Markery geochemiczne są cennym narzędziem w identyfikacji odpadów węglowych i zanieczyszczenia ropopochodnego w wyniku pożarów na nielegalnych składowiskach odpadów stałych. Mogą przetrwać spalania, przy czym ich rozkłady są w większości niezmienione. Pozwala to na wykorzystanie ich do identyfikacji źródła substancji zanieczyszczających i scharakteryzowania wszelkich substancji ropopochodnych obecnych w spalanym materiale. Badane próbki – spalone odpady stałe zawierały znaczniki mogące wskazywać na obecność odpadów ropopochodnych, paliwa kopalne, oleje, smary i pył węglowy w okolicy dotkniętych pożarem składowiska. Analiza pentacyklicznych triterpanów (hopanes i moretanes) wydają się być najbardziej przydatną metodą diagnostyczną za wykazanie obecności organicznych paliw kopalnych w badanych próbek spalonych odpadów stałych. Jednak połączenie ich z wykrywaniem steranów, n-alkanów i WWA poszerza zakres interpretacji wyników badań.
Dr inż. Wojciech Rykała, wraz z prof. dr hab. Moniką Fabiańska oraz dr hab. Dominiką Dąbrowską, prof. UŚ prowadzi interdyscyplinarne badania na pograniczu hydrogeologii i chemii organicznej dot. pożarów nielegalnych składowisk odpadów oraz ich potencjalnego wpływu na środowisko gruntowo-wodne. Dodatkowo prowadzone są również badania nad termicznymi przeobrażeniami odpadów stałych w warunkach tlenowych i beztlenowych.
Uzyskane wyniki badań markerów geochemicznych uzyskane na nielegalnym składowisku odpadów w Sosnowcu pozwoliły na identyfikację potencjalnych odpadów stałych spalonych w ww. miejscu katastrofy ekologicznej. Jak dotąd nie prowadzono żadnych badań z wykorzystaniem znaczników umożliwiające identyfikację spalonych odpadów stałych na nielegalnych składowiskach. Dodatkowo w badaniach określono wpływ pożaru na środowisko gruntowo-wodne i jego potencjalne negatywne skutki na zdrowie mieszkańców pobliskich miast.
Źródło:
Rykała, W., Fabiańska, M.J., Dąbrowska, D., Sołtysiak, M., 2024. Geochemical markers in the detection and identification of fossil fuels in waste material from an illegal landfill fire. Applied Geochemistry. 176, 106214. DOI: https://doi.org/10.1016/j.apgeochem.2024.106214.
Autor notatki:
Wojciech Rykała