Uniwersytet Śląski w Katowicach

prof. dr hab. Piotr Skubała
language: English
summer semester
the field of science and natural sciences, and engineering and technology;
stationary or online
exercise
number of hours: 15

term: September 2021

The aim of the module is to broaden the students’ knowledge on advanced methods in statistics applied in natural sciences. Students learn different methods of multivariate analysis, especially ordination, classification (cluster analysis) and discriminant analysis. Indirect gradient analyses, e.g. Polar ordination (PO), Principal Coordinates Analysis (PCoA), Nonmetric Multidimensional Scaling (NMDS), Principal Components Analysis (PCA), Correspondence Analysis (CA), Detrended Correspondence Analysis (DCA) and direct gradient analyses, e.g. Canonical Correspondence Analysis (CCA), Detrended Canonical Correspondence Analysis (DCCA), Redundancy Analysis (RDA) are discussed and practiced on many examples. As regards cluster analysis, hierarchical agglomerative methods is mainly practiced. Practicals are taught using the following statistical programs: CANOCO, Statistica, Multivariate Variate Statistical Package (MVSP) and PAST (PAleontological STatistics).

Prof. Jan Kisiel
language: English
summer semester
the field of science and natural sciences, and engineering and technology;
online
exercise
number of hours: 15

Selected modern experiments in the physics of elementary particles will be presented, with particular emphasis on neutrino experiments. This will be preceded by a review of elementary particles and fundamental interactions. The course will end with a discussion of experiments trying to explain the asymmetry of matter-antimatter in the Universe after the Big Bang. Students will solve problems that illustrate the presented issues.

prof Janusz Gluza
język: polski
semestr letni
obszar nauk humanistycznych, nauk teologicznych i sztuki;obszar nauki społecznych;obszar nauk przyrodniczych i ścisłych oraz inżynieryjno-technicznych;
on-line
konwersatorium
Liczba godzin: 15
Teoria to także eksperymentowanie, w wykonaniu Einsteina były to tzw. Gedankenexperiment, czyli eksperymenty myślowe. Będziemy analizować przykłady takich teoretycznych eksperymentów przeprowadzonych przez Galileusza, Einsteina, Hawkinga. Zagadnienia z pogranicza szczególnej i ogólnej teorii względności, mechaniki kwantowej.
The theory also includes experiments. Since Einstein’s time, they are called thought experiments, or Gedankenexperiments. We will analyse thought experiments by Galileo, Einstein, Hawking. Theoretical topics will include issues from special and general relativity, quantum mechanics.

dr Karol Piekarski (MediaLab Katowice)
language: English
summer semester
open for all, primarily for humanistic and social science PhD students
on-line
workshop
number of hours: 15
term: 10-11th May (whole day workshops)

Learning the basics of data opens up enormous possibilities –  automatic data acquisition and easy publication of charts or online maps. Unlike many other courses with a narrow focus on analysis or visualisation, this class offers a holistic approach – from cleaning and transforming data (e.g. transposing, geocoding) to different types of datasets and storage (tabular, textual, spatial), to powerful yet easy-to-use tools for data processing and visualisation (Google Sheets, DataWrapper). The two-day course is designed for beginners with no or little experience who would like to pick up new skills and automate the research process with data.

dr Andrzej Boczarowski
język: polski
semestr letni
obszar nauk humanistycznych, nauk teologicznych i sztuki;obszar nauki społecznych;obszar nauk przyrodniczych i ścisłych oraz inżynieryjno-technicznych;
on-line
ćwiczenia
Liczba godzin: 15
Kurs jest kontynuacją części I, ale może stanowić element samodzielny, co nie jest zalecane dla początkujących. Bez względu na to czy kurs jest stacjonarny czy online, wszyscy studenci pracują nadal na otrzymanej przy części I licencji oprogramowania, którą jest pakiet graficzny Corel DRAW. Dodatkowo studenci otrzymują komplet filmów z cyfrowym zapisem wszystkich lekcji. Na zaliczenie studenci wykonają własną ilustrację do artykułu lub rozprawy doktorskiej. Przykładowe zagadnienia: Ilustracje bitmapowe (zdjęcia) i ich podstawowa korekcja, Trasowanie – czyli przekształcanie grafiki bitmapowej w wektorową, Szablony, style i wzorce, Dokumenty wielostronicowe, Tabele, Grafiki dla stron www, Drukowanie, Automatyzacja w Corel’u. Kurs zostanie wzbogacony przykładami zastosowań w nauce.

dr hab. Magdalena Zdrada-Cok, prof. UŚ
język: francuski
semestr zimowy i letni
obszar nauk humanistycznych, nauk teologicznych i sztuki; obszar nauki społecznych;
on-line
konwersatorium
Liczba godzin: 30 na semestr
Zajęcia (głównie w j. francuskim z elementami w j. polskim) skierowane są do Doktorantek i Doktorantów, redagujących pracę w języku francuskim i/lub korzystających z francuskojęzycznych tekstów źródłowych.
Obszar wiedzy: humanistyka i nauki społeczne (ze szczególnym uwzględnieniem studiów interdyscyplinarnych na styku literaturoznawstwa i innych dziedzin: językoznawstwa, kulturoznawstwa, psychologii, socjologii, antropologii i historii)
Głównym celem zajęć jest pogłębienie kompetencji w zakresie języka francuskiego niezbędnych do:
– redakcji tekstów naukowych
– wykorzystania francuskojęzycznych materiałów źródłowych
– prowadzenia dyskusji naukowych
– wygłoszenia wykładu naukowego
– przekładu tekstu naukowego
Inne cele :
– zastosowanie zmysłu krytycznego w badaniach naukowych
– perspektywy interdyscyplinarne w badaniach
– pogłębienie wiedzy ogólnej
Metody pracy na zajęciach:
– analiza, interpretacja oraz redakcja różnych tekstów naukowych ze szczególnym uwzględnieniem: struktury (praca doktorska, monografia, artykuł naukowy), poprawności językowej (stylistyka, semantyka), świadomości metodologicznej oraz specyfiki dyskursu w obrębie poszczególnych metod badawczych (terminologia, glosariusz)
– dyskusja naukowa
– przekład tekstu naukowego (francuski/polski; polski/francuski)

Uwaga: dobór tekstów, stanowiących podstawę zajęć opiera się na doświadczeniach badawczych Prowadzącej, ale będzie uwzględniać również zainteresowania badawcze Uczestników zajęć. Poziom zaawansowania językowego zostanie dostosowany do potrzeb i możliwości grupy.

prof. dr hab. Robert Musioł
język: polski
semestr letni
obszar nauk przyrodniczych i ścisłych oraz inżynieryjno-technicznych;
online
konwersatorium
Liczba godzin: 15
Tematyka zajęć jest gdzieś pomiędzy dziedzinami chemii, farmacji, biologii, w obszarze będącym dla specjalistów ziemią niczyją. Proponuję nowe spojrzenie na tematy omówione w trakcie kursu chemii leków oraz rozmowy a nawet dywagacje o zagadnieniach tak bardzo interdyscyplinarnych jak „magiczny metyl”.

dr Adam Pisarek
język: polski
semestr letni
obszar nauk humanistycznych, nauk teologicznych i sztuki;obszar nauki społecznych;
on-line
konwersatorium
Liczba godzin: 15
Początek XXI wieku okazał się dla antropologów kulturowych okresem intelektualnego ożywienia. Przełamany został postmodernistyczny impas, a na horyzoncie pojawiły się nowe, wielkie syntezy (Phillipe Descola), innowacyjne ramy interpretacyjne (Eduardo Kohn) oraz prowokacyjne próby dekolonizacji zachodniej myśli (Eduardo Viveiros de Castro). „Zwrot ontologiczny” zmusił badaczy do zakwestionowania fundamentalnych dla dyscypliny kategorii, a szybka recepcja myśli posthumanistycznej dała impuls do intensywnych badań dotyczących relacji człowieka z aktorami nie-ludzkimi. W perspektywie bliższej psychologii ewolucyjnej pojawiły się natomiast nowatorskie próby połączenia biologii z semiotyką i teorią umysłu. Konwersatorium będzie okazją, by przedyskutować wartość poszczególnych propozycji teoretycznych, a także pomyśleć nad sposobami implementacji wybranych ram metodologicznych i interpretacyjnych do własnych projektów badawczych.

dr hab. Agnieszka Turska-Kawa, prof. UŚ
język: polski
semestr letni
obszar nauk humanistycznych, nauk teologicznych i sztuki; obszar nauki społecznych;
on-line
warsztat
Liczba godzin: 15

Dwie grupy zajęciowe

Zajęcia skierowane do osób, które chcą wykorzystać operacje statystyczne w przygotowywanych artykułach naukowych. Program zostanie dostosowany do oczekiwań grupy, skierowany jest do osób czyniących pierwsze kroki w programie SPSS, jak i takich, które chcą poszerzyć swoje horyzonty. Zajęcia będą odbywały się metodą warsztatową z wykorzystaniem programu SPSS (kursanci otrzymają program i kod do aktywacji).
Podczas zajęć zostaną przedstawione następujące obszary: kodowanie ankiety i operacje na wynikach surowych; różne sposoby prezentacji danych; wprowadzenie do testowania hipotez statystycznych (rozkład normalny, testy Shapiro-Wilka i Kołmogorowa-Smirnova; skośność, kurtoza); testy chi-kwadrat; eksperymentalny schemat badania; korelacyjny schemat badania (współczynniki: r-Pearsona, tau-b Kendalla, Rho-Spearmana, phi, V-Cramera); schemat istotności różnic (testy t-Studenta i ich nieparametryczne odpowiedniki; jednoczynnikowa analiza wariancji ANOVA, testy post-hoc, kontrasty); regresja liniowa, analiza czynnikowa. Struktura artykułu empirycznego – podstawowe błędy i problemy.

prof. Wacław Osadnik (University of Alberta)
język: polski i angielski
semestr letni
obszar nauk humanistycznych, nauk teologicznych i sztuki; obszar nauki społecznych;
online
konwersatorium
Liczba godzin: 15

Zajęcia dotyczące warsztatu tłumacza. Głównym przedmiotem zainteresowania będzie tłumaczenie polsko-angielskie i angielsko-polskie.

dr hab. Agnieszka Bielska – Brodziak, prof. US
język: polski
semestr letni
obszar nauki społecznych;
stacjonarnie
warsztat
Liczba godzin: 15
„Warsztat to kontynuacja Metodyki badań naukowych. Celem zajęć jest urealnienie i ocena dotychczasowych rezultatów pracy nad doktoratem, a przede wszystkim uzyskanie samoświadomości co do własnych zasobów i ograniczeń. Po pierwszym roku student jest już gotów, aby zastanowić się nad dotychczasowymi osiągnięciami/ich brakiem, zrewidować dotychczasowe marzenia i wypracować własne podejście i zestaw narzędzi, które będą wspierać go w pracy nad doktoratem przez kolejne lata, a także pozwolą przygotować się do oceny po drugim roku. Zajęcia dla osób, które potrzebują wsparcia motywacyjnego, pracy zespołowej, szczerej rozmowy o własnych ograniczeniach i możliwości poszukania pozamerytorycznych przeszkód w pisaniu. Warsztat z wykorzystaniem elementów pracy w procesie, z naciskiem na relacyjność, intymność i dyskrecję”

dr hab. Michał Krzykawski, prof. UŚ
język: polski
semestr zimowy
obszar nauk przyrodniczych i ścisłych oraz inżynieryjno-technicznych; obszar nauk humanistycznych, nauk teologicznych i sztuki; obszar nauki społecznych;
online
konwersatorium
Liczba godzin: 15
Zasadniczym celem kursu jest określenie wymogów termodynamicznych, biologicznych i technologicznych jako teoretycznych fundamentów pod nowy, zbudowany na dorobku dwudziestowiecznych nauk model makroekonomiczny, który umożliwiałby dalsze współistnienie biosfery i ludzkiej cywilizacji w obliczu zmiany klimatycznej. Zajęcia mają charakter transdyscyplinarny i będą prowadzone w oparciu o propozycje wypracowane przez międzynarodowy kolektyw badawczy Internacja, założony w 2018 roku z inicjatywy francuskiego filozofa Bernarda Stieglera (https://internation.world/, http://wakat.sdk.pl/wyjsc-nedzy-entropocenu-propozycja-internacji/). Celem zajęć jest również określenie nowego modelu nauki, który byłby alternatywą dla powszechnego komputacjonalizmu (https://www.youtube.com/watch?v=BKHoGrBbOhs&ab_channel=CentrumNaukiKopernik).

Prof. Dr Piet Kommers (University of Twente, NL)
language: English
winter semester
social sciences
on-line
workshop
Number of hours: 15
Conveying PhD Students in Social Science Domains. The goal of this course is to prepare you for the next decade in which blended learning (mix between face-to-face and web-based instruction) will become the ‘new normal’. Depending on your particular prior knowledge, skills and experiences we will arrange the course fit to your needs and interests. The main topics are Phylogenetic and Ontogenetic Sources for Human Learning, Open Educational Resources, Gamification, Human Expertise as Social Epiphenomenon, Learning as Social- but still Unique Process, Cognition for the Artificial, Life-Learning as Ubiquitous, Vicarious, Mobile and Immersive, vicarious and Virtual.

dr hab. prof. UŚ, Agata A. Kluczek
język: polski
semestr zimowy
obszar nauk humanistycznych, nauk teologicznych i sztuki;obszar nauki społecznych;
on-line
warsztat
Liczba godzin: 15
Celem zajęć jest wskazanie atrakcyjności poznawczej monet i medalionów (w ich nummograficznej odsłonie), do badania aspektów funkcjonowania Imperium Romanum i jego społeczności. Akcent położony na ikonografię dawnych numizmatów daje możliwość uaktualnienia wniosków płynących z ich omawiania na inne epoki, włącznie ze światem współczesnym.
Szczegółowe zagadnienia:
— Główne nurty współczesnej historiografii dawnego Rzymu a numizmaty. Twórcy i odbiorcy numizmatów
— Moneta i medalion a pamięć, mit, historia
— Aspekty ideologiczne w mennictwie rzymskim
— Numizmatyczny panegiryk na cześć porządku rzymskiego
— Numizmaty i wspólnota polityczno-społeczna imperium
— Numizmaty w kręgu dużej i małej polityki
— Medaliony: Przenośne Muzeum Sztuk Pięknych
— Aspekty poznawcze wyobrażeń numizmatycznych

dr hab. Elżbieta Stephan
zależnie od zapotrzebowania: język: polski lub język: angielski
semestr zimowy
obszar nauk przyrodniczych i ścisłych oraz inżynieryjno-technicznych;
dowolna forma
warsztat
Liczba godzin: 15
Detektory i akceleratory cząstek są stosowane w różnych dziedzinach: fizyce jądrowej, fizyce cząstek, zastosowaniach medycznych. Podczas wykładu (6 godzin) zostaną zaprezentowane wybrane techniki detekcji i podane inne informacje wprowadzające do wykonania zadania (również dla nie-fizyków). Warsztaty polegają na przygotowaniu uproszczonego projektu pomiaru: należy zaproponować technikę detekcji dla uzyskania określonego celu, oszacować czas pomiaru na wiązce i inne parametry. Wskazana praca w 2-3 osobowych grupach. Ostatnie zajęcia mają charakter seminarium: prezentacja projektów i dyskusja ich mocnych i słabych stron.
Particle detectors and accelerators are applied in nuclear, particle, medical physics and other fields. Interdisciplinary lecture (6 h) presents selected detection techniques and introductory information for the workshop (also for non-physicists). Workshop relies on preparation (in groups of 2-3 PhD students) of the simplified proposal: choice of detection techniques adequate for the proposed research, estimation of the beam time and of other parameters. Last meeting is a seminar devoted to presentation of the proposals and discussion on their strengths and weaknesses.

dr hab. Małgorzata Myśliwiec, prof. UŚ
język: polski
semestr zimowy
obszar nauki społecznych;
dowolna forma
konwersatorium
Liczba godzin: 15
1. Górny Śląsk jako region peryferyjny (zasięg geograficzny i przynależność polityczna od X do XX wieku).
2. Górny Śląsk u progu XX wieku – sytuacja gospodarcza, etniczna i wyznaniowa; konferencja paryska; plebiscyt i trzy powstania śląskie. Modernizm na Górnym Śląsku.
3. Problem tożsamości narodowej i etnicznej – analiza podstawowych pojęć i dyskusja.
4. Podział Górnego Śląska – projekcja filmu „Dwugłowy smok” oraz dyskusja.
5. Autonomia Śląska w okresie międzywojennym (Statut Organiczny z 15 lipca 1920 roku; Sejm Śląski; Rada Wojewódzka; Skarb Śląski).
6. Projekcja filmu „Misja Wolnego”, poświęconego życiu i politycznej karierze Konstantego Wolnego, pierwszego Marszałka Sejmu Śląskiego; dyskusja.
7. Zwiedzanie historycznego gmachu Sejmu Śląskiego.
8. Tragedia Górnośląska – obozy odosobnienia na Górnym Śląsku po 1945 roku; wywózki Górnoślązaków w głąb ZSRR po 1945 roku.
9. Przełom roku 1989 – nowe ugrupowania społeczno-polityczne na Górnym Śląsku.
10. Ślŏnsko godka – gwara, dialekt, etnolekt, czy język regionalny? Współczesna literatura górnośląska.

dr Andrzej Boczarowski
język: polski
semestr zimowy
obszar nauk humanistycznych, nauk teologicznych i sztuki;obszar nauki społecznych;obszar nauk przyrodniczych i ścisłych oraz inżynieryjno-technicznych;
dowolna forma
ćwiczenia
Liczba godzin: 15
Bez względu na to czy kurs jest stacjonarny czy online, wszyscy studenci otrzymują dożywotnio własną licencję oprogramowania – pakiet graficzny Corel DRAW, na którym pracują oraz komplet filmów z cyfrowym zapisem wszystkich lekcji. Licencje te znajdują się stale w zasobach Uniwersytetu Śląskiego. Zaliczeniem jest projekt własnej wizytówki. Przykładowe zagadnienia: Prawidłowa instalacja CorelDRAW, Interfejs, Organizacja zasobów komputera, Grafika wektorowa i bitmapowa, Schematy kolorystyczne CMYK, RGB i inne, Tworzenie i modyfikacja grafik wektorowych (linie, strzałki, figury, litery), Rysunek odręczny, Inteligentne rysowanie, Środki artystyczne, Kaligrafia, Wypełnienia, Gradienty, Transparencje, Praca z tekstem. Kurs jest obficie wzbogacony przykładami zastosowań w nauce.

prof. dr hab. Piotr Fast
język: polski
semestr zimowy
dla wszystkich zainteresowanych literaturą;
online
konwersatorium
Liczba godzin: 15
Proponuję lekturę kilku najważniejszych utworów pisarzy rosyjskich oraz rozmowę na ich temat. Przedmiotem zajęć będą m.in. opowiadania Nikołaja Gogola, „Zbrodnia i kara” Fiodora Dostojewskiego, „Śmierć Iwana Iljicza” Lwa Tołstoja, „Mistrz i Małgorzata” Michaiła Bułhakowa, „Moskwa-Pietuszki Wieniamina Jerofiejewa i in. Utwory przeczytane przez uczestników zajęć staną się przedmiotem rozmowy określającej sposoby rozumienia tych tekstów, ich rangi dla rozwoju literatury oraz wartości jaką wnoszą one do osobistego doświadczenia i emocjonalności czytelnika.

prof. dr hab. Marta Tyran-Kamińska
język: polski
semestr zimowy
obszar nauk przyrodniczych i ścisłych oraz inżynieryjno-technicznych;
dowolna forma
warsztat
Liczba godzin: 15
Statystyka z użyciem odpowiednich pakietów i funkcji programu R. Omawiane zagadnienia do ustalenia z uczestnikami zajęć.

Prof. Dr Piet Kommers (University of Twente, NL)
language: English
winter semester
all fileds of education
on-line
workshop
Number of hours: 15
Methods: Critical Thinking Skills, Creative Problem Solving and Meta-Cognitive Representations for Initial Research Design and Experimental Revisioning / Peer Reviewing during Stages in Publication and Conference Presentations. Depending on your particular prior knowledge, skills and experiences we will arrange the course fit to your needs and interests. The main topics are Phylogenetic and Ontogenetic Sources for Human Learning, Open Educational Resources, Gamification, Human Expertise as Social Epiphenomenon, Learning as Social- but still Unique Process, Cognition for the Artificial, Life-Learning as Ubiquitous, Vicarious, Mobile and Immersive, vicarious and Virtual.

prof. Margret Grebowicz

language: English
winter semester
all fields of education
on-line
conversation
Number of hours: 15

During the fifty five years since the passing of the American Wilderness Act, scholars and scientists have criticized wilderness from different perspectives—as utopian, ahistorical, unsustainable, socially unjust, and environmentally irresponsible. But wilderness restoration continues to powerfully shape popular imagination and environmental policy.  Why does the wilderness idea persist and on what levels does it continue to affect us? What is its role in the ideological dynamics of what it means to be human today? The course draws on philosophy, literature, media studies, environmental science, political science, art history, and film.