Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

Kontrast sun contrast contrast contrast contrast contrast
Czcionka A A A
Wsparcie convenience convenience
  • Polski
  • English
search
search
Instytut Literaturoznawstwa
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024
home link Osoby Lech Miodyński

Lech Miodyński

03.02.2020 - 12:20, aktualizacja 16.01.2023 - 17:50
Redakcja: am

POLISH

prof. dr hab. Lech Miodyński

lech.miodynski@us.eu.pl

ORCID: http://orcid.org/0000-0003-2053-2277

ResearchGate: www.researchgate.net/profile/Lech-Miodynski-2

Ur. 1961. Studia magisterskie w zakresie filologii słowiańskiej (jugoslawistyka / literaturoznawstwo, Uniwersytet Śląski) – finalizacja 1985, doktorat – 1991 (Natura – intelekt – kultura. Zagadnienia twórczości poetyckiej Bogomila G´uzela), habilitacja – 2000 (Powroty znaczeń. Aktualizacje tradycji kulturowych w literaturze macedońskiej po 1945 roku), tytuł profesora – 2012.

Pola badawcze: historia literatur macedońskiej, serbskiej, czarnogórskiej i chorwackiej w aspekcie komparatystycznym i kulturowym; historia idei na południowej Słowiańszczyźnie – konteksty filozoficzne, religioznawcze (zwłaszcza chrześcijaństwa wschodniego), dziejopisarskie, politologiczne; bałkańskie tradycje kulturowe i ich modernizacja; relacje wewnątrzsłowiańskie (z uwzględnieniem Rosji); problematyka geokulturowa i kultura materialna Bałkanów; historia slawistyki.

Wykłady gościnne: Macedonia, Bułgaria, Grecja, Włochy. W latach 2002-13 także profesor UAM w Poznaniu. Członkostwo w 5 zewnętrznych komitetach, komisjach i radach naukowych (PAU, PAN, MKS; m.in. viceprzewodniczący Komitetu Słowianoznawstwa PAN w kadencji 2020-23, członek Rady Naukowej Instytutu Slawistyki PAN i Komisji Kultury Słowian PAU), członek 2 redakcji  czasopism naukowych (Polska i Macedonia). Kierownik Zakładu Slawistyki Kulturoznawczej (2001-19) i dyrektor Instytutu Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego (2012-16).

Dorobek naukowy o profilu literaturoznawczym i kulturoznawczym – ok. 160 pozycji bibliograficznych (gł. macedonistyka, serbistyka i bałkanistyka interdyscyplinarna), publikacje w 6 krajach.          

Monografie autorskie:

  • Bogomil G´uzel: poetycki dialog z naturą i kulturą. Prace Naukowe Uniwersytetu  Śląskiego nr 1423. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 1994, 159 s. [+ wydanie macedońskie 1999]
  • Powroty znaczeń. Aktualizacje tradycji kulturowych w literaturze macedońskiej po 1945 roku. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 1768. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 1999, 243 s.
  • Symbole miejsca w kulturze i literaturze macedońskiej. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 2887. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2011, 376 s.
  • Slawistyka integralna – naukowy kanon i erozja systemu (kontrapunkty południowo- i zachodniosłowiańskie). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2021, 289 s.

Prace redagowane:

  • Cywilizacja – przestrzeń – tekst. Słowiańska topografia kulturowa w   języku i literaturze. Red. L. Miodyński. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nr 2321. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2005, 288 s.
  • Todorova, Bałkany wyobrażone. Tłum. P. Szymor, M. Budzińska. Wydawnictwo „Czarne”. Wołowiec 2008, 544 s. [redakcja naukowa i konsultacja merytoryczna tekstu]
  • Żeglarze pamięci. Antologia współczesnej literatury macedońskiej. Red. V. Mojsova Čepiševska, L. Miodyński, B. Zieliński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Poznań 2009, 500 s. [współredakcja]
  • Słowiańskie formuły nowoczesności – ideały i iluzje przemiany. Red. L. Miodyński. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 3850. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2019, 172 s.
  • Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach – XVIII-XXI wiek. Red. G. Szwat-Gyłybowa, D. Gil, L. Miodyński. Instytut Slawistyki PAN. Warszawa 2018-2020, https://ispan.waw.pl/ireteslaw/handle/20.500.12528/1076 [współredakcja oraz własne teksty autorskie (artykuły – łącznie 236 s.) w kolejnych 10 tomach edycji (t. 1-2: 2018, t. 3-6: 2019, t. 7-10: 2020) dotyczące obszaru Macedonii, Czarnogóry, Serbii oraz Słowenii]

Artykuły w czasopismach (wybór):

  • Полскиот и македонскиот неокласицизам како поетска парадигма на културата. „Folia Philologica Macedono-Polonica” 1996, t. 4, s.163–173.
  • Современите македонски поетски манифести – програмски категории и правила за разговор. „Стремеж“  [Прилеп] 2001, бр. 1-2, стр. 24-37.
  • Czynnik religijny w przekształcaniu macedońskiego stereotypu etnicznego. „Prace Komisji Kultury Słowian“ [Polska Akademia Umiejętności] 2002, t. 2, s.71-92.
  • Геокултурните прототипови на идентитетот во националните литератури. „Folia Philologica Macedono – Polonica” 2006, t. 6, s. 48-57.
  • Tropy i inspiracje romantyczne w literaturach o odmiennych cyklach rozwojowych. „Folia Philologica Macedono – Polonica” 2006,  t. 7  s. 115-132.
  • Macedońska katachreza – nowy regionalny klucz identyfikacyjny. „Południowosłowiańskie Zeszyty Naukowe. Język – Literatura – Kultura” 2007, z. 4, s. 19-30.
  • Synkretyzm kodów kulturowych – węzeł gordyjski macedońskiej autoidentyfikacji. „Prace Komisji Kultury Słowian” [Polska Akademia Umiejętności] 2009, t. 7, s.142-159.
  • Знаците на симболичната топологија во македонскиот литературен универзум. „Спeктар“ [Институт за македонската литература – Скопје] 2011, бр. 58, стр. 338-355.
  • Kulturowe matryce semantyczne – wiersz macedoński w refleksie polskim i chorwackim. „Przekłady Literatur Słowiańskich” 2011, t. 2, s. 25-36.
  • Terminologia standardowa i specyficzna w narodowych historiach literatury. „Folia Philologica Macedono-Polonica” 2011, t. 8, s. 111-122.
  • Bogomil G’uzel. Macedoński wirtuoz syntezy poetyckiej. „Colloquia Humanistica” 2012, t. 1, s. 335-340.
  • Literaturoznawstwo slawistyczne w Polsce od powojennego planu rozwojowego do międzyepoki transformacji. „Pamiętnik Słowiański” 2013, t. LXIII, z. 1-2, s. 21-40.
  • „Nowa epoka” jako kategoria kompensacyjna. Metodologiczne wyzwania opisu a casus dwudziestowiecznej Macedonii. „Slavia Meridionalis” 2014, nr 14, s. 202-223.
  • Przeobrażenia kategorii konfesji w macedońskiej świadomości zbiorowej XIX i XX w. „Slavia Meridionalis” 2017, nr 17. https://ispan.waw.pl/journals/index.php/sm/article/view/sm.1333
  • Rekonfiguracja miejsc, granic i stref w procesie osmańskiej inkulturacji w Macedonii. „Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne“ 2020, t. 18, s. 9-24.
  • Geneza i losy serbskich idei anarchistycznych przed i po 1918 roku. „Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU” 2020, t. 16, s. 235-250, https://www.ejournals.eu/PKKS/Vol-XVI/art/18660/
  • Genotypy macedońskiej tradycji jako czynniki tekstotwórcze. „Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis” 2020, z. 1, s. 39-54.
  • Społeczno-kulturowe zaplecze ideologii socjalizmu w Czarnogórze. „Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU” 2021, t. 17, s. 201-223, https://www.ejournals.eu/PKKS/zakladka/393/#tabs
  • Modele rekonstrukcji macedońskiej tradycji literackiej w drugiej połowie XX wieku. „Спектар” [Институт за македонската литература – Скопје] 2021, бр. 77, cтр. 101-118.
  • Literaturoznawcze aspekty slawistyki w świetle misji słowiańskich filologii narodowych (1848-1939). „Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis” 2022, z. 3, s. 172-190.
  • Amnezja zaprojektowana. Albański kompleks etnogenetyczny we współczesnej ocenie macedońskiego środowiska intelektualnego. „Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU” 2022,  t. 18, s. 39-52.

Artykuły w tomach wieloautorskich:

dziesiątki pozycji bibliograficznych

ENGLISH

Lech Miodyński, PhD, DLitt
Professor in the Institute of Literary Studies
Faculty of Humanities

lech.miodynski@us.edu.pl

ORCID: 0000-0003-2053-2277

Research areas:

History of Macedonian, Serbian, Montenegrin and Croatian literatures in comparative and cultural perspectives; history of ideas in South Slavdom — various contexts: philosophical, religious (especially the Eastern Orthodox Church), historiographic and politological; Balkan cultural traditions and their modernization; intra-Slavic relations (including Russia); geocultural issues and Balkan material culture; history of Slavic studies

Selected publications (5 out of 150):

  1. Symbole miejsca w kulturze i literaturze macedońskiej [Place symbols in Macedonian culture and literature]. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego no. 2887. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2011, 376[1] pages.
  2. Powroty znaczeń. Aktualizacje tradycji kulturowych w literaturze macedońskiej po 1945 roku [The return of the meanings. Actualization of cultural traditions in Macedonian literature after 1945]. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego no. 1768. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 1999, 243[1] pages.
  3. Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach – XVIII-XXI wiek [A lexicon of wandering ideas in Slavic Balkans — the 18th—21st centuries], G. Szwat-Gyłybowa, D. Gil, L. Miodyński (eds.), Instytut Slawistyki PAN, Warszawa 2018-2020 – co-editor and author [articles – 236 pages] published in 10 subsequent volumes (vol. 1-2: 2018, vol. 3-6: 2019, vol. 7-10: 2020), concerning Macedonia, Montenegro, Serbia and Slovenia. https://ispan.waw.pl/ireteslaw/handle/20.500.12528/1076
  4. Maske đavola. Strategije iskušavanja „poštenog čoveka” u defanzivnim modelima slovenskih kultura. W: Međunarodni naučni skup Njegoševi dani II. Zbornik radova.[Masks of the devil. Strategies of seducing “a decent man” in defensive models of Slavic cultures] [published in Montenegro, 2010],  Bečanović, R. Glušica, Ž. Andrijašević, N. Janjušević (eds.). Univerzitet Crne Gore – Filozofski fakultet. Nikšić 2010, pp.101-120.
  5. Балканскиот литературен индивидуализам – од изолација до партиципација. W: Балканската слика на светот [Balkan literary individualism — from isolation to participation] [published in Montenegro, 2006], ред. К. Ќулавкова, Македонска академија на науките и уметностите, Скопје 2006, pp.387-399.

Participation in research projects (1 out of 4):

  1. Principal investigator and manager of the NCN group project Idee wędrowne na słowiańskich Bałkanach – XVIII-XX w. [Wandering ideas in Slavic Balkans — the 18th—20th centuries] (2015-18 – Institute of Slavic Studies PAN, financing ≈ 1.4 mln PLN).

External academic engagement and outreach:

  1. In the years 2002—2013 — also Professor of the Adam Mickiewicz University in Poznań (head of the department).
  2. Guest lectures: Macedonia, Greece, Italy.
  3. Membership in 5 external committees, commissions and academic councils (PAU, PAN, MKS; at present — vice-president of the Slavic Studies Committee, PAN; member of the Academic Council of the Institute of Slavic Studies PAN and the Slavic Culture Committee, PAU), 8 scientific councils; international editorial boards and reviewer teams of academic journals (among others, in Macedonia).
  4. 23 reviews of dissertations and academic achievements (the doctoral, habilitation and professor levels).

MACEDONIAN

Лех Мјодињски

роден 1961. Завршил словенска филологија (јужнословенските јазици и литератури / групата за книжевност, Шлески универзитет во Катовице) – 1985, докторскиот степен – 1991 (Природа – интелект – култура. Прашања на поетското творештво на Богомил Ѓузел), хабилитација – 2000 (Враќања на значењата. Актуелизирања на културните традиции во македонската литература по 1945 година), редовен професор – 2012 (Симболите на местото во македонската култура и литература).

Истражувачки полиња: историја на македонска, српска, црногорска и хрватска литература во компаратистички и културен аспект; историја на идеите во јужнословенскиот свет – филозофските, религиолошките (особено на источното христијанство), историографските и политиколошките контексти; балканските културни традиции и нивната модернизација; внатресловенските релации (вклучувајќи ја и Русија); геокултурната проблематика и материјалната култура на Балканот; историја на славистиката.

Гостувачки предавања: Македонија, Бугарија, Грција, Италија. Во периодот 2002-13 исто така професорот на Универзитет во Познањ. Членот на 5 надворешни комитети, комисии и научни совети (во Полската академија на науките [PAN, Варшава], Полската академија на учење [PAU, Краков], МСК; меѓу другото заменик претседател на Комитет за славистика на ПАН во каденцијата 2020-23, членот на Научен совет на Институт за славистика ПАН и Комисија за култура на Словени ПАУ, членот на 2 редакции на научните списанија (во Полска и Македонија). Раководител на Оддел за културолошка славистика (2001-19) и директор на Институт за словенска филологија во Шлески универзитет (2012-16).

Научните достигнувања од литературно-историскиот и културолошкиот профил – околу 160 библиографски единици (главно македонистика, србистика и интердисциплинарна балканистика), публикациите во 6 земји.

Авторски монографии:

  • Bogomil G´uzel: poetycki dialog z naturą i kulturą. Prace Naukowe Uniwersytetu  Śląskiego nr 1423. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 1994, 159 s. [+ македонско издание 1999]
  • Powroty znaczeń. Aktualizacje tradycji kulturowych w literaturze macedońskiej po 1945 roku. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 1768. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 1999, 243 s.
  • Symbole miejsca w kulturze i literaturze macedońskiej. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 2887. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2011, 376 s.
  • Slawistyka integralna – naukowy kanon i erozja systemu (kontrapunkty południowo- i zachodniosłowiańskie). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2021, 289 s.

Редакциски трудови:

  • Cywilizacja – przestrzeń – tekst. Słowiańska tоpografia kulturowa w   języku i literaturze. Red. L. Miodyński. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach nr 2321. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2005, 288 s.
  • Todorova, Bałkany wyobrażone. Tłum. P. Szymor, M. Budzińska. Wydawnictwo „Czarne”. Wołowiec 2008, 544 s. [научната редакција и мериторната консултација на текстот
  • Żeglarze pamięci. Antologia współczesnej literatury macedońskiej. Red. V. Mojsova Čepiševska, L. Miodyński, B. Zieliński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Poznań 2009, 500 s. [коуредник]
  • Słowiańskie formuły nowoczesności – ideały i iluzje przemiany. Red. L. Miodyński. Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach 3850. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. Katowice 2019, 172 s.
  • Leksykon idei wędrownych na słowiańskich Bałkanach – XVIII-XXI wiek. Red. G. Szwat-Gyłybowa, D. Gil, L. Miodyński. Instytut Slawistyki PAN. Warszawa 2018-2020, https://ispan.waw.pl/ireteslaw/handle/20.500.12528/1076 
  • [коуредник, освен тоа сопствените авторски текстови (статиите – вкупно 236 стр.) во 10 тома од едицијата (t. 1-2: 2018, t. 3-6: 2019, t. 7-10: 2020) коишто се однесуват на подрачјето на Македонија, Црна Гора, Србија и Словенија]

Статии во списанија (избор):

  • Полскиот и македонскиот неокласицизам како поетска парадигма на културата. „Folia Philologica Macedono-Polonica” 1996, t. 4, s.163–173.
  • Современите македонски поетски манифести – програмски категории и правила за разговор. „Стремеж“  [Прилеп] 2001, бр. 1-2, стр. 24-37.
  • Czynnik religijny w przekształcaniu macedońskiego stereotypu etnicznego. „Prace Komisji Kultury Słowian“ [Polska Akademia Umiejętności] 2002, t. 2, s.71-92.
  • Геокултурните прототипови на идентитетот во националните литератури. „Folia Philologica Macedono – Polonica” 2006, t. 6, s. 48-57.
  • Tropy i inspiracje romantyczne w literaturach o odmiennych cyklach rozwojowych. „Folia Philologica Macedono – Polonica” 2006,  t. 7  s. 115-132.
  • Macedońska katachreza – nowy regionalny klucz identyfikacyjny. „Południowosłowiańskie Zeszyty Naukowe. Język – Literatura – Kultura” 2007, z. 4, s. 19-30.
  • Synkretyzm kodów kulturowych – węzeł gordyjski macedońskiej autoidentyfikacji. „Prace Komisji Kultury Słowian” [Polska Akademia Umiejętności] 2009, t. 7, s.142-159.
  • Знаците на симболичната топологија во македонскиот литературен универзум. „Спeктар“ [Институт за македонската литература – Скопје] 2011, бр. 58, стр. 338-355.
  • Kulturowe matryce semantyczne – wiersz macedoński w refleksie polskim i chorwackim. „Przekłady Literatur Słowiańskich” 2011, t. 2, s. 25-36.
  • Terminologia standardowa i specyficzna w narodowych historiach literatury. „Folia Philologica Macedono-Polonica” 2011, t. 8, s. 111-122.
  • Bogomil G’uzel. Macedoński wirtuoz syntezy poetyckiej. „Colloquia Humanistica” 2012, t. 1, s. 335-340.
  • Literaturoznawstwo slawistyczne w Polsce od powojennego planu rozwojowego do międzyepoki transformacji. „Pamiętnik Słowiański” 2013, t. LXIII, z. 1-2, s. 21-40.
  • „Nowa epoka” jako kategoria kompensacyjna. Metodologiczne wyzwania opisu a casus dwudziestowiecznej Macedonii. „Slavia Meridionalis” 2014, nr 14, s. 202-223.
  • Przeobrażenia kategorii konfesji w macedońskiej świadomości zbiorowej XIX i XX w. „Slavia Meridionalis” 2017, nr 17, https://ispan.waw.pl/journals/index.php/sm/article/view/sm.1333
  • Rekonfiguracja miejsc, granic i stref w procesie osmańskiej inkulturacji w Macedonii. „Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne“ 2020, t. 18, s. 9-24.
  • Geneza i losy serbskich idei anarchistycznych przed i po 1918 roku. „Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU” 2020, t. 16, s. 235-250, https://www.ejournals.eu/PKKS/Vol-XVI/art/18660/
  • Genotypy macedońskiej tradycji jako czynniki tekstotwórcze. „Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis” 2020, z. 1, s. 39-54.
  • Społeczno-kulturowe zaplecze ideologii socjalizmu w Czarnogórze. „Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU” 2021, t. 17, s. 201-223, https://www.ejournals.eu/PKKS/zakladka/393/#tabs
  • Modele rekonstrukcji macedońskiej tradycji literackiej w drugiej połowie XX wieku. „Спектар” [Институт за македонската литература – Скопје] 2021, бр. 77, cтр. 101-118.
  • Literaturoznawcze aspekty slawistyki w świetle misji słowiańskich filologii narodowych (1848-1939). „Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis” 2022, z. 3, s. 172-190.
  • Amnezja zaprojektowana. Albański kompleks etnogenetyczny we współczesnej ocenie macedońskiego środowiska intelektualnego. „Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU” 2022,  t. 18, s. 39-52.

Статии во томови со повеќе автори:

десетици библиографски единици

return to top