Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
Instytut Nauk o Ziemi
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Intensywny podmorski wulkanizm i aktywność hydrotermalna w trakcie środkowoturnejskiego zdarzenia beztlenowego w Alpach Karnickich

03.06.2022 - 14:49 aktualizacja 03.06.2022 - 15:03
Redakcja: lukaszmalarzewski

Badacze z naszego Instytutu (Michał Rakociński, Daria Książak, Agnieszka Pisarzowska i Leszek Marynowski) opublikowali na łamach prestiżowego czasopisma Gondwana Research artykuł dotyczący wpływu intensywnego podmorskiego wulkanizmu oraz aktywności hydrotermalnej na rozwój warunków beztlenowych w środowiskach morskich w trakcie tzw. środkowoturnejskiego (wczesny Karbon) zdarzenia beztlenowego. Zdarzenie sprzed około 355 milionów lat temu dotknęło liczne grupy morskich organizmów, ponieważ w skali globalnej pojawiły się warunki beztlenowe w morzach i oceanach. W oparciu o analizy geochemiczne oraz występowanie framboidów pirytowych udokumentowano rozwój warunków beztlenowych w morskich osadach z Alp Karnickich. Ponadto w badanym profilu po raz pierwszy udokumentowano w osadach dolnego karbonu znaczne (3650 ppb) anomalie rtęciowe świadczące o wzmożonym podmorskim wulkanizmie w tym czasie. Ten z kolei doprowadził do ocieplenia klimatu, wskutek którego doszło do deglacjacji Gondwany oraz globalnej transgresji. Badacze wiążą obecność wyraźnych anomalii rtęciowych z podmorskim wulkanizmem łukowym oraz aktywnością hydrotermalną, powiązanymi z kolizją pery-Gondwańskich terranów, takich jak Paleo-Adria i prawdopodobnie terranów Armorykańskich i/lub Noryckiego w trakcie pierwszej fazy orogenezy waryscyjskiej.

Badania te stanowią rozszerzone wyniki pracy magisterskiej mgr Darii Książak pt. Zapis środkowoturnejskiego zdarzenia beztlenowego w Kronhofgraben (Alpy Karnickie, Austria), która była realizowana pod opieką dr. hab. Michała Rakocińskiego w ramach kierowanego przez niego projektu badawczego NCN OPUS pt. Środowiska depozycji podczas zdarzenia wczesny Alum (wczesny karbon) na południowym szelfie Laurussii w świetle zintegrowanych badań geochemicznych i paleoekologiczno-facjalnych.

Rakociński, M., Książak, D., Pisarzowska, A., Marynowski, L. 2022. Mercury evidence of intense submarine volcanism and hydrothermal activity during a mid-Tournaisian anoxic event in the Carnic Alps. Gondwana Research 109, 225-238.

https://www.sciencedirect.com/…/abs/pii/S1342937X22001381

Położenie paleogeograficzne w turneju (~350 mln lat temu; Blakey, 2012) z zaznaczonym położeniem obszaru badań oraz kamieniołomu Kowala.
Położenie paleogeograficzne w turneju (~350 mln lat temu; Blakey, 2012) z zaznaczonym położeniem obszaru badań oraz kamieniołomu Kowala.
Abstrakt graficzny pokazujący możliwe źródła wzbogacenia w rtęć badanych osadów.
Abstrakt graficzny pokazujący możliwe źródła wzbogacenia w rtęć badanych osadów.
Model środowiska deopozycji i warunków paleośrodowiskowych w Alpach Karnickich w trakcie wczesnego karbonu.
Model środowiska deopozycji i warunków paleośrodowiskowych w Alpach Karnickich w trakcie wczesnego karbonu.
return to top