Uniwersytet Śląski w Katowicach

Poniżej znajdziesz garść informacji na temat zachowań kwalifikujących się pod odpowiedzialność dyscyplinarną, trudnych sytuacji, które mogą Cię spotkać, a także sposobów reagowania i radzenia sobie w nich.

Czym jest odpowiedzialność dyscyplinarna i jakich sytuacji dotyczy?

Zgodnie z ustawą Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce studenci i doktoranci ponoszą odpowiedzialność dyscyplinarną za naruszenie przepisów obowiązujących na uczelni oraz za czyny uchybiające godności studenta/doktoranta. Studenci i doktoranci powinni być świadomi, że swoją uczelnię reprezentują również w czasie wolnym od zajęć i poza kampusem uniwersyteckim, także w internecie.

Zachowania podlegające pod odpowiedzialność dyscyplinarną:

CYBERPRZESTĘPCZOŚĆ I STALKING 

Zgodnie z polskim prawem nękanie za pośrednictwem elektronicznych nośników przesyłania informacji jest przestępstwem. Zgodnie z art. 190a § 1 Kodeksu karnego: „Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.

Co możesz zrobić?

• • zgłosić sprawę na policję;

• zachować wszelkie wiadomości – będą stanowić materiał dowodowy w późniejszym postępowaniu dyscyplinarnym (jeżeli dotyczą członka wspólnoty Uniwersytetu Śląskiego) lub w postępowaniu karnym;

• pisemnie powiadomić o tym fakcie rektora uczelni;

• skonsultować się z rzecznikiem praw studenta i doktoranta (rps@us.edu.pl) – konsultacja jest bezpłatna i nie wiąże się z koniecznością uruchamiania procedur;

• skorzystać z bezpłatnej pomocy psychologicznej (psycholog@us.edu.pl).

ZACHOWANIA AGRESYWNE

Zachowania agresywne to takie, które prowadzą do dezorganizacji zajęć. Mogą przybierać formę fizycznych manifestacji agresji (uderzanie w ławkę, rzucanie przedmiotami, trzaskanie drzwiami) lub manifestacji werbalnych (groźby, hejt, głośne rozmowy niezwiązane z tematyką zajęć). Ważna jest również świadomość występowania biernej agresji, wyrażającej się poprzez ignorowanie treści zajęć (np. w postaci czytania książki lub przeglądania zawartości internetu w telefonie komórkowym).

Co możesz zrobić?

• jeśli istnieje możliwość bezpośredniego zagrożenia życia i/lub zdrowia, należy niezwłocznie powiadomić odpowiednie służby ratunkowe, dzwoniąc pod numer alarmowy 112, oraz powiadomić ochronę budynku o zaistniałej sytuacji;
• zadbać o bezpieczeństwo własne i osób w najbliższym otoczeniu, zapewniając sobie drogę ucieczki, a jeśli to niemożliwe, odseparować się od agresywnej osoby, wykorzystując np. krzesło czy stolik;
• poprosić innych o pomoc w opanowaniu sytuacji, zwracając się do konkretnych osób, a w razie konieczności wezwać odpowiednie służby, takie jak: ochrona, policja, pogotowie ratunkowe (numer alarmowy 112);
• zachować spokój, lecz równocześnie wyraźnie i stanowczo wyrazić brak przyzwolenia na agresywne zachowania, unikać jednak kierowania krytycznych uwag wobec osoby agresywnej.

DYSKRYMINACJA I NIERÓWNE TRAKTOWANIE

Dyskryminacja to niesprawiedliwe, krzywdzące, gorsze traktowanie osoby lub grupy osób w porównaniu do innych ze względu na określoną cechę. Powodem dyskryminacji są najczęściej: płeć, wiek, rasa, niepełnosprawność, orientacja seksualna, cechy fizyczne, religia, przynależność do grupy etnicznej, narodowej lub społeczno-kulturowej, przekonania polityczne albo inne, a także status materialny, pochodzenie społeczne czy różne pojawiające się okoliczności.  

Co możesz zrobić?

• zwrócić uwagę osobie dyskryminującej, że zachowuje się niewłaściwie, natomiast jeśli jesteś świadkiem powtarzających się aktów dyskryminacji ze strony nauczyciela akademickiego, należy powiadomić o tym dyrektora kierunku lub prodziekana ds. kształcenia i studentów;
• pisemnie powiadomić o tym fakcie rektora uczelni;
• skonsultować się z rzecznikiem praw studenta i doktoranta (rps@us.edu.pl) – konsultacja jest bezpłatna i nie wiąże się z koniecznością uruchamiania procedur;
• skorzystać z bezpłatnej pomocy psychologicznej (psycholog@us.edu.pl).

MOLESTOWANIE SEKSUALNE 

Zgodnie z ustawą o równym traktowaniu i kodeksem pracy przez molestowanie seksualne rozumie się każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym wobec osoby fizycznej lub odnoszące się do płci, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności tej osoby, w szczególności przez stworzenie wobec niej zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery. Na zachowanie to mogą składać się fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy.  

Co możesz zrobić?

• w sytuacji bezpośredniego zagrożenia natychmiast powiadomić pracowników ochrony lub służby ratownicze oraz policję (numer alarmowy 112);
• pisemnie powiadomić o tym fakcie rektora uczelni; 
• skonsultować się z rzecznikiem praw studenta i doktoranta (rps@us.edu.pl) – konsultacja jest bezpłatna i nie wiąże się z koniecznością uruchamiania procedur;
• skorzystać z bezpłatnej pomocy psychologicznej (psycholog@us.edu.pl).

TRUDNE SYTUACJE

ZABURZENIA PSYCHICZNE 

Zaburzenia psychiczne definiujemy jako takie zjawiska i zachowania, które w poważnym stopniu zagrażają dobru osoby, u której występują, lub społeczności, do której ona należy. Stanowią one istotne odchylenie od normy. Zachowania takie można określić jako nietypowe, uciążliwe, nieuzasadnione i nieadaptacyjne.

Uniwersytet Śląski oferuje następujące formy wsparcia:

• bezpłatne konsultacje psychologiczne i (w uzasadnionych przypadkach) również konsultacje psychiatryczne. Aby umówić się na konsultację psychologiczną, wystarczy napisać e-mail na adres psycholog@us.edu.pl; 
• w sytuacji, w której problemy natury psychologicznej utrudniają lub wręcz uniemożliwiają studentowi uczestnictwo w procesie kształcenia, może on skorzystać z indywidualnego dostosowania studiów (IDS) lub urlopu zdrowotnego. 

Ponadto w sytuacji kontaktu z osobą przeżywającą trudności psychologiczne: 

• w okolicznościach zagrożenia życia lub zdrowia należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe, dzwoniąc pod numer alarmowy 112 lub 999, i poinformować operatora o psychicznym podłożu problemu. Jeśli to możliwe, warto towarzyszyć takiej osobie do czasu przyjazdu służb ratowniczych;
• można przekazać informację o bezpłatnej pomocy udzielanej w poradni zdrowia psychicznego czy zakładzie opieki zdrowotnej, jeśli jest tam lekarz psychiatra (by skorzystać z pomocy psychiatry w ramach NFZ, nie trzeba mieć skierowania – skierowanie do psychologa może natomiast wystawić psychiatra lub lekarz rodzinny), ośrodkach oferujących pomoc osobom uzależnionym i współuzależnionym, izbach przyjęć przy szpitalnych oddziałach psychiatrycznych;
• można poinformować o bezpłatnym Kryzysowym Telefonie Zaufania (116 123) albo zgłosić się do Centrum Interwencji Kryzysowej w swoim mieście.

BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

Każdy student pierwszego roku musi odbyć obowiązkowe szkolenie BHP, które kończy się wpisem do indeksu. Szkolenie BHP odbywa się w całości w formie online i jest dostępne pod adresem: us.edu.pl/student/studia/obowiazkowe-szkolenia. 

Jeśli masz do czynienia z nieprawidłowościami związanymi z BHP: 

• zgłoś ten fakt prowadzącemu zajęcia lub innemu pracownikowi uczelni. Pracownik w razie wypadku zobowiązany jest do udzielenia pierwszej pomocy, a także do powiadomienia swojego przełożonego oraz Inspektoratu BHP i Ochrony Przeciwpożarowej o sytuacji, jaka miała miejsce;
• jeśli istnieje możliwość bezpośredniego zagrożenia życia i/lub zdrowia, niezwłocznie powiadom odpowiednie służby ratunkowe, dzwoniąc pod numer alarmowy 112, oraz powiadom ochronę budynku o zaistniałej sytuacji.