W ramach Inicjatywy Doskonałości Badawczej wspierane są różne inicjatywy przyczyniające się do rozwoju zawodowego naukowców i podnoszenia jakości ich badań. Finansowanie obejmuje projekty pilotażowe, a także zaawansowane, interdyscyplinarne badania o istotnym wpływie społecznym oraz zasięgu międzynarodowym.
Jednym z programów organizowanych cyklicznie ze środków IDB jest konkurs „Swoboda badań”, zakładający aktywizację naukową, doskonalenie warunków rozwoju naukowego pracowników, budowanie wysokiej jakości dorobku naukowego, upowszechnianie i komercjalizację wiedzy, a w konsekwencji zwiększenie wpływu działalności naukowej uczelni na rozwój światowej nauki. Konkurs przyczynia się ponadto do nawiązania lub zintensyfikowania współpracy międzynarodowej, w szczególności z partnerami sojuszu Transform4Europe (T4EU).
Naukowcy uczelni uzyskują dofinansowanie takich działań, jak: wyjazdy badawcze i konsultacyjne, kwerendy, badania terenowe, zakup materiałów i odczynników niezbędnych do prowadzenia badań własnych, opracowanie dzieł muzycznych i artystycznych. Dofinansowanie obejmuje ponadto koszty tłumaczeń i korekt tekstów przeznaczonych do publikacji w wysoko punktowanych czasopismach.
Wydatkowanie dofinansowania
W 2024 roku na realizację projektów przeznaczono ponad 806 tys. zł. Środki te rozdysponowano głównie na: usługi badawcze (37 tys. zł), zakup drobnego sprzętu laboratoryjnego (22 tys. zł), materiały i odczynniki do badań (105 tys. zł), delegacje krajowe (42 tys. zł), delegacje zagraniczne oraz wyjazdy stażowe do jednostek zagranicznych (310 tys. zł), opłaty konferencyjne (18 tys. zł), tłumaczenia i korekty tekstów (36 tys. zł), publikację tekstów naukowych (37 tys. zł) oraz umowy cywilno-prawne (68 tys. zł).
Lista beneficjentów IV edycji konkursu „Swoboda badań” wraz z dofinansowanymi projektami znajduje się na stronie konkursu: Wyłoniono laureatów i laureatki konkursu „Swoboda Badań – IV edycja” – Inicjatywa Doskonałości Badawczej.
Przykładowe projekty sfinansowane w ramach dotychczasowych edycji zostały zaprezentowane na stronie: us.edu.pl/idb/swoboda-badan-nauka-dla-przyszlosci.
Aktualnie realizowane są projekty, które uzyskały dofinansowanie w ramach V odsłony konkursu. Dofinansowanie przyznano 94 naukowcom. Łączna kwota udzielonego wsparcia w 2025 roku wynosi blisko 1,3 mln zł, a średnie dofinansowanie pojedynczego projektu to ponad 13 tys. zł.