Minął rok od utworzenia Repozytorium Uniwersytetu Śląskiego (Re-BUŚ), czyli platformy do deponowania i upowszechniania dorobku intelektualnego uczelni. Jej uruchomieniu przyświecała idea otwartej nauki i otwartego dostępu (Open Access).
Repozytorium powstało jako pełnotekstowa otwarta baza danych gromadząca publikacje pracowników, doktorantów i studentów. Platforma umożliwia prezentowanie w jednym miejscu kapitału i potencjału intelektualnego uczelni, promuje także dorobek naukowy społeczności akademickiej oraz wspomaga proces dydaktyczny.
Publikowanie w Re-BUŚ nie tylko gwarantuje jednolite i proste metody wyszukiwania prac w wirtualnej przestrzeni, ale również znacząco zwiększa widoczność i zasięg zamieszczonego w nim dorobku naukowego. Opublikowane w bazie prace są bowiem indeksowane przez światowe wyszukiwarki naukowe.
O rosnącej popularności i wykorzystaniu platformy świadczą statystki wygenerowane po roku funkcjonowania bazy:
- 7978 publikacji zdeponowanych od lutego 2018 roku, z tego 6437 to prace wydane po 2010 roku,
- 424 044 wejść na stronę z opisem publikacji,
- 1 419 252 zapytań wyszukiwawczych,
- 632 328 odczytanych plików (dostęp do pełnego tekstu publikacji),
- 6805 autorów,
- 20 065 słów kluczy,
- 232 zarejestrowanych użytkowników (z uprawnieniami do deponowania).
Re-BUŚ gromadzi zarówno teksty opublikowane, jak i materiały niepublikowane, a zasoby ułożone są w kolekcje. W bazie znajdziemy następujące typy publikacji (stan liczbowy na 19 lutego 2019 roku):
- artykuły z czasopism – 3 907,
- monografie i rozdziały z książek – 3 341,
- materiały dydaktyczne (materiały do zajęć, prezentacje, notatki itp.) – 4,
- materiały konferencyjne – 46,
- rozprawy doktorskie – 681.
Do najchętniej czytanych publikacji należą aktualnie:
- Danuta Rode: „Psychologiczne uwarunkowania przemocy w rodzinie: charakterystyka sprawców” (książka) – 1063 (liczba wejść do pliku pdf z pełnym tekstem),
- Katarzyna Borzucka-Sitkiewicz: „Środowiskowe uwarunkowania agresywnych zachowań młodzieży: jako wyznacznik oddziaływań profilaktycznych i interwencyjnych” (książka) – 626,
- Dominika Ochnik: „Życie w pojedynkę” (praca doktorska) – 609,
- Irena Pilch: „Osobowość makiawelisty i jego relacje z ludźmi” (książka) – 459,
- Ewa Syrek: „Zdrowie i wychowanie a jakość życia: perspektywy i humanistyczne orientacje poznawcze” (książka) – 327.
W Re-BUŚ także każdy z wydziałów Uniwersytetu Śląskiego ma swoją kolekcję. Aktualnie liczba zdeponowanych prac przedstawia się następująco:
- Wydział Artystyczny – 186,
- Wydział Biologii i Ochrony Środowiska – 349,
- Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji – 382,
- Wydział Filologiczny – 3357,
- Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach – 281,
- Wydział Matematyki, Fizyki i Chemii – 858,
- Wydział Nauk o Ziemi – 386,
- Wydział Nauk Społecznych – 1019,
- Wydział Pedagogiki i Psychologii – 516,
- Wydział Prawa i Administracji – 353,
- Wydział Radia i Telewizji – 13,
- Wydział Teologiczny – 136,
- Biblioteki UŚ – 97,
- pozostałe jednostki ogólnouczelniane i międzywydziałowe – 45.
Repozytoria tworzy coraz więcej ośrodków akademickich i instytucji kultury. Zapewnienie otwartego, nieodpłatnego dostępu do pełnych tekstów prac naukowych staje się czymś niezbędnym i naturalnym, bowiem tego typu bazy stanowią na świecie jeden z głównych kanałów komunikacji naukowej.
Korzystanie z funkcjonalności Repozytorium Uniwersytetu Śląskiego i możliwości zdeponowania prac na platformie jest zatem istotne z uwagi na:
- wzrost cytowalności publikacji umieszczonych w otwartym dostępie,
- zwiększenie widoczności dorobku naukowego (indeksowanie prac przez światowe wyszukiwarki naukowe),
- możliwość prezentowania własnego dorobku z dostępem do pełnych tekstów,
- ułatwienie dostępu do badań,
- możliwość zarządzania materiałami cyfrowymi oraz długoterminowe zabezpieczenie dokumentów,
- możliwość wygenerowania statystyk.
Opiekę nad repozytorium sprawuje Biblioteka Uniwersytetu Śląskiego, jednak platformę współtworzą pracownicy, doktoranci, studenci. Publikacje dostępne są pod adresem: rebus.us.edu.pl. Administratorzy zachęcają do rejestracji i do samodzielnego zamieszczania dorobku naukowego.
Repozytorium zostało powołanie do życia 19 lutego 2018 roku, projekt uzyskał dofinansowane ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu „Działalność Upowszechniająca Naukę (DUN)”.