Zakończyła się IV Konferencja Wokół Nauk Społecznych, organizowana cyklicznie na Wydziale Nauk Społecznych jako platforma dialogu dla przedstawicieli dyscyplin wchodzących w skład Wydziału. W tym roku rozważania były prowadzone wokół zagadnień związanych z hasłem ZMIANA.
Spotkanie rozpoczął, witając uczestników oraz wprowadzając w tematykę konferencji Prodziekan WNS ds. Badań Naukowych i Promocji, dr Łukasz Jach, prof. UŚ.
Jako pierwsze wystąpiły przedstawicielki mistrzowskiego zespołu Odysei Umysłów, Klaudia Nowak, Barbara Górecka, Natalia Mecner, Sara Piątek i Julia Stachura z udziałem opiekunki i mentorki dr Magdaleny Christ, prof. UŚ. W trakcie wystąpienia „Twórcze rozwiązywanie problemów na przykładzie programu Odyseja Umysłu” zapoznały zebranych z obszarami badań swojego teamu, drogą do zwycięstwa w programie, jak również z obecną działalnością, polegającą na propagowaniu kreatywności oraz jej badaniu. Zaprosiły uczestników do kreatywnych działań, między innymi w ramach możliwości, jakie proponuje Uniwersytet Śląski w Katowicach, zastanawiały się również nad cechami łączącymi nauczycieli wspierających w uczniach kreatywność.
Dr Tomasz Okraska, prof. UŚ oraz Błażej Piela opowiedzieli o zmianach w polityce narkotykowej, jaką prowadzą Stany Zjednoczone Ameryki względem takich krajów jak Afganistan i Meksyk. Zaprezentowali różną optykę prezentowaną przez poszczególnych prezydentów, jak również konsekwencje prowadzonej polityki, nie tylko dla samego zjawiska handlu narkotykami i związaną z nim przestępczością, ale również dla stosunków międzynarodowych oraz stosunków wewnętrznych analizowanych krajów.
Monika Ziętek zaprezentowała praktyczny wymiar wolontariatu, jako działalności nie tylko wspierającej rozwój dzieci dorastających w rodzinach dysfunkcyjnych, ale i dla samych wolontariuszy, których życie, dzięki pomaganiu innym, ulega zmianie. Przybliżyła także formy, w jakich można realizować się w wolontariacie.
Dr Tomasz Jakubowski zaprezentował wiedzę związaną z funkcjonowaniem osób transpłciowych oraz niebinarnych, zapoznając uczestników z różnymi wymiarami postrzegania płciowości człowieka, czynnikami ją determinującymi, problemami, z którymi borykają się osoby, których tożsamość odbiega od ustalonej po urodzeniu płci. Mówił również o podstawowych wymiarach, w jakich odbywa się tranzycja.
Dr hab. Robert Pyka, prof. UŚ przeniósł słuchaczy w przestrzeń miasta, którego zmianom towarzyszą nie tylko działania odgórne, inicjowane przez władze miejskie i właściwe instytucje, ale również oddolne, podejmowane przez samych mieszkańców, którzy dzięki odpowiedniej determinacji małymi krokami zmieniają przestrzeń wokół siebie. Na przykładzie francuskiego miasta st. Etiene, które jest miastem partnerskim Katowic, pokazał, jak te oddolne działania mogą realnie zmienić warunki życia mieszkańców.
Olivia de Vito, Roksana Rogalska oraz Denys Lovushkin przybliżyli zmiany, jakie towarzyszą ludzkości w postrzeganiu praw zwierząt. Opowiedzieli o zróżnicowanej optyce na tę problematykę, jaka pojawiała się w rozważaniach różnych filozofów oraz współczesne uwarunkowania, które wymuszają zmiany w traktowaniu zwierząt, zarówno tych udomowionych, jak i dzikich.
Sylwia Korzon i Kamil Barski przybliżyli uwarunkowania, w których sztuczna inteligencja może służyć jako narzędzie wspierające edukację wczesnoszkolną. Mówili również o zagrożeniach, jakie wynikają z jej upowszechnienia oraz o sposobach, pomagających zachować ostrożność w korzystaniu z AI w procesie kształcenia i uczenia się.
Dr Małgorzata Lorencka dokonała prezentacji amerykańskiego systemu politycznego i wyborczego w kontekście zmiany, jaka nastąpi na stanowisku prezydenta USA w konsekwencji listopadowych wyborów w tym kraju. Wyjaśniła zawiłości sposobu wyboru prezydenta w tym kraju oraz jego pozycję ustrojową, wynikającą z konstytucji USA. Odniosła się również do obietnic wyborczych Donalda Trumpa, wyjaśniając, które z nich, w świetle obowiązującego prawa, są możliwe do zrealizowania.
Nina Tatoj opowiedziała o eksperymencie polegającym na użyciu memów w kształceniu w ramach tak egzotycznej dla społeczników dziedziny jaką jest krystalografia. Zgodnie z jej ustaleniami, memy użyte jako narzędzia dydaktyczne okazują się skuteczne w propagowaniu wiedzy, która dzięki ich atrakcyjnej formie staje się bardziej przystępna dla odbiorców.
Dr hab. Marek Migalski, prof. UŚ oraz Paulina Gazda zaprezentowali zagadnienia związane z neuropolityką, wdrażając słuchaczy w skomplikowane zależności pomiędzy systemem nerwowym a działaniami i decyzjami politycznymi. Skutecznie dowodzili, że mimo naszego przekonania o racjonalności, nasza percepcja jest wybiórcza a oparte na jej podstawie wnioskowanie pełne pułapek, wynikających z dokonywanych przez nasz umysł uproszczeń.
Dr Sabina Pawlik oraz Dominika Świaczny zaprezentowały cząstkowe wyniki badań nad studentami nieneurotypowymi przybliżając ich sposób przeżywania i wdrażania zmian. Mówiły o warunkach, jakie może zapewnić szkoła oraz uczelnia, aby wspierać osoby w spektrum autyzmu w adaptowaniu się do zmiany, znaczeniu postawy grup i nauczycieli względem takich osób, istotności przestrzeni zapewniających odpowiednie natężenie bodźców, wskazywały też na zmiany, które już są wprowadzane w placówkach edukacyjnych.
Dr Agata Olszanecka-Marmola oraz Sandra Malikowska zapoznały uczestników ze zmianami, jakie zaszły w percepcji innych narodów przez Polaków w trakcie ostatnich 10 lat, starając się wskazać czynniki, które na tę zmianę wpłynęły. Zaprezentowały też wyniki badań nad zależnością tych zmian od takich czynników jak identyfikacja ze społecznością lokalną, postrzeganie własnego narodu i wreszcie identyfikacja partyjna.
Dr Angelika Pabian przeprowadziła słuchaczy przez zmiany, jakie nastąpiły w marketingu na przestrzeni dziejów, zaczynając nieco humorystycznie od czasów biblijnych, kiedy to wąż, jako pierwszy skuteczny marketer, nakłonił Ewę do zerwania owocu. Dokonując prezentacji poszczególnych etapów rozwoju marketingu, wskazywała na zmiany technologiczne oraz te następujące w postrzeganiu kluczowych elementów marketingu od rewolucji przemysłowej po czasy współczesne.
Dr Maciej Marmola i Mateusz Jankowski nieco prowokacyjnie zaprezentowali polski system podziału mandatów do Sejmu dowodząc, że mimo konstytucyjnie gwarantowanych zasad równości i równoważności każdego głosu, w praktyce w poszczególnych okręgach wyborczych waga poszczególnych oddanych głosów nie jest równa a różnice są istotne. Zaproponowali naukowy namysł oraz dyskusję nad tym, jakie zmiany musiałyby zajść, aby te nierówności zlikwidować.
Klaudia Nowak opowiedziała o konsekwencji technologizacji współczesnej edukacji oraz zmianach, jakie w związku z nią zachodzą w życiu dzieci, również zmianach negatywnych, jak brak poczucia przynależności do grupy. Zaproponowała rozwiązanie wynikających z tego problemów znane jako Social Emotional Learning, zastanawiając się jednocześnie, w jaki sposób programy znane od lat w USA czy Danii są możliwe do zaimplementowania w Polsce.
Klaudia Jagoda poszukiwała osobowościowych korelatów postaw populistycznych w społeczeństwie polskim wskazując, jakie czynniki składające się na osobowość człowieka sprzyjają wybieraniu propozycji partii uznawanych za populistyczne. Wyjaśniała również, dlaczego, mimo pozornie rozwiniętego systemu politycznego, postawy takie utrzymują się wśród wyborców.
Małgorzata Kosińska, Oliwia Mackowicz i Agnieszka Sot dokonały przeglądu zmian, jakie nastąpiły w systemie edukacji i sposobie prowadzenia lekcji w Polsce w ostatnich 20 latach. Przyjrzały się również zmianie, jaka następowała w roli i pozycji nauczycieli oraz stawianych im wymaganiom, szczególnie w kontekście wprowadzenia nauczania zdalnego w trakcie pandemii Covid-19 oraz następujących zmian technologicznych.
Mirosław Skorek zaproponował analizę sposobu wprowadzania zmian w sposobie wykonywania zadań przez strażaków. Zaprezentował, w jaki sposób w ramach autorskiego programu wprowadzano nowinki technologiczne wśród strażaków, którzy dość stereotypowo postrzegali zakres swoich działań i sposobów ich wykonywania. Zaproponowane instrumenty wprowadzania zmiany możliwe są do odniesienia do innych profesji, opornych na zmiany.
Mateusz Janowski zaprezentował dokonanej za pomocą programu komputerowego symulacji, która dzięki niewielkim zmianom w jednomandatowych okręgach wyborczych w wyborach do sejmików województw mogłaby potencjalnie przełożyć się na istotne zmiany w sukcesie wyborczym poszczególnych partii politycznych czy samych kandydatów pokazując, w jaki sposób terytorialna zmiana w głosowaniu może okazać się zmianą o charakterze politycznym.
Jakub Grochowski opowiedział o stosowanych w Chinach sposobach kontrolowania jednostek znanych jako Social Credit System. Wzbudzający przerażenie wśród nas sposób oceniania obywateli okazuje się szeroko aprobowany w tym kraju. Zresztą, jak wskazywał prelegent, jego elementy są stosowane również w Polsce, choćby pod postacią Krajowego Rejestru Dłużników.
Patrycja Goszka i Patryk Michałek zaprezentowali przebieg przeprowadzonego wśród uczniów klasy 3 szkoły podstawowej eksperymentu polegającego na użyciu kreatywnych narzędzi online w przybliżaniu zagadnień związanych z historią Polski. Użyte narzędzie, znane jako WebQuest, zgodnie z wynikami ich badań mogłoby z powodzeniem być stosowane w edukacji, jako narzędzie wspomagające tradycyjne metody.
Dr hab. Patrycja Szostok-Nowacka na zakończenie konferencji przedstawiła pozytywne aspekty związane z działalnością prospołeczną w kontekście zmian, jakie nastąpiły w polskim społeczeństwie w okresie postpandemicznym i w trakcie wojny w Ukrainie.
Mimo wielości poruszanych wątków, konferencja miała na celu ukazanie jedności i tożsamości nauk społecznych, które ze swej natury przyglądają się zmianom, badają je, reagują na nie, ale również próbują je przewidywać. Połączenie perspektyw poszczególnych dyscyplin naukowych, jak również głosu wielu pokoleń – od studentów, przez doktorantów i absolwentów, po pracowników naukowych okazało się interesujące nie tylko dla samych prelegentów, ale także dla słuchaczy konferencji, którymi byli uczniowie, studenci i pracownicy Wydziału Nauk Społecznych.
W konferencji swój głos na temat ZMIANY mieli także zaproszeni (online) goście: https://youtu.be/NQrfeL2dnls.
Dziękujemy redaktorowi Zbigniewowi Markowskiemu za kontakt z gośćmi zagranicznymi i przygotowanie materiału.
Koordynatorem merytorycznym konferencji i prowadzącą wydarzenie była dr hab. Patrycja Szostok- Nowacka, prof. UŚ.
Wydarzenie realizowane w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024, w paśmie Miasto-Region-Akademia.
Wydarzenie dofinansowane ze środków Województwa Śląskiego – Współorganizatora Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024.
Partnerzy wydarzenia: Europe Direct Śląskie oraz Copy Cabana.
