Dariusz Pawelec – ur. 1965; ukończył filologię polską w Uniwersytecie Śląskim (1988), obronił rozprawę doktorską o poezji Stanisława Barańczaka napisaną pod kierunkiem profesora Ireneusza Opackiego (1992); autor książek o poezji lingwistycznej, poezji Stanisława Barańczaka, Witolda Wirpszy; twórca koncepcji „adresata możliwego” w liryce, autor prac z zakresu teorii gatunku; opracował antologie poezji pokolenia 68 oraz formacji „Na Dziko”; edytor dzieł Witolda Wirpszy. Dyrektor Instytutu Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego, dyrektor Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej Uniwersytetu Śląskiego i Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach. Przewodniczy radzie programowej instytucji kultury Ars Cameralis (od 2000).
Publikacje:
- „Zniewolony umysł” jako parabola. „Res Publica” 1988, nr 5. Przedruk jako przedmowa w: C. Miłosz: Zniewolony umysł. KAW. Kraków 1989, s. 5–11. Wyd. II: KAW. Kraków 1990. [Tłum. na język bułgarski: „Porobenijat razum” kato parabola. W: C. Miłosz: Porobenijat razum. Tłum. Vera Dejanova. IK Galaktika. Warna 1992. Wyd. II Balkani. Sofia 2011, s. 17–24]
- Poezja Stanisława Barańczaka. Reguły i konteksty. Wydawnictwo Śląsk. Katowice 1992. ISBN: 83-900-705-4-5, ss. 204.
- Jak możliwa jest dziś poetyka historyczna? „Teksty Drugie” 1994, nr 5/6 (29/30), s. 127-140.
- Świat jako Ty. Poezja polska wobec adresata w drugiej połowie XX wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2003. ISBN: 83-226-1275-3, ss. 294.
- Od kołysanki do trenów. Z hermeneutyki form poetyckich. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2006. ISBN: 83-226-1587-6, ss. 244.
- Kod hymniczny w poezji Czesława Miłosza. „Pamiętnik Literacki” 2011, z. 2, s. 35–54. [Tłum. na język angielski: The Hymnic Code in the Poetry of Czesław Miłosz. Tłum. U. Philips. W: „Miłosz in Pamiętnik Literacki [Literary Memoire]. Selected Papers.”. Ed. T. P. Górski. IBL Warszawa 2013, s. 35–57]
- Wirpsza Wielokrotnie. Instytut Mikołowski. Mikołów 2013. ISBN: 978-83-60949-98-6, ss. 272.
- „Possible communications” and the „possible addressee” in lyrical poetry. „Studia Philologica Universitatis Velikotarnovensis” 2017, vol. 36/1, s. 313–323.
- Ryszard Krynicki, hasło. W: Polska poezja współczesna – przewodnik encyklopedyczny, edycja internetowa. Red. P. Śliwiński; 2017 (http://przewodnikpoetycki.amu.edu.pl/encyklopedia/ryszard-krynicki/)
- Boston Barańczaka. W: Ameryka Barańczaka. Red. S. Karolak, E. Rajewska. Universitas. Kraków 2018. ISBN 97883-242-3488-2, s. 71–86.
Prof. Dariusz Pawelec, PhD, DLitt
Professor in the Institute of Literary Studies
Faculty of Humanities
ORCID: 0000-0002-1397-2082
https://www.researchgate.net/profile/Dariusz_Pawelec3
https://scholar.google.pl/citations?user=RaHOjoYAAAAJ&hl=pl
Research interests:
Polish poetry of the 20th and 21st centuries, historical poetics, genre studies, art of interpretation, editing
Recent publications:
- Umieralnia i inne utwory dramatyczne [The dying room and other dramatic works] / Witold Wirpsza ; compiled by Dariusz Pawelec . – Mikołów : Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka, 2019. – 355 pages. – (Biblioteka Arkadii – Pisma Katastroficznego; t. 168). – ISBN 978-83-65250-62-9.
- Onova posledno desetiletie… Pobeda na zrelostta v polskata poeziâ ot 90-te godini na XX vek [This last decade… The victory of the mature word in Polish poetry in the 1990s] :/ Dariuš Pavelec // Literaturen Vestnik; Sofia – God. 28, 25.09-1.10.(2019), 9 pages.
- Tropy na dziko : postantologia [Tropes à la game: A post-anthology] / selection, introduction and compilation by Dariusz Pawelec . – Katowice : Instytucja Kultury Ars Cameralis Silesiae Superioris, 2019. – 244 pages. – ISBN 978-83-64172-20-5.
- T.W. Pisarz-idol : Witold Wirpsza w lekturze Stanisława Barańczaka [W.T.W. A writer-idol: Witold Wirpsza in Stanisław Barańczak’s readings]/ Dariusz Pawelec // Poznańskie Studia Polonistyczne, Ser. Lit. – No. 36 (2019), pp. 41-57.
- Boston Barańczaka [Barańczak’s Boston]/ Dariusz Pawelec // In: Ameryka Barańczaka. – Kraków : Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 2018. – pp. 71-85. – ISBN 978-83-242-3488-2.
Research grants:
- The monograph: “Powinna być nieufnością…”. Nowofalowy spór o poezję.[“She should be distrust…” A new-wave dispute over poetry], as part of the grant: Polemika (krytyczno) literacka w Polsce – między studium przypadku a historią literatury. Edycje krytyczne [Literary-criticism in Poland — between a case study and history of literature]. The project of the National Program for the Development of Humanities [“Dziedzictwo narodowe”] – no. 11H 16 013184, realized in the years 2018-2022. The Faculty of Polish and Classical Philology, The Adam Mickiewicz University, Poznań. Project manager: Prof. Agata Stankowska.
- The study: Genologia multimedialna Edwarda Balcerzana. Uwarunkowania i perspektywy. [Edward Balcerzan`s Multimedia Theory of Genres. Its Conditions and Perspectives], as part of the grant: Poetyka – nowe perspektywy [Poetics — new perspectives]. The project of the National Program for the Development of Humanities [the research module 1.1; 2014-2017] – no. 0042/NPRH3/H11/82/2014. The Faculty of Polish and Classical Philology, The Adam Mickiewicz University, Poznań. Project manager: Prof. Tomasz Mizerkiewicz.
- The study of Ryszard Krynicki’s poetic profile as part of the grant: Polska poezja współczesna: przewodnik encyklopedyczny [Modern Polish poetry: An encyclopedic guide]. The project of the National Program for the Development of Humanities, 11H 12 0245 81, realized in the years 2014-2016. The Faculty of Polish and Classical Philology, The Adam Mickiewicz University, Poznań. Project manager: Prof. P. Śliwiński.
Academic outreach and engagement:
- Chairman of the Jury of the 12th National Jean Genet Poetic Competition addressed to inmates in Polish prisons (29 October, 2020).
- Promotion of the anthologies compiled by the author (Tropy Na Dziko. Postantologia. Selection, introduction and compilation by Dariusz Pawelec. Ars Cameralis, Katowice 2019 and Mrtvé Antologie poezie „Na Divoko” (1994-2003). Výber, zpracováni a komentář Dariusz Pawelec. Přeložil Jan Faber. WYD. PROTIMLUV, Ostrava 2006) in Frydek-Mistek, Svatojánská věž, 2 October, 2020 r. (the Czech Republic), as part of the project „Poezie na kolečkách“, the European Union National Institutes for Culture and the Directorate-General for Translation.
- Promotion of the anthologies compiled by the author (Tropy Na Dziko. Postantologia. Selection, introduction and compilation by Dariusz Pawelec. Ars Cameralis, Katowice 2019) in “Zbieg Poetycki Na Dziko”, during the Festival Ars Cameralis, Katowice, 16 November, 2019, and in the Mikołów Institute (the evening — the 20th Anniversary of the Mikołów Institute), Mikołów 21 November, 2019.
