Ciekawość- paliwo dla umysłu
Ciekawość, zwana również motywacją poznawczą, jest nieodłącznym elementem naszej ludzkiej natury. Wiele badań potwierdza, że jest również kluczowym elementem w procesie uczenia, co więcej, nasz mózg lepiej zapamiętuje rzeczy i zagadnienia, które nas intrygują. Ciekawość stanowi paliwo, które sprawia, że nauka staje się bardziej efektywna i przyjemna. Głód wiedzy popycha nas do zgłębiania tajemnic, zadawania pytań, odkrywania nowych rzeczy i jest motywacją najmniejszych i najwspanialszych odkryć naukowych. Dodatkowo uczucie ciekawości ma olbrzymi wpływ na podejmowanie decyzji i odgrywa kluczową rolę w naszym zdrowym rozwoju.
Ciemna strona ciekawości
Z jednej strony ciekawość jest nieodłącznym elementem ludzkiej natury i popycha nas do odkrywania nowych rzeczy, jednak może również mieć negatywne oblicze. Badacze terminem „Efekt Pandory” określają podejmowanie działań nie do końca godnych pochwały, które są napędzane naszym zainteresowaniem. Doskonałym przykładem tego zjawiska jest zwalnianie samochodu i przyglądanie się wypadkowi samochodowemu. Warto również pamiętać, że ciekawość może prowadzić do kłopotów, na przykład gdy pokieruje nas do kliknięcia w nieodpowiedni link czy naruszenia prywatności. Ciekawość wymaga odpowiedzialnego podejścia i zdolności rozróżniania, które obszary warto zgłębiać, a które należy uszanować.
Czy kiedyś kończy się ciekawość?
Ciekawość, jako część naszej natury nie zna końca w tradycyjnym sensie. Ludzie stale zadają sobie pytania i poszukują odpowiedzi na różnorodne tematy. Im więcej uczymy się i poznajemy, tym więcej pytań pojawia się w naszym umyśle. Niemniej jednak, czasami ludzie mogą wydawać się mniej ciekawi w określonym momencie życia lub na konkretne tematy z powodu zmęczenia, braku zainteresowania lub innych priorytetów.
Według badań trzylatki zadają średnio około 100 pytań dziennie, ale od wieku 10-11 lat to zainteresowanie światem zaczyna spadać. Aż w końcu, gdy osiągamy wiek 25 lat, szacuje się że tylko dwa procent osób potrafi myśleć nieszablonowo. Istnieją badania które wykazują, że ciekawość intelektualna może spadać wraz z wiekiem, ponieważ wraz z wiekiem czas przyszły jest postrzegany jako bardziej ograniczony.
Jednocześnie naukowcy doszukują się w ciekawości, sposobu na lepsze życie osób starszych. Wyższy poziom ciekawości może zapewnić lepszą zdolność reagowania na wyzwania związane ze starzeniem się, takie jak ograniczona mobilność lub zmiany w warunkach życia.
Ciekawość to cecha, którą możemy pielęgnować i rozwijać, w każdym wieku. Starajmy się nieustannie zadawać pytania, zgłębiać tajemnice otaczającego nas świata i dążyć do poznawania nowych rzeczy.
 |
dr inż. Izabela Matuła Pracuje na Wydziale Nauk Ścisłych i Technicznych w Instytucie Inżynierii Materiałowej. Fascynują ją nowe materiały oraz metody ich badań, prowadzi poszukiwania idealnego materiału na implanty. Nałogowo poszukuje ciekawostek ze świata nauki, przeprowadza eksperymenty i próbuje popularyzować nauki ścisłe. |
Bibliografia:
- Kidd C, Hayden BY. The Psychology and Neuroscience of Curiosity. Neuron. 2015 Nov 4;88(3):449-60. doi: 10.1016/j.neuron.2015.09.010. PMID: 26539887; PMCID: PMC4635443.
- Chu L, Tsai JL, Fung HH. Association between age and intellectual curiosity: the mediating roles of future time perspective and importance of curiosity. Eur J Ageing. 2020 Apr 27;18(1):45-53. doi: 10.1007/s10433-020-00567-6. PMID: 33746680; PMCID: PMC7925741.
- Kashdan TB, Rose P, Fincham FD. Curiosity and exploration: facilitating positive subjective experiences and personal growth opportunities. J Pers Assess. 2004 Jun;82(3):291-305. doi: 10.1207/s15327752jpa8203_05. PMID: 15151805.
- https://curiosity.britannica.com/science-of-curiosity.html
- Hsee, C. K., & Ruan, B. (2016). The Pandora Effect: The Power and Peril of Curiosity. Psychological Science, 27(5), 659–666. https://doi.org/10.1177/0956797616631733
- Stokoe, Rob. “Curiosity, a Condition for Learning.” The International Schools Journal 32 (2012): 63.
Zobacz nasze miasta akademickie!
Katowice
Cieszyn
Chorzów
Sosnowiec