Czy nadmierne korzystanie z marzeń na jawie jest związane z nietolerancją frustracji wynikających z życia codziennego?
Czy też może być związana z konkretnymi sposobami radzenia sobie ze stresem?
Odpowiedzi na te pytania mgr Ari Nowacki (Szkoła Doktorska) oraz dr Anna Pyszkowska (Instytut Psychologii) starali się udzielić w artykule pt. „It is all about discomfort avoidance: maladaptive daydreaming, frustration intolerance, and coping strategies – a network analysis”, który ukazał się w czasopiśmie Current Psychology oraz jest dostępny w ramach open access: https://doi.org/10.1007/s12144-024-06382-x
Zjawisko nieadaptacyjnego marzenia na jawie (angielskie „Maladaptive Daydreaming”) jest związane ze spędzaniem nadmiernej ilości czasu tworząc złożone i angażujące historie oraz utratą zdolności kontrolowania czasu rozpoczęcia jak i zakończenia sesji fantazjowania. Osoby oddające się marzeniom tracą poczucie czasu i choć są w pełni świadome fikcyjności swoich wyobrażeń często postrzegają je jako jedyne dostępne źródło szczęścia. Dla wielu nieadaptacyjnych marzycieli fantazjowanie mogło stanowić formę rozrywki lub być źródłem ukojenia w trudnych chwilach, jednak z biegiem czasu doprowadziło ono do zaniedbania innych sfer życia jak i stało się sposobem na uniknięcie wszelkich nieprzyjemnych emocji.
W ramach badania przenalizowano związek pomiędzy nieadaptacyjnymi marzeniami na jawie, sposobami radzenia sobie ze stresem oraz aspektami nietolerancji frustracji. Zebrano odpowiedzi od 317 osób w tym 142 nieadaptacyjnych marzycieli. Badanie wykazało, że nieadaptacyjne marzenia na jawie są związane z nietolerancją emocji, nietolerancją dyskomfortu w życiu codziennym oraz potrzebą natychmiastowej gratyfikacji. Dodatkowo osoby z wyższym natężeniem symptomów nieadaptacyjnego marzycielstwa rzadziej korzystały z pomocy emocjonalnej osób im bliskich oraz preferowały unikanie źródeł stresu.
Przedstawione badanie pozwoliło na wagę umiejętności tolerowania emocji oraz dyskomfortu jako czynników istotnych w pracy terapeutycznej z osobami cierpiącymi na nieadaptacyjne marzycielstwo.