W poniedziałek 24 marca 2025 r. europoseł Borys Budka – przewodniczący Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii Parlamentu Europejskiego odwiedził Uniwersytet Śląski w Katowicach, którego jest absolwentem. W trakcie spotkania w Centrum Informacji Naukowej i Bibliotece Akademickiej rozmawiał z przedstawicielami środowiska akademickiego m.in. na temat możliwości ubiegania się o fundusze europejskie przez polskie uczelnie.
– Staramy się wspólnie z europosłami z państw, które dołączyły do Unii Europejskiej od 2004 r. przekonywać kolegów i koleżanki z pozostałych państw UE, że silne dofinansowanie rozwoju nauki i badań w naszych krajach jest niezbędne – mówił europoseł. – Pozytywnym sygnałem jest stanowisko Ursuli von der Leyen, przewodniczącej Komisji Europejskiej, która głośno mówi o konieczności zwiększania środków na naukę. Bardzo ważna jest też rola polskiego rządu i Ministerstwa Funduszy. Krajowa administracja powinna wspierać uczelnie w zakresie przygotowywania odpowiednich wniosków.
Uczestnicy spotkania wskazywali na różne opcje pozyskiwania środków, w tym poprzez pakiet Widening programu Horyzont Europa oraz w ramach współpracy w sojuszach Uniwersytetów Europejskich. Poruszono kwestię funkcjonowania tzw. predatory journals (czasopism, w których publikacje zamieszczane są bez oceny eksperckiej lub wykonuje się ją w oparciu o bardzo niskie standardy) oraz fałszywych badań naukowych. Pojawiły się takie tematy, jak rozwój regionalnych ośrodków badawczych (w tym w kontekście transformacji Śląska) oraz wyzwania związane z edukacją młodego pokolenia w obliczu zagrożeń, takich jak dezinformacja czy uzależnienie od urządzeń mobilnych. Zwrócono także uwagę na niepokojące wyniki najnowszego raportu Eurobarometru, według którego m.in. 64% ankietowanych Polaków uważa, że nie potrzebuje nauki w życiu codziennym.
Naukowcy, którzy zebrali się w Katowicach, wzięli również udział w dwóch panelach dyskusyjnych:
Panel dyskusyjny 1: „Nierzetelne praktyki publikacyjne – przyczyny, mechanizmy i skutki”
Moderator: prof. dr hab. Roman Cieślak (Uniwersytet SWPS, przewodniczący Komisji ds. Komunikacji i Odpowiedzialności Społecznej KRASP)
- prof. dr hab. n. med. Katarzyna Mizia-Stec (Śląski Uniwersytet Medyczny
w Katowicach) - dr hab. Agnieszka Turska-Kawa, prof. UŚ (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
- prof. dr hab. inż. Krzysztof Zaremba (Politechnika Warszawska)
- prof. dr hab. Krzysztof Jóźwiak (Narodowe Centrum Nauki)
- Piotr Kieraciński (Forum Akademickie)
Panel dyskusyjny 2: „Przeciwdziałanie – uczelniane praktyki, dobre wzorce, wyzwania”
Moderator: prof. dr hab. Michał Daszykowski (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
- dr hab. Aleksandra Cisłak-Wójcik (Uniwersytet SWPS)
- prof. dr hab. inż. Celina Olszak (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach)
- prof. dr hab. inż. Marek Pawełczyk (Politechnika Śląska)
- prof. dr hab. Ryszard Koziołek (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
- dr hab. Barbara Marcinkowska, prof. APS (Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej)