Justyna Tymieniecka-Suchanek
justyna.tymieniecka-suchanek@us.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-8709-9116
https://silesian.academia.edu/JustynaTymienieckaSuchanek
https://www.researchgate.net/profile/Justyna-Tymieniecka-Suchanek
Ukończyłam filologię rosyjską w Uniwersytecie Śląskim (1986). Rozprawę doktorską o bliskich i dalekich kontekstach kulturowych w prozie Walerija Briusowa, napisaną pod opieką naukową prof. Barbary Stempczyńskiej, obroniłam w 2001 roku. W 2014 roku uzyskałam stopień doktora habilitowanego na podstawie monografii Literatura rosyjska wobec upodmiotowienia zwierząt. W kręgu zagadnień ekofilozoficznych (Katowice 2013). Jestem autorką, redaktorką i współredaktorką ponad stu publikacji: książek, artykułów, recenzji, felietonów i in. W latach 2014–2019 kierowałam prekursorską pracownią badawczą Laboratorium Animal Studies-Trzecia Kultura przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego. Obecnie pełnię funkcję redaktorki naczelnej interdyscyplinarnego czasopisma naukowego „Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies”, które założyłam w 2015 roku. W mojej pracy nad rozwojem czasopisma korzystałam ze wsparcia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2019–2020). Obecnie jako kierownik realizuję projekt badawczy „Prawosławna teologia zwierząt w eseistyce Tatiany Goriczewej” w ramach konkursu NCN „PRELUDIUM BIS-2” nr 2020/39/O/HS2/02968 (2021–2025). W ostatnich latach współprowadzę seminaria na kierunku antropozoologia i prowadzę zajęcia na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. Moje zainteresowania naukowe dotyczą literatury i kultury rosyjskiej w perspektywie animal studies, posthumanizmu, ekokrytyki oraz psychiatrii egzystencjalnej.
Wybrane publikacje
Monografie:
- Literatura rosyjska wobec upodmiotowienia zwierząt. W kręgu zagadnień ekofilozoficznych. Katowice 2013, ss. 376 (wydanie II poprawione i uzupełnione, Katowice 2020).
- Proza Walerija Briusowa wobec kultury. W poszukiwaniu analogii historycznych. Katowice 2004, ss. 183.
Monografie współautorskie:
- Dzwonkowska, M. Latawiec, D. Gzyra, J. Lejman, M. Twardowski, J. Tymieniecka-Suchanek: Filozofia wobec świata zwierząt. Warszawa 2015, ss. 159.
Redakcje/współredakcje naukowe:
- Zwierzę – język – emocje. Dyskursy i narracje (wespół z M. Kubisz). Katowice 2018, ss. 236.
- Choroba – ciało – dusza w literaturze i kulturze. Katowice 2017, ss. 423.
- Rosja w zbliżeniach. Szkice o literaturze rosyjskiej (wespół z M. Karwacką, A. Polakiem). Katowice 2016, ss. 412.
- Człowiek w relacji do zwierząt, roślin i maszyn w kulturze. T. 2. Od humanizmu do posthumanizmu. Katowice 2014, ss. 444.
- Człowiek w relacji do zwierząt, roślin i maszyn w kulturze. T. 1. Aspekt posthumanistyczny i transhumanistyczny. Katowice 2014, ss. 438.
- Tekst – rzecz – egzystencja w literaturach słowiańskich (wespół z B. Stempczyńską). Katowice 2009, ss. 208.
Artykuły i rozdziały w monografiach:
- Antropogeniczny wpływ na przyrodę w koncepcji Nikołaja Fiodorowa: Nieśmiertelny człowiek versus śmiertelna przyroda? „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica” 2023, nr 11 (artykuł przyjęty do druku).
- „Oto, jaki jest szczur”, czyli jak podążać w stronę hipotetycznej wizji koegzystencji ludzi i szczurów… , „Teksty Drugie” 2022, nr 4 (w druku).
- The Bull Terrier as an Alien Other: Reflections on Jonathan Carroll’s “The Land of Laughs”. W: Beyond Borders: Transgressions in European Literatures. Ed: A. Adamowicz-Pośpiech, R. Dampc-Jarosz, A. Rabsztyn. Göttingen: V&R unipress, 2021.
- „Stworzeniu wszelakiemu pokój ogłaszam dziś…”. O dobrych praktykach wobec zwierząt w Rosji i na Ukrainie w XXI wieku. W: Dobre dla zwierząt. Pozytywne przemiany w relacjach ludzko-nie-ludzkich. Red. H. Mamzer. Oficyna Wydawnicza Atut. Wrocław 2021.
- Stosunek do zwierząt w aspekcie historiozoficznym (na przykładzie Rosji). Przypadek: człowiek–niedźwiedź. „Humanistyka i Przyrodoznawstwo” 2020, nr 26.
- Władimir Czertkow i początek ruchu antymyśliwskiego w Rosji (komentarz do tekstu „Paskudna zabawa – kilka myśli o polowaniu” z szerszym kontekstem). W: Etyczne potępienie myślistwa. Red. D. Probucka. Kraków: Wydawnictwo Universitas 2020.
- Prolegomena do polskich studiów nad wegetarianizmem w Rosji na przełomie XIX i XX wieku. „Studia Europaea Gnesnensia” 2019, nr 19.
- Anastasija Cwietajewa o śmierci zwierząt (na przykładzie utworu „Моя Сибирь”). „Acta Universitatis Wratislaviensis Slavica Wratislaviensia” 2018 CLXVII.
- Zwierzęta w fenomenologii życia Anny Teresy Tymienieckiej (ustalenia wstępne). W: Dobrostan zwierząt. Różne perspektywy. Red. H. Mamzer. Gdańsk 2018.
- Šalamov v kontekste èkoètičeskih problem i poiskov. W: Zakon soprotivleniia raspadu: osobennosti prozy i poezii Varlama Shalamova i ikh vospriiatii v nachale XXI veka. Red. С. Соловьёв. Praha 2017.
- Wspólnota losu – samotność ludzi i zwierząt. Rekonesans badawczy. W: Samotność – aspekty, konteksty, wymiary. Red. K. Arciszewska, L. Kalita, U. Patocka-Sigłowy. Gdańsk 2016.
- Eto/biologia w dyskursie (zoo)semiotycznym. W: Biological turn. Idee biologii w naukach humanistycznych. Red. D. Wężowicz-Ziółkowska, E. Wieczorkowska. Katowice 2016.
- „Psie życie” Olega Kulika, czyli o zacieraniu wszelkich granic międzygatunkowych. W: Po humanizmie. Od technokrytyki do animal studies. Red. Z. Ładyga, J. Włodarczyk. Gdańsk 2015.
- Trzeba (za)bić to zwierzę… Homo crudelis w rosyjskiej publicystyce początku XX wieku. W: Zwierzęta i ich ludzie. Zmierzch antropocentrycznego paradygmatu. Red. A. Barcz, D. Łagodzka. IBL PAN. Warszawa 2015.
- „…одержима духом анимализма”: Биоцентризм в русской литературе (Борис Рябинин). W: Природные стихии и явления в русской литературе и фольклоре. Отв. ред. А.И. Смирнова. И.Н. Райкова. Москва 2015.
- „Gołębie” Warłama Szałamowa i rosyjskie wątki ornitologiczne. W: Przeploty. Red. B. Mytych-Forajter, K. Jaglarz. Katowice 2015.
- Problemy ekologiczne w literaturze rosyjskiej. Od Antona Czechowa do Andrieja Bitowa. „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2015/9.
- Prawosławna „teologia zwierząt” wobec tradycyjnej humanistyki. Przypadek Tatiany Goriczewej. „Akcent” 2015, nr 4(142).
- Moralność (o) zwierzęca(tach). Rozważania i interpretacje z utworami rosyjskimi w tle. „WORLD JOURNAL OF THEORETICAL AND APPLIED SCIENCES” NR 1/2014, [https://docplayer.pl/23283409-Of-theoretical-and-applied-sciences.html].
- O psich kloszardach w przestrzeni miejskiej. Na materiale opowiadania Anatolija Kima „Oczy bezdomnego psa”. „Rusycystyczne Studia Literaturoznawcze”. T. XXIII. Pejzaż w kalejdoskopie. Obrazy przestrzeni w literaturach wschodniosłowiańskich. Red. H. Mazurek, J. Gracla. Katowice 2013.
- Anty-sztuka życia, czyli człowiek jako myśliwy i zwierzyna łowna. Rozważania na marginesie „Ojcze nasz” Anatolija Sudariewa. „Anthropos?” 2013, nr 20-21, [http://www.anthropos.us.edu.pl/texty/tymieniecka.htm].