Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
Instytut Literaturoznawstwa
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Leszek Małczak

03.02.2020 - 12:10, aktualizacja 03.03.2023 - 08:37
Redakcja: am

Leszek Małczak

leszek.malczak@us.edu.pl,

https://orcid.org/0000-0002-0665-3606,

https://silesian.academia.edu/LMa%C5%82czak,

https://www.researchgate.net/profile/Leszek-Malczak.

Jestem literaturoznawcą i przekładoznawcą, dr. hab., prof. UŚ zatrudnionym w Instytucie Literaturoznawstwa Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W 2000 r. uzyskałem stopień doktora nauk humanistycznych w dyscyplinie literaturoznawstwo (praca doktorska pt. Wiatr w literaturze chorwackiej), w 2014 stopień doktora habilitowanego w dyscyplinie literaturoznawstwo (monografia habilitacyjna pt. Croatica. Literatura i kultura chorwacka w Polsce w latach 1944-1989). W dwóch kadencjach sprawowałem funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Filologii Słowiańskiej ds. Dydaktycznych (2000–2004; 2014–2016). W latach 2016–2019 pełniłem funkcję kierownika Zakładu Teorii Literatury i Translacji,  w latach 2012-2014 redaktora tematycznego czasopisma „Przekłady Literatur Słowiańskich”, w latach 2015–2016 zastępcy redaktor naczelnej, a od 2017 r. jestem redaktorem naczelnym czasopisma. Zajmuję się literaturami południowosłowiańskimi, przede wszystkim literaturą i kulturą chorwacką. Moje zainteresowania naukowe skupiają się wokół: fenomenu regionalizmu, chorwacko-polskich i polsko-chorwackich kontaktów kulturalnych, komparatystyki literackiej i kulturowej oraz historii, teorii i praktyki przekładu.

Wybrane publikacje:

Monografie autorskie:

  1. Wiatr w literaturze chorwackiej. O figurze literackiej wiatru w XIX ‑ i XX ‑wiecznym piśmiennictwie chorwackim strefy śródziemnomorskiej. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2004, s. 204.
  2. Literatura i kultura chorwacka w Polsce w latach 1944—1984. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2013, s. 872.
  3. Od ideološkoga do subverzivnoga prijevoda. Hrvatsko-poljske kulturne veze od 1944. do 1989. Alfa, Zagreb 2019, s. 400.

Redagowane monografie wieloautorskie:

  1. Chorwacja lat siedemdziesiątych XX wieku. Kultura – język – literatura. L. Małczak, P. Pycia. Uniwersytet Śląski, Wydawnictwo Gnome, Katowice 2010.
  2. Chorwacja lat osiemdziesiątych XX wieku. Kultura – język – literatura. L. Małczak, P. Pycia, A. Ruttar. Uniwersytet Śląski, Wydawnictwo Gnome, Katowice 2011.
  3. Od mobilnosti do interakcije. Dramsko pismo i kazalište u Bosni i Hercegovini, Crnoj Gori, Hrvatskoj, na Kosovu, u Makedoniji, Sloveniji i Srbiji. G. Abrasowicz, L. Małczak. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2020.
  4. Periferno u hrvatskoj književnosti i kulturi / Peryferie w chorwackiej literaturze i kulturze. R K. Bagić, M. Levanat-Peričić, L. Małczak. Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Śląskiego, Filozofski fakultet Sveučilišta u Zagrebu, Sveučilište u Zadru. Katowice – Zagreb – Zadar 2021. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2021.

Krytyczne wydania przekładów literatury pięknej:

  1. Nagie miasto. Antologia chorwackiego krótkiego opowiadania. Autor wstępu i wyboru K. Bagić. Opieka merytoryczna, konsultacja językowa i współpraca redakcyjna wydania polskiego L. Małczak. Konsultacja chorwackiej wersji językowej S. Skenžić. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2009.
  2. Serbska ruletka. Dramat serbski po 1995 roku. Wybór tekstów. Autorki wyboru: A. Cielesta, D. Zwierzchowska. Red. A. Cielesta, L. Małczak, D. Zwierzchowska. T. 1 i 2. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2011.
  3. Dramat chorwacki po 1990 roku. Wybór tekstów. Wstęp Leo Rafolt. Posłowie Leszek Małczak. Red. K. Majdzik, L. Małczak, A. Ruttar. Współpraca redakcyjna M. Stanisz. T. 1 i 2. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2012.
  4. Nie(tylko) fragmenty. Wybór nowych dramatów chorwackich. Red. G. Abrasowicz, L. Małczak. T. 1 i 2. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2019.

Artykuły i rozdziały w monografiach wieloautorskich:

  1. Małczak Leszek: Miejsce groteski w wizji antyutopijnej. W: Utopia w językach, literaturach i kulturach Słowian. Red. B. Pikala-Tokarz. T. 3. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1997, s. 83–92.
  2. Małczak Leszek: Miejsce i rola śródziemnomorza w przestrzeni kulturalnej Chorwatów. W: Słowiańszczyzna w kontekście przemian Europy końca XX wieku. Język. Tradycja. Kultura. Red. E. Tokarz. Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice 2001, s. 63–69.
  3. Małczak Leszek: Panorama autobiograficznej prozy chorwackiej lat 90-tych XX wieku, czyli o chorwackiej literaturze wojennej (hrvatsko ratno pismo). „Pamiętnik Słowiański” LIII, 2003, s. 25–38.
  4. Małczak Leszek: Przestrzenne konteksty chorwackiego literaturoznawstwa. W: Cywilizacja – Przestrzeń – Tekst. Słowiańska topografia kulturowa w języku i literaturze. Red. L. Miodyński. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2005, s. 47–59.
  5. Małczak Leszek: Miljenko Jergović – ponowoczesny apatryda. W: Z Dziejów podmiotu i podmiotowości w literaturach słowiańskich XX Red. B. Czapik-Lityńska. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2005, s. 246–258.
  6. Małczak Leszek: Semantika vjetra. U: Raslojavanje jezika i književnosti. Zbornik radova 34. seminara Zagrebačke slavističke škole. K. Bagić. FF Press, Zagreb 2006, s. 209–233.
  7. Małczak Leszek: O poljskim prijevodima hrvatske književnosti u razdoblju od 1990. do 2006. U: Komparativna povijest hrvatske književnosti. Zbornik radova IX. Hrvatska književnost XX. stoljeća u prijevodima: emisija i recepcija. Ur. C. Pavlović i V. Glunčić-Bužanić. Književni krug, Odsjek za komparativnu književnost Filozofskoga fakulteta Sveučilišta u Zagrebu, Split–Zagreb 2007, s. 75–98.
  8. Małczak Leszek: O nowoczesnych i ponowoczesnych wzorach osobowych w „Lepszej połowie odwagi“ Ivana Slamniga. W: Nasza środkowoeuropejska ars combinatoria. Red. K. Pieniążek-Marković, G. Rem, B. Zieliński. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007, s. 265–273
  9. Małczak Leszek: Twierdza w stanie oblężenia, czyli o motywie miasta w literaturze starochorwackiej. W: Miasto w kulturze chorwackiej / Urbano u hrvatskoj kultruri. M. Falski i M. Kryska-Mosur. Instytut Slawistyki Zachodniej i Południowej, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2008, s. 45–58.
  10. Małczak Leszek: Obraz katolików oraz muzułmanów w polskich przekładach opowiadania Ivo Andricia U musafirhani. W:„Przekłady Literatur Słowiańskich”. T. 2. Cz. 1. Formy dialogu międzykulturowego w przekładzie artystycznym. Red. B. Tokarz. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2011, s. 106–121.
  11. Małczak Leszek: Między polityką a estetyką – o recepcji i przekładzie Przedstawienia „Hamleta” we wsi Głucha Dolna Ivo Brešana. „Przekłady Literatur Słowiańskich”. T. 3. Cz. 1. Bariery kulturowe w przekładzie artystycznym. Red. B. Tokarz. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2012, s. 75–94.
  12. Małczak Leszek: Skazani na komparatystykę i przekład. W: „Przekłady Literatur Słowiańskich”. 5. Cz. 1. Wzajemne związki między przekładem a oryginałem. Red. B. Tokarz. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2014, s. 137–148.
  13. Małczak Leszek: Tłumacz jako instytucja – przypadek PRL i drugiej Jugosławii. W: „Przekłady Literatur Słowiańskich”. 6. Cz. 1. Wolność tłumacza wobec imperatywu tekstu. Red. B. Tokarz. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015, s. 281–289.
  14. Małczak Leszek: Nemreš pobjeć od politike ili hrvatska drama i kazalište u Poljskoj od 1944.-1989. U: Krležini dani u Osijeku 2015. Hrvatska drama i kazalište u inozemstvu. Prvi dio. Priredio B. Hećimović. Odsjek za povijest hrvatskog kazališta Zavoda za povijest hrvatske književnosti, kazališta i glazbe HAZU, Hrvatsko narodno kazalište u Osijeku, Filozofski fakultet, Zagreb-Osijek 2016, s. 106–121.
  15. Małczak Leszek: (Nie)obecność literatury chorwackiej w Polsce – okres międzywojenny. W: Wieża Babel. Tom 1. Kultura i dialog. Red. J. Czaja, I. Jermaszowa, M. Wójciak, B. Zieliński. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2018, s. 17–35.
  16. Małczak Leszek: Przekład jako akt subwersji, czyli o pewnym polskim tłumaczeniu tragedii historycznej Theodora Körnera pt. „Przekłady Literatur Słowiańskich” 2018. T. 9. Cz. 1, s. 299-319.
  17. Małczak Leszek: Dukanovićevo razdoblje ili bosanskohercegovačko-poljske književne veze za vrijeme Druge Jugoslavije. U: Bosanskohercegovački Slavistički Kongres. Zbornik Radova. Knjiga 2. Priredio S. Halilović. Slavistički komitet, Sarajevo, Sarajevo 2019, s. 117–128.
  18. Małczak Leszek: Poljski Brešan. O fenomenu poljske kazališne recepcije dramskog opusa Ive Brešana. W: Prvi Brešanov svibanj. Zbornik radova s međunarodnog znanstvenog skupa o djelu Ive Brešana održanog od 18. do 19. svibnja 2018. godine na Sveučilištu u Zadru. Sveučilište u Zadru, Zadar 2020, s. s. 285-305.
  19. Leszek Małczak: Zarys dziejów przekładów literatury chorwackiej w Polsce. W: Bezdroża komunikacji. Kontakt, porozumienie, akceptacja. Red. M. Baer, I. Lis-Wielgosz, E. Szperlik. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2022, s. 385–394.

Leszek Małczak, PhD DLitt

Associate Professor in the Institute of Literary Studies

leszek.malczak@us.edu.pl

 

ORCID: 0000-0002-0665-3606

https://silesian.academia.edu/LMa%C5%82czak

https://www.researchgate.net/profile/Leszek_Malczak

 

Research interests:

Translation Studies, literary studies, reception studies, the phenomenon of regionalism, Croatian-Polish and Polish-Croatian cultural contacts, comparative literature and culture, history, theory and practice of translation

 

Recent publications (5):

  1. Leszek Małczak: Od ideološkoga do subverzivnoga prijevoda: hrvatsko-poljske kulturne veze od 1944. do 1989. Zagreb: Alfa, 2019. – 400 s. [From ideological translation to subversive translation. Croatian-Polish cultural relations in 1944–1989]
  2. Leszek Małczak: „Dukanovićevo razdoblje ili bosanskohercegovačko-poljske književne veze za vrijeme Druge Jugoslavije”. W: Bosanskohercegovački Slavistički Kongres. Zbornik Radova. Knj. 2, Sarajevo 2019, s. 117-128. [Dukanovic’s period or Bosnian-Herzegovinian-Polish literary contacts in the period of the second Yugoslavia]
  3. Leszek Małczak: “Przekład jako akt subwersji, czyli o pewnym polskim tłumaczeniu tragedii historycznej Theodora Körnera pt. Zriny”, Przekłady Literatur Słowiańskich, t. 9, cz. 1 (2018), s. 299-319. [Translation as an Act of Subversion: About one of the Polish Translations of Historical Tragedy Zriny by Theodor Körner]
  4. Leszek Małczak: “(Nie)obecność literatury chorwackiej w Polsce: okres międzywojenny”. W: Słowiańska Wieża Babel. T. 1, Kultura i dialog. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2018, s. 17-35. [The (non-)presence of Croatian literature in Poland – the interwar period]
  5. Leszek Małczak: „Slika katoličke i muslimanske sredine u poljskim prijevodima pripovijetke Ive Andrića U musafirhani”. W: Das Grazer Opus von Ivo Andric (1923-1924) / Grački opus Iva Andrica (1923-1924). B. Tošović. Graz–Beograd, Institut für Slawistik der Karl-Franzens-Universität Graz, Beogradska knjiga, 2010, s. 77–88. [The picture of Bosnian Catholics and Muslims in the Polish translations of Andrić’s short story U musafirhani]

 

Research grants:

  1. Head of a one-man research project entitled Croatian Literature in Poland 1944-1989 – funded by the Ministry of Science and Higher Education (2010-2013)
  2. Publication grant from the Croatian Ministry of Science and Education, which financed the publication of the monograph Od ideološkoga do subverzivnoga prijevoda: hrvatsko-poljske kulturne veze od 1944. do 1989 [From ideological translation to subversive translation. Croatian-Polish cultural relations in 1944–1989]. Zagreb: Alfa, 2019. (2018–2019)
  3. Head of the research project Modernism in Translation in the framework of the Excellent Science Contest funded by the Ministry of Science and Higher Education (2020-2022)

 

Academic outreach and engagement (3):

  1. The Davidias prize awarded in 2020 by the board of directors of the Society of Croatian Writers for the best study of a foreign Croatist for a monograph entitled Od ideološkoga do subverzivnoga prijevoda: Hrvatsko-poljske kulturne veze od 1944. do 1989, Alfa. Zagreb 2019.
  2. Coordinator of 5 translation grants from the Croatian Ministry of Culture and the Serbian Ministry of Culture for the critical edition of works of contemporary Croatian and Serbian literature: 2009, 2011, 2011, 2012, 2019. As a result, two anthologies of Croatian drama (Kroatywni 2012, (Nie)tylko fragment, 2019) and one of Serbian drama (Serbska ruletka, 2011) were published in Poland for the first time. In addition, an anthology of Croatian short stories (Nagie miasto 2009) and one author’s selection of short stories (Miroslav Micanović, Prom, 2011) have been published.
  3. Chief organiser of 4 international conferences with a total of around 200 participants from several countries (Dlaczego tłumaczymy / Why we translate? 2017, Peryferie i przekład / Periphery and Translation 2018, Od mobilności do interakcji / From mobility to interaction 2018, Peryferie w języku, literaturze i kulturze chorwackiej / Periphery in Croatian language, literature and culture 2019).

Leszek Małczak – dr hab., izv. profesor u u Institutu za književna istraživanja Humanističkog fakulteta Šleskog sveučilišta u Katowicama (od 2016. Do 2019. voditelj Zavoda za teoriju književnosti i translaciju); od 2012. do 2016. tematski urednik časopisa „Przekłady Literatur Słowiańskich” („Prijevodi slavenskih književnosti”), od 2017. glavni urednik ovog časopisa; istraživač južnoslavenskih književnosti, bavi se prije svega hrvatskom književnošću i kulturom; polje interesa: fenomen regionalizma, hrvatsko-poljske i poljsko-hrvatske kulturne veze, književna i kulturna komparatistika te povijest, teoria, kritika i praksa prevođenja. 

 

leszek małczak zdjęcie profilowe

return to top