Kto mówi „tak” nieetycznym badaniom naukowym?
Gdyby nie nauka, dzisiejszy świat wyglądałby zupełnie inaczej. Ale czy ludzie byliby skłonni przymykać oko na wykraczanie naukowców poza normy etyczne, jeśli prowadziłoby to do szybszego postępu naukowego?
Artykuł prezentujący wyniki badania na ten temat, opubikowany został ostatnio w czasopiśmie „Personality and Individual Differences”, a jego autorami są dr Łukasz Jach i Agnieszka Buczek z Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
W badaniu wzięło udział 350 osób. Uczestnicy wskazywali, czy ich zdaniem w imię postępu nauki można przeprowadzać nieetyczne badania na ludziach oraz wypełniali kwestionariusze psychologiczne badające zmienne takie, jak empatyzacja i systematyzacja (Baron-Cohen, 2015) oraz światopogląd scjentystyczny (Jach, 2020). Analiza zebranych wyników wykazała, że wyższy poziom akceptacji dla wykraczania poza normy etyczne w imię postępu naukowego wiązał się z niższą empatycznością, wyraźniejszym preferowaniem otoczenia charakteryzującego się przewidywalnością i uporządkowaniem oraz bardziej entuzjastycznymi postawami wobec nauki, naukowców i naukowych odkryć. Wyniki badania pokazują, w jaki sposób społeczny odbiór badań może wiązać się z cechami indywidualnymi oraz upowszechnianiem się silnie scjentystycznego światopoglądu.
Link do artykułu:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0191886921003251
Polecane publikacje związane z tematyką przeprowadzonego badania:
Baron-Cohen, S. (2015). Teoria zła. O empatii i genezie okrucieństwa.
Sopot: Smak słowa.
Jach, Ł. (2020). Światopogląd scjentystyczny – korelaty i uwarunkowania. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.