Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
search
Wydział Nauk Społecznych
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Dzień Dziecka Afrykańskiego – badania w działaniu dr Anny Watoły

13.06.2022 - 08:38 aktualizacja 28.06.2022 - 08:42
Redakcja: violettakulik

Dzień Dziecka Afrykańskiego to święto, które obchodzimy 16 czerwca z inicjatywy Organizacji Jedności Afrykańskiej oraz UNICEFU. Wydarzenie upamiętnia masakrę dzieci w Soweto koło Johannesburga w RPA, dokonaną w 1976 roku przez tamtejszy reżim rasistowski. Do protestujących przeciw niskiemu poziomowi edukacji dzieci policja otworzyła ogień, zabijając ponad 100 osób.

O szkole pod baobabem, badaniach realizowanych wśród dzieci z plemienia Masajów oraz z wyspy Wasimi, rozmawiamy z naszą ekspertką dr Anną Watołą.

Violetta Kulik: Pani Doktor, przystępując do realizacji badań pedagogicznych przed badaczem stoi wiele trudnych wyzwań. Jedno z nich dotyczy wyboru właściwych metod badawczych. Czy wybór najwłaściwszych jest trudny?

Dr Anna Watoła: Każda metoda w swych założeniach zawiera wiele różnego rodzaju metodologicznych uwarunkowań. Mając na uwadze cel planowanych badań, wybór najwłaściwszych metod wydaje się dość trudnym i często dyskusyjnym zadaniem. W 2012 roku odbyłam swoją pierwszą wizytę do kilku afrykańskich szkół zlokalizowanych w Tanzanii oraz Kenii w okolicach Wybrzeża Shimoni, Mombasy oraz na obrzeżach Parku Narodowego Amboseli. Przez kilka lat prowadziłam badania naukowe wśród społeczności szkolnej i uniwersyteckiej, z wykorzystaniem licznych metod badawczych. Po wielu dyskusjach prowadzonych wśród naukowców akademickich zaczęłam stosować metodę badań w działaniu.

Violetta Kulik: Na czym polega metoda badania w działaniu?

Dr Anna Watoła: Badania w działaniu (ang. action research) to taki typ badań, które zakłada zarówno podejmowanie działania, jak i tworzenie wiedzy lub teorii opartej na tym działaniu. Metoda ta umożliwia powiązanie teorii z praktyką, działania z eksploracją, uczenie się z nauczaniem. Polega na łączeniu przemyśleń i działań, teorii i praktyki, poprzez współpracę z innymi ludźmi. Efektem tych działań  jest proces osiągania praktycznych rozwiązań, które są szczególnie istotne i ważne; w znaczny sposób wpływają na polepszenie sytuacji jednostki oraz całej społeczności, w jakiej jednostka funkcjonuje.
Badania w działaniu przynoszą nową wiedzę wraz z konkretnym działaniem, rezultat praktyczny, który stanowi materię głębokiej refleksji. Wspomniany rezultat praktyczny zmienia na lepsze zastaną rzeczywistość organizacyjną i społeczną. W badaniach w działaniu badacz jest głównym inspiratorem i aktywnie uczestniczy w poszczególnych działaniach.

Violetta Kulik: Od kilku lat organizuje Pani akcje niesienia pomocy dzieciom z biednych rejonów Kenii i Tanzanii, poprzez tworzenie im warunków edukacyjnych. Co udało się Pani wdrożyć w ramach metody badania w działaniu?

Dr Anna Watoła: Wykorzystanie metody badania w działaniu jest szczególnie zasadne wówczas, gdy pojawia się szansa uzyskania zmiany na lepsze istniejącej sytuacji. Wówczas opracowuje się plan działania, który ma doprowadzić do zmiany, następnie wdraża się go w życie i prowadzi obserwację tego, co jest wynikiem podjętych działań. Po kilku latach pracy udało mi się zainstalować panele fotowoltaiczne do wytwarzania energii elektrycznej w szkółce w małej wiosce ludu Masajów żyjących na obrzeżach Parku Narodowego w Amboseli oraz systematycznie dostarczać przybory szkolne dla dzieci ze szkoły na wyspie Oceanu Indyjskiego –  Wasini oraz do kilku szkół u podnóża Kilimandżaro w Tanzanii. Cztery lata temu wraz z dr Anną Brosch i dr. hab. Tomaszem Hukiem, prof. UŚ podjęliśmy decyzję o objęciu pomocą materialną wychowanków z sierocińca Good Samaritan Vision w Kilifii (Kenia).

Violetta Kulik: Nawiązała Pani również kontakty naukowe z uniwersytetami w Kenii. Jakie są rezultaty współpracy?

Dr Anna Watoła: Nawiązałam kontakty naukowe z czterema uniwersytetami w Kenii: Pwani University, Kenyatta University, Technical University of Mombasa, Koitaleel Samoei University College of Nairobi.
Owocem tych kontaktów jest aktywny udział w kilku konferencjach naukowych w Kenii oraz uczestnictwo w projektach naukowo-badawczych w ramach programu Horizon 2020, a także wydanie kilku artykułów naukowych. Obecnie na realizację czekają pomysły związane z realizacją praktyk pedagogicznych w kenijskich szkołach przez studentów z Europy. Mam nadzieję, że również studenci z Uniwersytetu Śląskiego będą mieli szanse wziąć udział w tej trudnej, ambitnej ale jakże egzotycznej „naukowej przygodzie”.

Violetta Kulik: Serdecznie dziękuję za rozmowę.

dr Anna Watoła z dziećmi z Kenii

 

 

Na zdjęciu dzieci z Kenii

 

dr Anna Watoła z dziećmi z Keniii

return to top