologiczne obroną pracy pt. Nabożeństwo do Matki Bożej Nieustającej Pomocy w diecezji katowickiej. W 1992 roku otrzymał stopień licencjata rzymskiego w Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Doktorat obronił 24 czerwca 1998 roku przed Radą Wydziału Teologicznego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Tytuł pracy doktorskiej brzmiał: Obrzędowość świecka w Polsce (1944-1989) jako wyzwanie dla współczesnego życia duszpastersko-liturgicznego w 1998. Stopień doktora nauk teologicznych nadany mu został 8 maja 1999 roku. Promotorem w przewodzie doktorskim był ks. prof. dr hab. Stefan Koperek (PAT); recenzentami – ks. prof. dr hab. Romuald Rak (KUL) oraz ks. doc. dr hab. Andrzej Zwoliński (PAT).

W 1998 roku rozpoczął zajęcia w Instytucie Pedagogiki Wydziału Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego [Studia Eksternistyczne w Katowicach]. W lutym 1999 roku został zatrudniony w Instytucie Teologicznym im. św. Jana Kantego w Bielsku-Białej (w latach 2008-2010). W sierpniu 2000 roku otrzymał urlop habilitacyjny w celu realizacji stypendium stowarzyszenia „Post-Netzwerk” der mitel- und osteuropäischen Pastoraltheologinnen und Pastoraltheologen, który poświęcił w Wiedniu na zbieranie materiałów do pracy habilitacyjnej (do września 2002 roku). Uczestniczył też w kursie języka niemieckiego i jednocześnie brał udział w wykładach oraz w seminarium naukowym z teologii pastoralnej i liturgiki u ks. prof. Paula Zulehnera na Uniwersytecie Wiedeńskim. Po powrocie ze stażu naukowego w Austrii został poproszony o przeprowadzenie wykładów z liturgiki na kursie wstępnym w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Katowicach oraz rozpoczął od października 2002 roku zajęcia w Górnośląskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej im. kard. Augusta Hlonda w Mysłowicach. (w latach 2004-2010). W latach 2008-2010 prowadził zajęcia zlecone w Wyższej Szkole Administracji w Bielsku-Białej. 19 lutego 2004 roku uzyskał dyplom KDS [Kleines Deutsches Sprachdiplom – Ludwig Maximilians-Universität zu München], a w 2009 roku dyplom ukończenia kursu języka włoskiego na poziomie zaawansowanym w „Berlitz Poland” (od 4 grudnia 2005 roku do 26 maja 2009 roku w Katowicach).

Napisał rozprawę habilitacyjną pt. Rezurekcyjny wymiar nowej ewangelizacji i główne „miejsca” jej urzeczywistniania. Na jej podstawie oraz po uwzględnieniu pozostałego dorobku naukowego został dopuszczony do kolokwium habilitacyjnego, które odbyło się dnia 28 czerwca 2004 roku w ramach posiedzenia Rady Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego. Promotorami w przewodzie habilitacyjnym byli: ks. prof. dr hab. Jerzy Bagrowicz (UMK), ks. dr hab. Andrzej Żądło (UŚ) oraz p. prof. UO dr hab. Krystian Wojaczek. W dniu 20 grudnia 2004 roku otrzymał on zawiadomienie z Warszawy, z Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów, o zatwierdzeniu uchwały Rady Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego z dnia 28 czerwca 2004 roku o nadaniu mu stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk teologicznych w zakresie teologii pastoralnej.

Zatrudnienie na stanowisko adiunkta na czas określony na Wydziale Teologicznym UŚ w Katowicach otrzymał od 01 października 2004 roku do 30 września 2005 roku. Dnia 1 października 2005 roku został przez Rektora Uniwersytetu Śląskiego mianowany na stanowisko adiunkta naukowo-dydaktycznego na czas nieokreślony w Zakładzie Teologii Pastoralnej i Historii Duszpasterstwa na Wydziale Teologicznym. W kwietniu 2008 roku, decyzją Rady Wydziału Teologicznego UŚ, został powołany do utworzenia nowego kierunku „Nauki o rodzinie”. Od 1 kwietnia 2010 roku został mianowany na stanowisko profesora nadzwyczajnego w Zakładzie Teologii Pastoralnej i Historii Duszpasterstwa w Wydziale Teologicznym UŚ w Katowicach. Postanowieniem Prezydenta RP Andrzeja Dudy z 12 października 2016 roku otrzymał tytuł profesora nauk teologicznych w dyscyplinie nauki teologiczne.

Jest promotorem ponad 140 prac magisterskich i licencjackich oraz 1 pracy doktorskiej. Napisał 17 recenzji prac doktorskich, 1 pracy habilitacyjnej oraz 5 recenzji związanych z oceną dorobku naukowego kandydatów do tytułu profesora tytularnego.

Autor i redaktor książek: Pastoralne wskazania dotyczące liturgii sakramentalnej (1998); Obrzędowość świecka w Polsce (1944-1989) jako wyzwanie dla współczesnego życia duszpastersko-liturgicznego (1999); Cudowny obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy (1999); Nabożeństwo do Matki Bożej Nieustającej Pomocy (1999); Kult Matki Bożej Nieustającej Pomocy w archidiecezji katowickiej (2000); Rezurekcyjny wymiar nowej ewangelizacji i główne „miejsca” jej urzeczywistnienia (2004); Biskup Herbert Bednorz – życie czwartego biskupa katowickiego. W setną rocznicę urodzin biskupa Herberta Bednorza (1908-2008) (red.) (2008); Zagrożenia współczesnej rodziny w aspekcie pastoralno-społecznym (współred.) (2008); Aby wszyscy stanowili jedno – Damit alle Eins sein. W osiemdziesiątą rocznicę śmierci biskupa katowickiego Arkadiusza Lisieckiego (red.) (2010); Rodzina polska na emigracji w duszpastersko-społecznej refleksji (współred.) (2011); Duszpasterstwo rodzin w Polskiej Misji Katolickiej w Wiedniu w latach 1981–2010 (2013); Homo oeconomicus w pastoralno-społecznej przestrzeni (współred.) (2013); Odpowiedzialność w przestrzeni społeczno-pastoralnej (współred.) (2013); Historia. Teologia. Tradycja. Księga Jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi Józefowi Krętoszowi w 65. rocznicę urodzin („Studia Pastoralne”, t. X (2014), nr 10) (współred.) (2014); Etos pracy w przestrzeni społeczno-pastoralnej (współred.) (2015); Krieg und Nachkriegszeit in den Tagebüchern von Josef Knossalla (1878-1951), Pfarrer von Radzionkau” (2015); Wykluczenie jako problem wielowymiarowy (współred.) (2016); Osoba starsza w perspektywie społeczno-pastoralnej (współred.) (2017); Media w rodzinie w perspektywie pastoralno-społecznej (współred.) (2018); B. Biela, I Celary, Wsłuchani w Ducha. Ku odnowie wspólnoty parafialnej – rodziny Bożej, Katowice (2018); I. Celary, B. Biela, Duszpasterstwo rodzin w Polskiej Misji Katolickiej w Niemczech w latach 2004-2019, Katowice 2022; Integration 4.0 – Mit der Pastoral ein zu Hause finden,(współautor) (2020); Życie liturgiczne w Kościele katowickim w latach 1925-2025. Jubileuszowa refleksja na 100-lecie archidiecezji katowickiej oraz ponad 150 artykułów naukowych oraz popularno-naukowych z zakresu liturgiki i teologii pastoralnej.

Szczególne zainteresowania: historia liturgii, duszpasterstwo liturgiczne, duszpasterstwo rodzin, nowa ewangelizacja.

Nagrody:

• Nagroda Indywidualna Rektora I Stopnia za działalność naukowo-badawczą, a w szczególności za uzyskanie tytułu naukowego profesora. Katowice 1 października 2017 roku.
• Nagroda Indywidualna Rektora II Stopnia za działalność naukowo-dydaktyczną w 2021 r.

Staże zagraniczne i przynależność do stowarzyszeń i instytucji naukowych:

W marcu 2010 roku stanął do konkursu, zorganizowanego przez stowarzyszenie Pastorales Forum w Wiedniu, działającego przy Uniwersytecie Wiedeńskim i otrzymał stypendium naukowe na okres od października 2010 do lutego 2012 roku w celu realizacji projektu badawczego: „Familienseelsorge der Polnischen Katholischen Mission in Wien in den Jahren 1981-2010”. Projekt ten ukończył w grudniu 2012 roku oddaniem do druku publikacji pt. „Duszpasterstwo rodzin w Polskiej Misji Katolickiej w Wiedniu w latach 1981-2010”. Dysertacja ta ukazała się w formie książkowej w styczniu 2013 roku w Wydawnictwie Janineum w Wiedniu.

W marcu 2012 roku otrzymał także Kardinal-Bertram Stipendium, przydzielone mi przez Institut für ostdeutsche Kirchen- und Kulturgeschichte e.V, działający przy Uniwersytecie w Ratyzbonie. Temat projektu: „Krieg und Nachkriegszeit in den Tagebüchern von Josef Knossalla (1878-1951)” (jego finalizacja zakończona została publikacją w języku niemieckim w październiku 2014 roku).

W latach 2018-2019 był stypendystą Katholisches Akademischer Ausländer-Dienst (KAAD) w Bonn, KU proFOR+ i Zentrum für Flucht und Migration der KU Eichstätt-Ingolstadt (realizacja projektu badawczego „Migration 3.0: Integration polnischer Familien in die deutsche Gesellschaft und ihre langfristigen Herausforderungen” we współpracy z Lehrstuhl für Pastoraltheologie und Pastoralpsychologie Katolickiego Uniwersytetu w Eichstätt).

Jest członkiem Polskiego Stowarzyszenia Pastoralistów i Duszpasterzy im. Jana Pawła II, Stowarzyszenia Wykładowców Liturgiki na Wydziałach Teologicznych i w Wyższych Seminariach Duchownych w Polsce, PosT-Netzwerk der mittel- und osteuropäischen Pastoraltheologinnen und Pastoraltheologen w Wiedniu oraz Mitglied des Partnergremiums des KAAD – Dienstes e. V. we Wrocławiu.