Ewa Biłas-Pleszak, Julia Legomska, Marta Margiel, Tomasz Sobisz, Katarzyna Sujkowska-Sobisz
Kodeks dobrych praktyk zawodowych na studiach o profilu praktycznym. Opinie, inspiracje, egzemplifikacje
Śląskie Towarzystwo Marketingowe, Katowice 2022. ISBN: 978-83-963860-0-7, ss. 34.
Studia dają wyjątkową szansę na łagodne wejście w dorosłość, choć bowiem już trzeba dokonywać własnych wyborów, to równolegle można liczyć na wsparcie silnej uniwersyteckiej wspólnoty. Tak też jest w przypadku praktyk zawodowych – są one integralnym elementem programu studiów, opisanym na uczelnianych stronach internetowych i objętym opieką odpowiednich pracowników. Jednocześnie motywują studentów do podjęcia indywidualnych działań, także tych związanych ze zdobyciem informacji na temat regulaminu praktyk, wymaganej w danej jednostce edukacyjnej dokumentacji, toku ich realizacji.
Zadaniem uczelni jest przygotować jasną i dostępną informację na temat praktyk, dzięki której student będzie mógł sprawnie wejść w rolę praktykanta. Zadaniem studenta zaś jest zapoznać się z nią i postępować zgodnie z wytycznymi. Trzecią stroną w tym działaniu są praktykodawcy, dla których organizacja praktyk to także poważne wyzwanie. Mając na uwadze potrzeby wszystkich trzech stron, opracowaliśmy niniejszy „Kodeks dobrych praktyk zawodowych (…)”. Dzięki zawartym w nim informacjom możliwe staje się zaprezentowanie wielowymiarowości tego procesu, jego formalnych uwarunkowań, korzyści i zagrożeń, które mogą się pojawić na każdym etapie realizacji.
W ramach projektu „Praktyka czyni mistrza. Studenckie praktyki zawodowe w obliczu zmian prawnych, społecznych i gospodarczych” („Practice makes perfect. Student placements in the face of legal, social and economic changes”) przyglądaliśmy się praktykom studenckim oczami studentów, pracowników uczelni i praktykodawców zarówno w Polsce, jak i w Norwegii. Wnioski, do jakich doprowadziły nas te obserwacje, w klarowny i multimedialny sposób przedstawiliśmy w niniejszej publikacji z nadzieją, że będzie ona kompendium wiedzy przydatnym dla różnych środowisk. [frag. wstępu]
Andrzej Charciarek, Anna Zych, Ewa Kapela (red.)
Jednostki języka w systemie i w tekście. 4
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-226-4247-4, ss. 360.
Problematyka podejmowana w kolejnych rozdziałach monografii odzwierciedla różnorodność perspektyw badawczych we współczesnym językoznawstwie slawistycznym, z uwzględnieniem zarówno tradycyjnych, jak i nowych ujęć metodologicznych. W centrum uwagi autorów znalazły się zagadnienia opisu jednostek języka polskiego, rosyjskiego, czeskiego, słowackiego i macedońskiego na jego poszczególnych poziomach. Jednostki językowe badane są nie tylko jako elementy systemu, lecz także jako komponenty zróżnicowanych gatunkowo tekstów dawnych i współczesnych. Oprócz analiz czerpiących z tradycji strukturalistycznej zaprezentowano również takie, w których zjawiska językowe zostały opisane z perspektywy socjolingwistycznej, pragmalingwistycznej, kognitywistycznej, leksykograficznej czy mediolingwistycznej. W monografii znajdziemy opracowania dotyczące jednego języka oraz studia porównawcze: polsko-rosyjskie, polsko-słowackie, czesko-rosyjskie, polsko-macedońskie. Nie zabrakło też rozdziałów poświęconych kwestiom translatologicznym, terminologicznym i nauczaniu języka.
Bernadetta Ciesek-Ślizowska, Beata Duda, Ewa Ficek, Joanna Przyklenk, Katarzyna Sujkowska-Sobisz, Wioletta Wilczek
Sceptycyzm wobec szczepień przeciwko COVID-19. Raport z badań wybranych komentarzy internetowych wraz z rekomendacjami w zakresie strategii komunikacyjnych.
Agere Aude, Chorzów 2022. ISBN: 978-83-951069-7-2, ss. 84.
Pandemia SARS-CoV-2 – szczególny moment w historii naszego świata, zmienia nasze życie, w tym naszą polską rzeczywistość, w sposób jeszcze kilka lat temu niewyobrażalny. Skłania to badaczy reprezentujących różne dyscypliny do refleksji nad zależnymi od pandemii przejawami życia społecznego. W ostatnich miesiącach powstało wiele publikacji przyjmujących formułę między innymi raportów, które przynoszą bardzo ciekawe, oparte na dowodach naukowych wnioski, instrukcje, wskazówki (Oleksy i in. 2020; Troszyński i in. 2020; Wróblewski i in. 2020; Dobosz i in. 2021; Jarosz i in. 2021; Pawińska, Zyzik 2021).
Momentem zwrotnym w walce z pandemią było niewątpliwie opracowanie szczepionki przeciw COVID-19. Na początku 2021 roku zaczęliśmy się masowo szczepić, wielu z nas odliczało dni do szczepienia, z nadzieją, że po nim świat wróci choć trochę do tego, który znaliśmy sprzed pandemii. Wtedy pochwała nauki, której zawdzięczaliśmy nadzieję na normalność możliwą dzięki szczepieniom, była wielka. Z czasem jednak zaczęło przebijać się do społecznej przestrzeni komunikacji coraz więcej głosów sceptyków szczepień. Ich głos stawał się coraz mocniejszy. Latem i jesienią 2021 roku, gdy okazało się, że liczba osób zaszczepionych dwiema dawkami była, zdaniem epidemiologów, zbyt mała, zaczęto w sposób często zaskakujący promować szczepienia, namawiać do nich. Wtedy głos osób negatywnie wypowiadających się o szczepieniach stał się jeszcze wyraźniej słyszalny, tym bardziej, że do osób deklarujących niechęć do szczepień zaczęły dołączać osoby zaszczepione, ale wyrażające brak zgody na kolejne dawki. I właśnie ten przejaw, przejaw komunikacyjny pandemicznej rzeczywistości, stał się przedmiotem naszej analizy. W tym celu przyjrzałyśmy się występującym w konkretnych źródłach wypowiedziom prezentującym przekonania o pandemii i wartości szczepień…. [frag. wstępu]
Piotr Czerwiński
Предметный мир примет и поверий : (цикл рождения)
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-226-4094-4, ss. 270.
Na materiale rosyjskich ludowych wróżb i podań związanych z cyklem narodzin zaprezentowano czynności, role uczestników i ich znaczenie zarówno podczas przeżywanych w teraźniejszości stanów, jak i w perspektywie możliwych w przyszłości. Scharakteryzowano obraz położnicy jako głównej postaci z punktu widzenia jej znaczeń w etapach poprzedzających narodziny człowieka. Świat przedmiotów przedstawiono jako szczególny wobec realnej rzeczywistości, oddziałujący na ludzi oraz poddający się wpływom z ich strony. Na podstawie materiału autor proponuje szereg podejść do potencjalnych typologii wirtualnych znaczeń jednostek paradygmatycznych. Przedstawiono tu również ich budowę oraz pozycję w ogólnej semantyce.
Piotr Czerwiński
Предметный мир примет и поверий: (проживание смерти)
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-226-4185-9, ss. 288.
Czwarta książka z serii prac poświęconych analizie rosyjskich ludowych wróżb i podań. Jej istota polega na tym, że wybrany materiał badawczy służy jako podstawa dwóch przenikających się i nawzajem uzupełniających podejść. Pierwsze z nich zakłada opis odzwierciedlonej we wróżbach i podaniach specyficznej rzeczywistości czy też typowego w jego percepcji i przekazie świata przedmiotów, w którym coś się dzieje i wydarza. Jednocześnie wzajemnie oddziałują w nim różne wydarzenia, sytuacje, zjawiska i okoliczności, jak również wykonawcy czynności i określone obiekty. Przy czym owi wykonawcy nie zawsze są ze swej natury istotami ludzkimi. Wszystko to związane jest z charakterystycznymi dla przedstawicieli rosyjskiej tradycji mentalnej wyobrażeniami o otaczającej człowieka rzeczywistości, jego miejscu, istnieniu, życiu i śmierci oraz stosunku do nich. [fragment]
Iwona Dronia
Communicating with Generation Z. The Development of Pragmatic Competence of Advanced Polish Users of English
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-226-4209-2, ss. 379.
Niniejsza publikacja ma na celu przybliżenie aspektów związanych z komunikacją międzykulturową i międzypokoleniową. Szczególna uwaga poświęcona jest jednak generacji Z i to ona została uwzględniona w przeprowadzonym badaniu, opisanym w części praktycznej. Głównym celem badania było zebranie informacji umożliwiających ocenę sposobu komunikowania się pokolenia Z w języku angielskim i czynników na to wpływających. Ocena efektywności komunikacyjnej oparta jest tu przede wszystkim na stopniu rozwoju kompetencji pragmatycznej i językowej respondentów. Zbadane zostały kompetencje socjopragmatyczne, a także strategie pragmalingwistyczne najczęściej używane przez przedstawicieli pokolenia Z podczas wykonywania trzech aktów mowy: proszenia, reagowania na komplement i przepraszania. Wskazanie obszarów problematycznych i zaproponowanie pewnych implikacji natury pedagogicznej pozwala na wprowadzenie sugestii zmian i form pracy nad dalszym rozwijaniem języka angielskiego.
Danuta Gabryś-Barker, Ryszard Kalamarz (red.)
Współczesna glottodydaktyka wobec zmian edukacyjnych. Nowe wyzwania i innowacyjne rozwiązania
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-226-4168-2, ss. 232.
Książka jest zbiorem artykułów poświęconych sytuacji współczesnej glottodydaktyki, ze szczególnym uwzględnieniem warunków pandemicznych. Zawarte w tomie analizy dotyczą: presji, jakim podlega nauczyciel, oraz wypracowanych strategii radzenia sobie z nimi; postaw studentów i wykładowców wobec wyzwań, jakie stworzyło nauczanie zdalne; zagadnień odnoszących się do sfery afektywnej, związanych z brakiem autentycznych kontaktów społecznych; kształtowania relacji i dystansu, czyli tzw. bliskości interakcyjnej i interpersonalnej oraz barier afektywnych w komunikacji obcojęzycznej spowodowanych lękiem przed błędem językowym. Podejmowana jest również problematyka ograniczeń w zakresie rozwijania komunikacyjnych kompetencji językowych, kompetencji ogólnych, weryfikacji efektów uczenia się, kształcenia zawodowego tłumaczy oraz nowych możliwości, jakie stwarza wykorzystywanie komunikatorów, platform edukacyjnych, kursów MOOC, dostępnych narzędzi cyfrowych czy tradycyjnych podręczników, jak również możliwości tkwiących w zastosowaniu w praktyce edukacyjnej założeń neurodydaktyki czy prezentowaniu postawy otwartości w wymagającym nauczaniu CLIL.
Mariusz Jakosz, Marcelina Kałasznik (red.)
Corona-Pandemie: Diverse Zugänge zu einem aktuellen Superdiskurs
Wydawnictwo Brill: V&R unipress, Göttingen 2022. ISBN: 978-3-8471-1512-0, ss. 470.
Oryginalność monografii ujawnia się przede wszystkim już w samej lingwistycznej refleksji nad ważnym tematem, jakim jest pandemia koronawirusa oraz w ukazaniu różnorodności perspektyw metodologicznych współczesnej lingwistyki w efektywnym badaniu rzeczonego zagadnienia. Podjęta tematyka wpisuje się w aktualny nurt pogłębionych badań dotyczących poszukiwania nowych rozwiązań w wymienionym obszarze i otwiera wiele nowych pól badawczych.
Mariusz Jakosz, Joanna Szczęk (red.)
Dynamiken des Liminalen. (Diskurs)linguistische Annäherungen an das Phänomen Grenze
Wydawnictwo Brill: V&R unipress, Göttingen 2022. ISBN: 978-3-8471-1522-9, ss. 305.
Celem monografii jest lingwistyczna refleksja nad »granicą« jako zjawiskiem złożonym, dynamicznym i wielowymiarowym, które podlega ciągłym zmianom. Teksty zebrane w niniejszym tomie ukazują fenomen »granicy« z perspektywy tekstualnej, dyskursywnej, terminologicznej oraz komunikacyjnej. Podjęta tematyka wpisuje się w aktualny nurt pogłębionych badań dotyczących poszukiwania nowych rozwiązań w wymienionym obszarze i otwiera wiele nowych pól badawczych.
Mariusz Jakosz, Iwona Wowro (red.)
Mit Humor ist nicht immer zu spaßen. An der Grenze von Spaß und Ernst
Wydawnictwo Brill: V&R unipress, Göttingen 2022. ISBN: 978-3-8471-1430-7, ss. 362.
Oryginalność monografii ujawnia się już w samej lingwistycznej refleksji nad ważnym społecznie tematem, jakim jest humor oraz w ukazaniu różnorodności perspektyw metodycznych współczesnej lingwistyki w efektywnym badaniu rzeczonego zagadnienia. W polu eksploracji znajduje się cały splot wątków próbujących uchwycić fenomen i istotę komizmu, poprzez rozważania stylistyczne, językoznawcze i semantyczne, ukierunkowane na analizę mechanizmów komizmu. Monografię przedstawia wyniki międzynarodowych badań, które jednoznacznie wskazują na interdyscyplinarny charakter zjawiska humoru, a co za tym idzie, samej humorologii, co pozwala na całościowe zrozumienie istoty humoru we wszelkich jego przejawach.
Monografia jest skierowana nie tylko do naukowców, lecz także do wszystkich czytelników zainteresowanych językoznawczym spojrzeniem na istotę humoru w różnorodnych dyskursach. Podjęta tematyka wpisuje się w aktualny nurt pogłębionych badań dotyczących poszukiwania nowych rozwiązań w wymienionym obszarze i z całą pewnością otwiera ona wiele nowych pól badawczych oraz propozycji kontynuacji dotychczasowych badań nad specyfiką zjawisk komicznych.
Monografia jest efektem projektu grantowego w ramach programu: „Doskonała Nauka: Wsparcie monografii naukowych”, który został złożony przez dr. Mariusza Jakosza, prof. UŚ i uzyskał pozytywną rekomendację Ministerstwa Edukacji i Nauki.
Małgorzata Kita, Iwona Loewe (red.)
Język w kinie. Antologia
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego 2022. ISBN: 978-83-226-4253-5, ss. 212.
Język w kinie. Antologia to zbiór studiów, które opisują pasmo językowe w filmie. Współistnieje ono na zasadzie synergii z innymi pasmami dzieła filmowego, jest sfunkcjonalizowane i spójne z jego innymi elementami.
Na tom składa się 15 studiów nad różnymi aspektami języka w filmie, będących przedrukami opublikowanych artykułów i rozdziałów w monografiach zbiorowych, poprzedzonych oryginalnym wprowadzeniem, napisanym na potrzeby Antologii, wskazującym stan wiedzy, perspektywy i propozycje ujmowania języka w filmowym dyskursie medialnym.
Antologii przyświeca cel dydaktyczny: stworzenie u zainteresowanego odbiorcy panoramy możliwych perspektyw oglądu pasma werbalnego w filmie.
Katarzyna Kwapisz-Osadnik
Diverse concettualizzazioni delle relazioni attraverso preposizioni neutre in italiano. Un approccio cognitivo
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022, ISBN: 978-83-226-4193-4, ss. 200.
Książka « Diverse concettualizzazioni delle relazioni attraverso preposizioni neutre in italiano. Un approccio cognitivo » to propozycja całościowego opisu funkcjonowania przyimków neutralnych w języku włoskim w oparciu o proces obrazowania, tj. konstruowania sceny (gramatyka kognitywna R. Langackera). Pełny ogląd funkcjonowania przyimków na poziomie percepcji i konceptualizacji ma postać schematów, w których ujęte zostały archetypy poznawcze i formuły inwariantów semantycznych. Jako że wiele użyć zdeterminowanych jest diachronicznie, książka zawiera historyczne ciekawostki wyjaśniające ich łacińskie źródła. Z całą pewnością może być wartościowym i inspirującym punktem odniesienia dla kolejnych badań językoznawczych, jak również w dydaktyce języków obcych.
Jolanta Lubocha-Kruglik, Oksana Małysa, Gabriela Wilk (red.)
Przestrzenie przekładu. T. 6
Wydawnictwo Naukowe Śląsk, Katowice 2022. ISBN: 978-83-8183-137-6, ss. 246.
Cechą szczególną współczesnych badań przekładoznawczych jest interdyscyplinarność, która pozwala traktować je jako wielowymiarowy fenomen z pogranicza wielu dziedzin humanistyki. Ta interdyscyplinarna otwartość widoczna jest również w artykułach, które prezentujemy w kolejnym — szóstym już — tomie monografii Przestrzenie przekładu. Przyjęta przez nas formuła — wymiana doświadczeń pomiędzy traduktologami reprezentującymi nie tylko różne języki, ale też różne obszary zainteresowań — pozwoliła, jak się wydaje, na uchwycenie charakterystycznej dla przekładoznawstwa wieloaspektowości i różnorodności tematycznej. Zaprezentowane w niniejszym tomie wyniki badań pozwalają dostrzec odmienność podejść metodologicznych do omawianych zagadnień, ukazują też szeroką gamę możliwości interpretacyjnych, które z pewnością nie zostały wyczerpane. Mamy nadzieję, że ustalenia tej wielogłosowej dyskusji okażą się dla Państwa interesujące i będą służyć jako zachęta do jej kontynuacji.
Andrzej Łyda, Iwona Sikora, Marta Wiśniowska, Marek Zasempa (red.)
Linguistic and cultural aspects of specialised translation
Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej, Częstochowa 2022. ISBN: 978-83-7193-911-2, ss. 198.
Linguistic and Cultural Aspects of Specialised Translation. A Textbook for the Students of Business English is a practical course in translation from English to Polish and from Polish to English. It has grown out of a need to run a course of specialised translation for students of Business English at Częstochowa University of Technology. However, even if this textbook is aimed at this particular group of language and translation students, we believe that this volume has lot to offer to students of translation in other fields. We base our belief in the usefulness of this volume to any translation student on the fact that the primary focus of all chapters is on the question of the language – culture relationship. This relationship is uniquely represented by each individual language and difficult to reproduce in any other language. In other words, this textbook is about translation of culture and culture-bound terms, which poses a perennial problem of translators in all areas of their activity.
This volume consists of twelve chapters and has been designed to fit into a standard Polish academic timetable lasting one semester. Some chapters may require more than 90 minutes of seminar time; others are likely to take less time.
Generally, the structure of most chapters follows the same pattern. After an exposition of a translational problem, there comes a practice section, in which students are asked to solve the problem. Although each chapter is accompanied with a key, not every exercise is answered; some exercises allow individual students more freedom to provide a solution and others serve as a material for an in-class discussion.
The examples used in the book cover a wide range of topics ranging from business proper to film studies, and are tuned to suit the level of beginner translation students.
Marta Margiel, Magdalena Pastuch, Katarzyna Sujkowska-Sobisz, Bernadetta Ciesek-Ślizowska, Ewa Ficek, Piotr Pinior, Sławomir Tkacz, Ewa Ulitzka, Agnieszka Woszczyk, Mateusz Żaba
Procedury, regulaminy, dokumenty. Praktyki studenckie na studiach o profilu praktycznym)
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-963860-1-4, ss. 28.
Główną ideą powstania prezentowanej publikacji jest stworzenie spójnego zbioru zasad dotyczących studenckich praktyk zawodowych. Założenia przedstawione w dokumencie mają służyć interesowi społecznemu i uwzględniać interesy wszystkich podmiotów zaangażowanych w planowanie i realizowanie studenckich praktyk zawodowych. Przygotowanie studentów do realizowania praktyk zawodowych nie ogranicza się bowiem do przekazania wiedzy związanej z ich tematem, ale stanowi jedną z fundamentalnych misji uczelni – kreowanie wzajemnych relacji z otoczeniem.
Prezentowana publikacja stanowi zbiór standardów, którymi należy się kierować w procesie organizacji studenckich praktyk zawodowych. Zakłada się, że podstawowym celem studenckiej praktyki zawodowej jest rozwijanie umiejętności praktycznego wykorzystania zdobytej wiedzy, przygotowanie studenta do samodzielności i odpowiedzialności za powierzone zadania oraz rozpoczęcia aktywności zawodowej.
Anna Paszkowska, Dawid Adamczyk, Szymon Bryzek, Łukasz Gęborek (red.)
Studenckie przestrzenie przekładu audiowizualnego, vol. 2
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-958413-3-0, ss. 118.
„Studenckie przestrzenie przekładu” to recenzowana monografia, w której publikowane są teksty autorstwa młodych badaczy. Teksty składające się na tom charakteryzują się dużą różnorodnością tematyczną. Poruszane w nich zagadnienia dotyczą przekładu artystycznego, audiowizualnego i specjalistycznego. Nie brakuje również zagadnień językoznawczych analizowanych w aspekcie konfrontatywnym.
Większość prezentowanych prac to studia materiałowe, które ukazują zagadnienia szczegółowe dotyczące rozmaitych aspektów przekładu na przykładzie rożnych par języków. Są to m.in. artykuły poświęcone tłumaczeniom poszczególnych utworów literackich, przekładowi melicznemu czy przekładowi gier wideo. Autorzy omawiają w nich zarówno kwestie, które w literaturze translatologicznej były już podejmowane, ale wymagają uzupełnień, jak też zagadnienia stosunkowo nowe czy rzadko poruszane. Lektura tych prac pokazuje nie tylko wielostronność zainteresowań młodych badaczy, ale też ich niebanalne podejście do analizowanych zagadnień.
Agnieszka Piela
Chwycić języka, czyli z sekretów polszczyzny (z wizytą na antenie Polskiego Radia Katowice)
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-226-4255-9, ss. 168.
Prezentowana książka pomyślana została jako źródło ciekawostek językowych. Jest ona pokłosiem przygotowywanych przez autorkę charakterystyk wybranych z zasobów polszczyzny wyrazów i utartych konstrukcji słownych na potrzeby wystąpień przed radiową publicznością audycji Redaktor Agnieszki Strzemińskiej Słowa i słówka. Chwycić języka, czyli z sekretów polszczyzny… obejmuje 104 szkice traktujące o tajemnicach ojczystej mowy. Opracowanie zawiera różnorodny materiał językowy. Agnieszka Piela opisuje słowa, które mocno intrygują samym swoim brzmieniem, np.: absztyfikant, fidrygałki, safanduła, oraz frazeologizmy, które mieszczą w swoim składzie jakiś enigmatyczny wyraz, np.: brać na spytki, nudy na pudy, śmiać się w kułak. Oprócz tego autorka uwagę kieruje na leksemy z pozoru zupełnie zwyczajne, np.: dworzec, przeciąg, rosół – te, jak się okazuje, również skrywają jakiś językowy sekret. Badany zbiór leksemów i połączeń wyrazowych jest bazą do obserwacji zjawisk, których dotykają formy językowe w perspektywie czasowej. W publikacji wiele miejsca poświęcono dawnym obyczajom, a liczne odwołania do tekstów literackich i kulturowych nie tylko ubarwiają wykład, lecz także pozwalają lepiej zrozumieć język naszych przodków i współczesną polszczyznę. Kompozycja pracy pozwala na dwojaki sposób lektury książki: albo od deski do deski, albo poszczególnych jej części – tych, które w danej chwili najbardziej czytelnika interesują. Każda bowiem opowiastka językowa stanowi zamkniętą całość.
Sylwia Sojda
Intensyfikacja i dezintensyfikacja w języku polskim i słowackim
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-226-4225-2, ss. 340.
Kategoria intensywności jest interesującą kategorią semantyczną, która odzwierciedla się w języku na wielu poziomach. Przedmiotem opisu w publikacji jest szeroko ujęta kategoria intensywności w aspekcie konfrontatywnym polsko-słowackim (która obejmuje dynamiczne procesy intensyfikacji i dezintensyfikacji), przedstawiona na przykładzie formalnych wykładników morfologicznych przez pryzmat części mowy: przymiotnika i czasownika. Badania nad czasownikami przeprowadzono z perspektywy kategorii rodzaju akcji. Z porównania tych procesów wynika, że polszczyzna dysponuje większym zasobem wykładników morfologicznych wskazujących na proces intensyfikacji, zaś język słowacki ma bogatszy repertuar środków oznaczających dezintensyfikację.
Agnieszka Tambor, Jolanta Tambor, Aleksandra Dębińska, Sviatlana Rohach (red.)
Legendy Ajnów z czwartej ręki
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-226-4286-3, ss. 96.
Głównym celem publikacji jest przedstawienie legend Ajnów, grupy etnicznej zamieszkującej obecnie japońską wyspę Hokkaido. Legendy zostały przetłumaczone z języka rosyjskiego na język polski przez Sviatłanę Rohach. Aby odpowiednio przekazać ich sens, niezwykle istotnym elementem publikacji stał się kontekst etniczny oraz społeczny Ajnów. Zbiór stanowi kolejną próbę przybliżenia czytelnikowi nadzwyczaj atrakcyjnej, egzotycznej kultury dalekowschodniej, a zarazem postaci wybitnego polskiego badacza i odkrywcy – Bronisława Piłsudskiego, zasłużonego dla światowych badań etnicznych i etnograficznych.
Jolanta Tambor, Gerd Hentschel, Istvan Fekete
Das Schlesische und seine Sprecher. Etablierung in der Gesellschaft, Attitueden, Vitalitaet der Germanismen
Peter Lang, Berno ISBN: 978-3-631-84392-5, ss. 343.
Pod rządami niemieckimi na Śląsku regiolekt śląski wchłonął dużą liczbę germanizmów. Przedstawione badania pokazują, w jakim stopniu widoczny jest nadal wpływ języka niemieckiego na lekt śląski, którym obok dominującego polskiego, dziś posługuje się już mniejszość mieszkańców Górnego Śląska. Przedmiotem analiz są też preferencje wyboru używanego kodu i jego socjobiograficzne uwarunkowania.
Maria Wacławek (red.)
Sławomir Mrożek – Na pełnym morzu, List w butelce, Czytaj po polsku : materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego, vol. 15
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2022. ISBN: 978-83-226-4229-0, ss.150.
Ukazujące się w serii Czytaj po polsku. Materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego utwory Sławomira Mrożka: jednoaktówka Na pełnym morzu oraz opowiadanie List w butelce, opracowane przez Marię Wacławek, skierowane są do osób uczących się języka polskiego na poziomie średnio zaawansowanym (B1–B2). Utwory są przytoczone w oryginale, przy czym dla celów glottodydaktycznych jednoaktówka została lekko skrócona. Opracowane zadania opierają się na materiale gramatycznym i leksykalnym użytym w obu tekstach. Z publikacji mogą korzystać studenci uczący się języka polskiego jako obcego/drugiego/odziedziczonego, chcący samodzielnie doskonalić język, nauczyciele podczas pracy z grupą lektoratową, a także polscy odbiorcy, zainteresowani współczesną literaturą polską, którzy chcą kształtować kompetencje językowo-kulturowe w zakresie języka i kultury polskiej. Książkę przygotowano z uwzględnieniem standardów egzaminacyjnych Państwowej Komisji ds. Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego.
Maria Wacławek, Maria Wtorkowska
O Polakach i Słoweńcach – w kręgu językowo-kulturowych stereotypów
Založba Univerze v Ljubljani, Ljubljana ISBN: 978-961-7128-58-1, ss. 254.
Zagadnienia stereotypów narodowych i etnicznych od lat leżą w kręgu zainteresowań badaczy wielu dyscyplin. Dużo się pisze na temat stereotypowego postrzegania Polaka, również w ujęciu językoznawczym, sporo jest prac o stereotypowym postrzeganiu różnych Słowian (i innych nacji), jest dość bogata literatura wpisująca się w (stereo)typowe ujęcie Słoweńca i słoweńskości, jednak tekstów traktujących o sposobach wzajemnego utrwalenia stereotypowych obrazów Słoweńca i Polaka wciąż jest niedużo, szczególnie tych o nachyleniu językoznawczym. Dla nas szczególnie istotne jest zderzenie obu modeli reprezentantów narodów – Polaka i Słoweńca, pokazanie wzajemnego postrzegania się przez obie nacje. Niniejsza monografia jest próbą przynajmniej częściowego wypełnienia tej luki. [frag. wstępu]