Wyżyna Armeńska, znajdująca się pomiędzy Morzem Czarnym i Kaspijskim, stanowi wrażliwy na współczesne zmiany klimatyczne obszar. W związku z intensyfikacją występowania susz w tym rejonie, bardzo istotna jest rekonstrukcja warunków opadowych. Podczas badań terenowych pobrano rdzenie z dębów i jałowców, które poddano analizom dendrochronologicznym, polegającym na pomiarach szerokości przyrostu, stosunku izotopów 18O/16O oraz zmian anatomii drewna. Ich rezultatem było utworzenie pierwszych dla tego regionu chronologii, co daje podstawę do dalszych badań nad rekonstrukcją warunków hydroklimatycznych.
Badania przeprowadzone przez dr hab. prof. UŚ Magdalenę Opałę-Owczarek z naszego Instytutu wraz z zespołem geografów z Uniwersytetów w Erywaniu oraz we Wrocławiu wskazują, że współczesne zmiany klimatyczne zwiększają stres suszowy, co ma negatywne konsekwencje dla półsuchych ekosystemów Kaukazu Południowego. Uzyskane wyniki badań stały się podstawą do rozpoczęcia współpracy naukowej z Armeńską Akademią Nauk.
Badania zostały sfinansowane z projektu NCN MINIATURA: Analiza szerokości, anatomii i składu izotopowego przyrostów rocznych Quercus pontica jako źródło informacji o zmianach klimatu Małego Kaukazu w ostatnich stuleciach.
Opała-Owczarek, M; Galstyan, H; Owczarek, P; Sayadyan, H; Vardanyan, T
Dendrochronological potential of drought-sensitive tree stands in armenia for the hydroclimate reconstruction of the Lesser Caucasus. Atmosphere, 12 (2), pp. 1-15, 2021, doi:10.3390/atmos12020153
Ryc. 1. Położenie Wyżyny Armeńskiej i regionu Małego Kaukazu pomiędzy Morzem Czarnym i Kaspijskim, zaznaczono lokalizację istniejących chronologii przyrostowych (A), oraz miejsca poboru nowych prób w Górach Gegamskich (B). Typowy krajobraz Gór Gegamskich z dominacją jałowca (C).