Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
search
Wydział Nauk Społecznych
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Wyjaśnienie przyczyn instrumentalizacji kwestii parapaństw w polityce Rosji – badania naukowe dr Agnieszki Miarki

28.04.2021 - 07:30 aktualizacja 28.04.2021 - 12:51
Redakcja: violettakulik

Państwa nieuznawane stanowią ciekawy obiekt badań z zakresu stosunków międzynarodowych, będąc wyzwaniem dla utrzymania pożądanego stanu bezpieczeństwa w skali regionalnej. Termin ten należy odnieść do  podmiotów, które posiadają wiele atrybutów państwowości (np. ustrój polityczny, siły zbrojne, ograniczoną zdolność do rozwijania stosunków z podmiotami zewnętrznymi), jednak nie są uznawane przez innych uczestników stosunków międzynarodowych za państwa.

Jednym z państw nieuznawanych jest Naddniestrzańska Republika Mołdawska (NRM). Naddniestrze jest de iure częścią Mołdawii, jednak de facto buduje swoją parapaństwowość od lat 90. XX wieku. Jest to możliwe dzięki intensywnym relacjom z patronem, którego funkcję wypełnia Federacja Rosyjska. Badania zainicjowane przez dr Agnieszkę Miarkę  z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach w dużym stopniu koncentrują się na wyjaśnieniu przyczyn instrumentalizacji kwestii parapaństw w polityce Rosji i jej przejawów, funkcjonowania separatystycznych regionów oraz skali udzielanej pomocy, w tym przypadku dla NRM. Decydenci rosyjscy udzielają separatystycznym władzom w Tyraspolu (stolica regionu) wieloaspektowej pomocy w postaci m.in. dotacji celowych, dostaw gazu czy stacjonowania rosyjskich sił zbrojnych w regionie. Jak potwierdzają wyniki badań, dzięki współpracy z Naddniestrzem, Rosja wpływa na politykę Mołdawii uniemożliwiając jej rozwijanie satysfakcjonującej współpracy z Unią Europejską czy NATO, do czego dążą mołdawskie władze. Badania obejmowały też analizę wybranych działań na rzecz wzmacniania asertywności Mołdawii w relacjach z Rosją. Obecność rosyjskich sił zbrojnych na obszarze Naddniestrza wzmacnia obawy Mołdawii o militarne wsparcie separatystów z regionu w przypadku eskalacji nastrojów mieszkańców, co zmusza władze Mołdawii do uwzględnienia czynnika rosyjskiego w inicjowanych działaniach na arenie międzynarodowej.

Realność i skalę zagrożenia, jakie generują państwa nieuznawane obrazuje np. toczący się od 2014 roku konflikt ukraiński, który jest jednym z wyzwań nie tylko dla utrzymania bezpieczeństwa Ukrainy, ale i kluczową kwestią dla całej społeczności międzynarodowej. Rosja traktuje takie obszary jak Donieck i Ługańsk, jako elementy swojej polityki mocarstwowej. Wobec tego podejmowanie analogicznych badań w kontekście innych parapaństw w przestrzeni poradzieckiej, jest nie tylko ciekawym zagadnieniem naukowym, ale istotnym czynnikiem w zakresie wyjaśniania i prognozowania stanu bezpieczeństwa regionalnego w przyszłości.

Więcej informacji o badaniach na stronach:

The Place of Unrecognized States in the Foreign Policy of the Russian Federation – The Case of Transnistria – NYU Jordan Center (jordanrussiacenter.org)

Transnistria as an Instrument of Influence of the Russian Federation on the Security of Moldova in the Second Decade of the 21st Century—Selected Aspects | Communist and Post-Communist Studies | University of California Press (ucpress.edu)

return to top