Uniwersytet Śląski w Katowicach

Grant w ramach konkursu OPUS 13 (NCN) (2017/25/B/HS5/00002). Czas trwania grantu: 36 miesięcy. Przyznana kwota: 172 340 zł.

Kierownik grantu: dr hab. Miron Lakomy, prof. UŚ

Kampania propagandowa tzw. Państwa Islamskiego w cyberprzestrzeni jest obecnie jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla bezpieczeństwa państw, generowanych w środowisku cyberprzestrzennym. Z jednej strony, wynika to z jej ogromnej skali. Od 2014 roku jej odbiorcami stały się miliony użytkowników Internetu. Z drugiej strony, jest ona zdecydowanie bardziej profesjonalna, niż dotychczasowe publikacje cyberdżihadystyczne innych organizacji terrorystycznych, takich jak al-Kaida czy al-Szabab. Produkcją materiałów propagandowych Daesz w formie filmów, magazynów, reklam, zdjęć czy muzyki (nasheed) zajmują się bowiem wyspecjalizowane komórki, takie jak np. al-Hayat Media Center, Amaq News Agency czy al-Furqan Media. Symbolem skuteczności tej kampanii stały się słynne nagrania egzekucji zachodnich jeńców, takich jak James Foley czy Steven Sotloff, które wywołały znaczne poruszenie opinii publicznej na całym świecie. Wielu badaczy wskazuje na fakt, iż działalność propagandowa Daesz w przestrzeni teleinformatycznej podnosi jej atrakcyjność wśród potencjalnych dżihadystów, ułatwia jej rekrutację, przyczynia się do występowania zamachów samobójczych, a także pozwala zastraszać oraz dezorientować społeczeństwa państw zachodnich. W tym kontekście, należy podkreślić, iż w literaturze specjalistycznej nadal brakuje jednak opracowań, które jednoznacznie zidentyfikowałyby stosowane przez tzw. Państwo Islamskie metody propagandowego oddziaływania na odbiorców, z perspektywy teorii propagandy. Prezentowany projekt badawczy stara się wypełnić tę lukę. Jego głównym celem jest bowiem zidentyfikowanie metod propagandy wykorzystywanych w dwóch najpopularniejszych, anglojęzycznych magazynach internetowych, które są publikowane przez Daesz: „Dabiq” oraz „Rumiyah”. Projekt zmierza także do odpowiedzi na szereg pytań badawczych, obejmujących m.in.: charakter prezentowanych przez te czasopisma treści, a także użytych w nich technik propagandy według klasyfikacji IPA oraz sposobów argumentacji. Ponadto, projekt podda analizie także warstwę wizualną tych czasopism, w formie np. zdjęć czy infografik. Aby zrealizować cel badawczy oraz odpowiedzieć na pytania badawcze, projekt zamierza wykorzystać przede wszystkim metodę analizy treści, a także metodę komparatywną, analizę i krytykę piśmiennictwa, analizę i krytykę źródeł, a także syntezę i opis. Zastosuje zarówno podejście ilościowe, jak i jakościowe.

Dotychczasowe publikacje, będące wynikiem grantu:

1. Miron Lakomy, Danse macabre: gore images in the Islamic State’s “Dabiq” magazine as a propaganda device (złożone)
2. Miron Lakomy (2019), “One of the Two Good Outcomes”: Turning Defeats into Victories in the Islamic State”s Flagship Magazine Rumiyah, Terrorism and Political Violence, Wydawca: Taylor & Francis Online
3. Miron Lakomy (2021), Recruitment and incitement to violence in the Islamic State”s online propaganda: comparative analysis of “Dabiq” and “Rumiyah”, Studies in Conflict & Terrorism (tom: 44), Wydawca: Taylor & Francis Online
4. Miron Lakomy (2019), Magazyny „Dabiq” i „Rumiyah” jako instrumenty kampanii cyberdżihadystycznej tzw. Państwa Islamskiego. W: Ochrona infrastruktury bezpieczeństwa państwa. Warszawa: Akademia Sztuki Wojennej.