W pracy przedstawiono rzadki przypadek moreny spiętrzonej uformowanej przed czołem lądolodu skandynawskiego na obszarze przedpola gór. Badana sukcesja osadów składająca się z glin lodowcowych i piasków deponowanych w strefie marginalnego stożka utworzona została w obrębie kulminacji wzgórza będącego zrębem tektonicznym zbudowanym z piaskowców karbońskich. Odporne paleozoiczne podłoże stanowiło sztywną powierzchnię, wzdłuż której nieskonsolidowane osady zostały pchnięte przez nasuwający się lądolód. Kluczową rolę w rozwoju moreny odegrała warstwa gliny leżącej bezpośrednio powyżej skalnego podłoża pod piaskami wodnolodowcowymi, która podlegała silnym odkształceniom. W jej obrębie doszło do utworzenia powierzchni odkucia. Istotną rolę w tym procesie odegrała wieloletnia zmarzlina, która w czasie nasuwania lądolodu generowała wzrost ciśnienia porowego w niezamarzniętej glinie.
Badania te sfinansowano w ramach konkursu „Małe Projekty 2021” z rezerwy Dyrektora Instytutu Nauk o Ziemi.
Źródło: https://doi.org/10.1016/j.geomorph.2022.108349
Autor notatki: dr. hab. Tomasz Salamon
