Uniwersytet Śląski w Katowicach

Termin: 16 grudnia 2021 roku

Miejsce: seminarium online

Organizatorzy:Uniwersytet Śląski w Katowicach i Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu

Opis: Koncepcja ludzkiej diety odrzucającej konsumpcję produktów pochodzenia zwierzęcego – czy to w wersji wegańskiej czy też wegetariańskiej – rozwija się na przestrzeni wieków i ewoluuje osiągając w ostatnich latach niespotykaną dotąd popularność. Ożywieniu w tym obszarze towarzyszą debaty, spory, analizy, interpretacje i polemiki, które wskazują na fakt, iż kwestia diety bezmięsnej – a co za tym idzie, praw zwierząt, związków przemysłu mięsnego ze stanem środowiska, czy wreszcie wpływu diety mięsnej na zdrowie ludzkie –  jest dzisiaj jednym z tych zagadnień społeczno-polityczno-kulturowych, w którym jak w soczewce skupia się wiele problemów współczesności.

Będąc ideą nośną i ewoluującą – chociaż dla wielu wciąż jeszcze kontrowersyjną  –  weganizm odciska swój ślad również w przestrzeni kultury materialnej. Rekwizyty kultury wegańskiej –  takie jak na przykład książki kucharskie czy też moda i sztuka wegańska  –  stanowią manifestację kulturotwórczego potencjału myśli wegańskiej na poziomie materialnym w mikro- i makro-skali: wskazują na rolę, jaką materialny wymiar weganizmu może odgrywać w kształtowaniu tożsamości współczesnych wegan i weganek oraz odsłaniają uwikłania ekonomiczno-polityczne światowej produkcji mięsa.

Organizatorzy seminarium zapraszają badaczki i badaczy pragnących pochylić się nad proponowaną tematyką z perspektywy badań kulturoznawczych, literaturoznawczych, filozoficznych, socjologicznych i historycznych. Proponowane zagadnienia obejmują, między innymi:

• psychologiczny wymiar diety bezmięsnej
• miejsce wegan w społeczności wegańskiej i nie-wegańskiej
• historyczne ewolucje dyskursu wegańskiego
• rekwizyty diety wegańskiej
• kulturę materialną weganizmu
• związki weganizmu i mody
• weganizm w kulturach świata
• ruchy wegańskie
• historyczne ewolucje postaw (od buntownika do celebryty)
• weganizm a ruchy ekologiczne
• związki weganizmu z polityką

Termin: 25-26 października 2021 roku

Miejsce: Zabrze

Opis: „Przed i po. Wisława Szymborska” – cóż to znaczy? Koncepcja merytoryczna jest prosta i w kontekście tego, co się we współczesnej humanistyce („posthumanistyce”?, „nowej humanistyce”?) dzieje, wydaje się anachroniczna. Przyjrzyjmy się raz jeszcze wielkiemu dziełu Wisławy Szymborskiej, podejmijmy trud reinterpretacji kanonicznych odczytań jej utworów, zapytajmy o to, jakie zjawiska kulturowe, literackie, historyczne „przygotowały” jej pojawienie się polskiej kulturze. Zapytajmy też o „pośmiertne życie” tego dzieła, jak tę poetkę i jej wiersze, eseje oraz powieści „żyją” w pamięci zbiorowej, w recepcji, w końcu w twórczości pisarzy młodszych, także najmłodszych… Czy Szymborska ma nam – współczesnym, doświadczającym czasów „Dobrej Zmiany” – jeszcze cokolwiek do powiedzenia? Dyskusje i już opublikowane (Schulz, Gombrowicz), a także czekające na druk (Miłosz) teksty stawiające podobne pytania dziełom autora Sklepów cynamonowych, autora Ferdydurke i autora Zniewolonego umysłu są świetną ilustracją, że nie są to pytania bezzasadne czy banalne… Że literatura wielkich polskich modernistów to ciągle jeszcze lekcja, którą w naszej współczesnej kulturze musimy „odrobić”.  

Termin: 11-13 października 2021 roku

Miejsce: Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka w Katowicach

Organizatorzy: Instytut Literaturoznawstwa, Erich Maria Remarque-Friedenszentrum / Universität Osnabrück

Opis: Międzynarodowa konferencja naukowa wraz z wystawą towarzyszącą będą poświęcone życiu i twórczości Ericha Marii Remarque’a (1898–1970). Czytelnikom różnych pokoleń na całym świecie Remarque pozostaje znany przede wszystkim jako autor bestsellerowej powieści pt. “Na Zachodzie bez zmian”. Dzięki milionowi sprzedanych egzemplarzy dzieła w ciągu zaledwie szesnastu miesięcy pochodzący z Osnabrück pisarz znalazł się w gronie najpopularniejszych niemieckich autorów wszechczasów. Dziś, pomimo wielu przemian społecznych i politycznych, tematy podejmowane przez Remarque’a zdają się być bardziej aktualne niż kiedykolwiek wcześniej: migracja, ucieczka, tożsamość, opresja, empatia, pacyfizm, cywilizacja, humanitaryzm… W pięćdziesiątą rocznicę śmierci pisarza te i inne aspekty rzucają nowe światło na jego twórczość, w szczególności w odniesieniu do współczesnej recepcji Remarque’a w różnych kontekstach kulturowych i politycznych. Tematy przewodnie konferencji to między innymi: twórczość Remarque’a z punktu widzenia współczesnych teorii kulturoznawczych, współczesna recepcja utworów Remarque’a w różnych mediach, humanitaryzm w działach Remarque’a z perspektywy XXI wieku, literackie przyjaźnie Remarque’a, czy też problemy przekładu jego dzieł.

Celem projektu jest podjęcie refleksji na temat znaczenia dzieł pisarza i jego recepcji w Europie, a także zainicjowanie dyskusji o ważnych dla Remarque’a pojęciach: pokoju i obcości w świecie.

Projekt uzyskał dofinansowanie Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej.

Termin: 6 października 2021 roku

Miejsce: Centrum Polskie (budynek Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RC, ul. Strzelnicza/Střelniční 28, Czeski Cieszyn)

Organizatorzy: Instytut Literaturoznawstwa Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, Katedra Slawistyki Uniwersytetu Ostrawskiego, Pracownia Zarządzania Wiedzą.

Opis: Celem spotkania jest prezentacja obszarów badań, metod i perspektyw badawczych w kręgach badaczy literatury i kultury staropolskiej Instytutu Literaturoznawstwa Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Katedry Slawistyki Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Ostrawskiego. Częścią konferencji jest też zwiedzanie wystawy Sonii Rammer Himálajské Legendy oraz Aleksandra Radziszewskiego Baltské Legendy (Galerie Půda, ul. Strzelnicza 256/1).

Termin: 29-30 września 2021 roku

Miejsce: konferencja online

Organizatorzy: Instytut Literaturoznawstwa oraz Instytut Językoznawstwa UŚ

Opis: Międzynarodowa konferencja naukowa online poświęcona została szeroko rozumianemu problemowi ograniczeń. Obrady toczyły się w języku niemieckim.

Termin: 16 września 2021 roku

Miejsce: seminarium online

Organizatorzy: Instytut Literaturoznawstwa UŚ

Opis: Gościem-prelegenetm był dr Filip Taterka – znawca pisma hieroglificznego, adiunkt w Instytucie Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN, absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Sorbonne Université w Paryżu, gdzie w 2018 r. obronił pracę doktorską poświęconą egipskim wyprawom do Puntu (Les expéditions au pays de Pount sous la XVIIIe dynastie égyptienne: Essai de compréhension du rôle idéologique des missions «commerciales»). Laureat licznych stypendiów i wyróżnień. Uczestnik misji archeologicznych pracujących w świątyniach Hatszepsut i Thotmesa III w Deir el-Bahari. Autor licznych publikacji naukowych, w tym książki “Opowieści znad Nilu. Opowiadania egipskie z okresu Średniego Państwa” (Warszawa 2017), pierwszego polskiego przekładu zachowanych fragmentów dzieł Manethona z Sebennytos (Poznań 2017) oraz monografii “Przez morze do Ziemi Boga: Egipskie wyprawy do krainy Punt i ich znaczenie w religii i ideologii władzy kraju faraonów” (Warszawa 2020).

Termin: 28 maja 2021 roku

Organizatorzy: Filologia klasyczna i Mediteranistyka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

Opis: Ogólnopolska konferencja naukowa odbyła się w dniu 28 maja 2021 w trybie zdalnym (za pośrednictwem platformy MSTeams). W wydarzeniu udział wzięli studenci, doktoranci, pracownicy naukowi i dydaktyczni zarówno z Uniwersytetu Śląskiego, jak i innych ośrodków naukowych (m.in. Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytet Jagielloński, Śląski Uniwersytet Medyczny; Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Opolski, KUL, UMCS, UKSW, Uniwersytet Gdański). Celem podjętych dyskusji i wystąpień tematycznych było ukazanie interesujących możliwości spędzania wolnego czasu znanych z czasów starożytnych i wieków późniejszych. Wśród poruszanych przez prelegentów zagadnień pojawiły się m.in. odwołania do gier, tańca czy rozgrywek sportowych z uwzględnieniem ich historii, tradycji i modyfikacji, jakim ulegały z biegiem lat. Koncentrowano się ponadto na szeroko pojętych aspektach literackich, filmowych i podjęto dyskusje nad sposobami wykorzystania gier i rozrywek w procesie dydaktycznym. Wybrane teksty wystąpień (które uzyskały pozytywną ocenę w procesie recenzji) zostały opublikowane w tomie Classica Catoviciensia. Scripta Minora. Fasc. 24/2021 (Wydawnictwo Biblos, Tarnów 2021, ss. 91, red. Edyta Gryksa, Andrzej Lewandowski).