Uniwersytet Śląski w Katowicach

→ Studia I stopnia (zawodowe) na kierunku etnologia i antropologia kulturowa trwają 6 semestrów i są prowadzone w formie stacjonarnej. Językiem wykładowym jest j. polski (niektóre moduły realizowane są także w j. angielskim). Studia II stopnia (magisterskie) na kierunku trwają 4 semestry i są prowadzone hybrydowo (część zajęć odbywa się stacjonarnie, część odbywa się w trybie online przez platformę MS Teams).

→ Czym jest etnologia i antropologia kulturowa?
Zobacz nasz film:  https://www.youtube.com/watch?v=99WDyKYmV9I

Posłuchaj naszego Podcastu Antropologicznego:

• odcinek 1: Nie jesteśmy racjonalni. O magii dawnej i dziś https://short-link.me/13Yok
• odcinek 2: Na początku było zdziwienie – o etnograficznych badaniach terenowych https://short-link.me/-TA5

→ Etnologia i antropologia kulturowa to kierunek, dzięki któremu poszerzysz swoją wiedzę o świecie. Zajęcia podejmują bogate wątki związane z kulturami, które w istotny sposób wpływają na rozumienie współczesności.

→ Studiując u nas masz możliwość rozwoju swoich zainteresowań związanych np. ze współczesnym folklorem, rzeczywistością wirtualną, antropologią płci i seksualności, antropologią władzy czy ekologią kulturową.

→ Co istotne – u nas nie tylko teoria, ale także praktyka! Podczas studiów weźmiesz udział w etnograficznych badaniach terenowych, a także warsztatach, które przybliżają specyfikę pracy badawczej etnologa i antropologa kultury.

→ Swój warsztat udoskonalisz także podczas zespołowych wyjazdów terenowych, jak i indywidualnych praktyk w różnego rodzaju instytucjach.

→ Będziesz mieć możliwość realizować liczne projekty badawcze, dołączyć do kół naukowych, a wyniki swoich prac prezentować między innymi na konferencjach naukowych w kraju i za granicą czy publikować je w czasopismach specjalistycznych.

→ Studia stacjonarne II stopnia na kierunku etnologia i antropologia kulturowa stanowią pogłębienie oraz poszerzenie wiedzy etnologicznej i antropologicznej o świecie. Będziesz miał / miała możliwość rozwoju swoich zainteresowań związanych np. ekologią kulturową, antropologią stosowaną, ekoturystyką.

→ Czekają na ciebie nie tylko teoretyczne rozważania dotyczące antropologicznych aspektów kultury. Zdobędziesz też wiedzę dotycząca praktycznych możliwości zastosowania etnologii i antropologii kulturowej w realizacji kariery między innymi w edukacji, dziennikarstwie, biznesie, sektorze kreatywnym. Poznasz najważniejsze zagadnienia i problemy, dotyczące uwikłań człowieka we wzory kultury, interakcje społeczne i uwarunkowania przyrodnicze.

Coraz częściej można przeczytać o etnologach w gazetach, Internecie lub usłyszeć w telewizji – absolwenci etnologii odnajdują się na licznych, niezwykle ciekawych stanowiskach. Jako „specjaliści od kultury” posiadają szeroki zakres umiejętności, które sprawdzają się w takich zawodach jak:

• Edukator – trudno byłoby policzyć wszystkie te godziny lekcyjne, z których nic nie zostało w naszych głowach, a których monotonia zniechęcała do chodzenia do szkoły. Antropologia kulturowa uczy, że w świecie, gdzie każdego dnia otrzymujemy tysiące różnorodnych bodźców, trzeba wprowadzić takie techniki nauczania, które sprawią, że przekazywane treści zostaną z uczniami na lata. Tym bardziej, kiedy są to tematy, których przekazywaniem zajmują się etnolodzy, jak na przykład: przeciwdziałanie wykluczeniu, walka z rasizmem, edukowanie o prawach człowieka i tolerancji, specyfika fake news i funkcjonowanie w nowych mediach.
• Pracownik NGO – tak jak etnolodzy zajmujący się edukowaniem i przeprowadzaniem warsztatów, tak też absolwenci pracujący w organizacjach pozarządowych wykorzystują antropologiczną wiedzę, by działać na rzecz uchodźców, szerzyć wiedzę na temat różnic kulturowych i informować, jak można odnaleźć się i pomyślnie funkcjonować w coraz bardziej wielokulturowym świecie. Objaśnianiem przyczyn różnic i skomplikowanych kontekstów kulturowych zajmuje się wiele fundacji i stowarzyszeń.
• Muzealnik – odkąd minęła epoka filcowych kapci, muzea stały się przestrzenią, w której nie tylko podziwia się zgromadzone eksponaty, ale przede wszystkim się je odkrywa. Ich historia, kontekst powstania i sposób użytkowania opowiedziane za pomocą zaawansowanych narzędzi technicznych i interaktywnych, stanowią inspirację dla odwiedzających. Absolwenci etnologii to te osoby, które zdobywają artefakty dla muzeów i układają muzealną narrację o ich losach, wzbogacając ją o wiedzą o kulturze i tworzącym ją człowieku.
• UX Researcher – umiejętność przeprowadzania badań jakościowych oraz doświadczenie w prowadzeniu wywiadów sprawia, że etnolodzy idealnie odnajdują się na stanowiskach UX Researcher, gdzie zajmują się badaniem potrzeb konsumentów, wspomagają proces tworzenia produktu uwzględniając preferencje jego użytkowników w celu minimalizacji kosztów produktu oraz maksymalizacji jego skuteczności oraz sukcesu.
• Media – etnolodzy jako specjaliści od różnych kulturowych sposobów tworzenia i przedstawiania świata, odnajdują się w tworzeniu treści medialnych. Badając preferencje i zainteresowania odbiorców, swobodnie tworzą treści medialne dla szerokiego odbiorcy – artykuły, filmy, podcasty, blogi internetowe itp. Dodatkowo, umiejętność krytycznego myślenia nabyta podczas studiów zmienia naszych studentów w doskonałych krytyków medialnych, których zadaniem jest filtrowanie informacji, wskazywanie fałszywych treści i przeciwdziałanie dezinformacji.
• Praca w sektorze kreatywnym – wśród grafików, dziennikarzy, specjalistów od marketingu i reklamy znajduje się wielu etnologów. Jak to możliwe? Kompetencje nabyte podczas studiów, takie jak : umiejętność pisania, badanie potrzeb użytkowników, umiejętność obserwacji i wyciągania z niej wniosków to klucz do twórców reklam, administratorów mediów społecznościowych oraz grafików.
• Podróżnik/ reportażysta – etnolog z zasady jest pasjonatem odkrywania świata, dlatego wśród naszych studentów i absolwentów roi się od podróżników – amatorów i profesjonalistów. Ci ostatni zarabiają na życie podróżując, prowadząc własne strony internetowe i pisząc reportaże. Nie zawsze odwiedzają przyjemne, bezpieczne miejsca, ale relacjonują wszystko, co udaje im się odkryć wspomagając się wiedzą z zakresu antropologii turystyki, antropologii wojny itp., a także kompetencjami pisarskimi, doskonalonymi podczas studiowania.

Szczegółowe informacje o przedmiotach, etapach oraz specyfice kierunku znajdziesz w programie studiów:

etnologia i antropologia kulturowa – studia stacjonarne I stopnia
https://informator.us.edu.pl/programmes/list/all/AK/W6-S1AK19.2021/?_s=1

etnologia i antropologia kulturowa – studia stacjonarne II stopnia
https://informator.us.edu.pl/programmes/list/all/AK/W6-S2AK19.2021/?_s=1

Szczegółowe informacje na temat kryteriów kwalifikacji znajdziesz w Internetowej Rejestracji Kandydatów (IRC), w zakładce dotyczącej rekrutacji lub załączonym dokumencie.

etnologia i antropologia kulturowa – studia stacjonarne I stopnia (str. 2)
https://us.edu.pl/kandydat/wp-content/uploads/sites/13/Kandydat/Kryteria-2025_2026/zal_do_573_2024_6_WYDZIAL_SZTUKI_I_NAUK_O_EDUKACJI.pdf    

etnologia i antropologia kulturowa – studia stacjonarne II stopnia (str. 2)
https://us.edu.pl/kandydat/wp-content/uploads/sites/13/Kandydat/Kryteria-2025_2026/zal_do_573_2024_6_WYDZIAL_SZTUKI_I_NAUK_O_EDUKACJI.pdf

→ Studiując na naszym kierunku uzyskasz wiedzą etnologiczno-antropologiczną o funkcjonowaniu kultury, uwzględniającą też perspektywę innych nauk.

→ Program studiów pozwala zrozumieć procesy migracyjne, mechanizmy globalizacji, znaczenie kontaktów międzynarodowych i międzykulturowych, współpracę na pograniczach i wiele innych zjawisk społeczno-kulturowych istotnych współcześnie.

→ W trakcie studiów przekazujemy wiedzę o dziedzictwie kulturowym Polski i Europy, Globalnego Południa (szczególnie Ameryki Południowej) oraz kulturach mniejszościowych.

→ Jedyni w Polsce posiadamy unikatowe zbiory Polskiego Atlasu Etnograficznego, które sukcesywnie digitalizujemy, wykorzystując je również w dydaktyce.

→ Zyskasz umiejętności związane z badaniem oraz interpretowaniem aktualnych zjawisk społecznych i kulturowych (np. jak można przeżyć w afrykańskim mieście, czym jest gaming i e-sport dla współczesnego człowieka, co znaczą określenia etnodesign i ekoturystyka).

→ Możesz rozwijać swe zainteresowania związane między innymi ze współczesnym folklorem, ekologią kulturową czy rzeczywistością wirtualną.

→ W trakcie studiów przekazujemy głównie wiedzę o praktycznym wykorzystaniu antropologii w różnych dziedzinach życia społecznego, zwracając uwagę na jej ogromną przydatność w rozmaitych sferach pracy zawodowej.

→ Co semestr możesz dowolnie wybrać ścieżkę kształcenia, bardziej dopasowaną do twoich aktualnych zainteresowań, a także skorzystać z oferty modułów ogólnouniwersyteckich, poszerzając swoją wiedzę również o informacje z innych dyscyplin naukowych.

→ Rozwiniesz swoje kompetencje społeczne oraz umiejętność działania w wielokulturowym, wielowyznaniowym i wielojęzykowym otoczeniu. Zyskasz zatem istotne umiejętności związane z badaniem oraz interpretowaniem aktualnych zjawisk społecznych i kulturowych.

→ W ramach programu Erasmus+ studentka/student kierunku może zrealizować zagraniczną praktykę w różnych instytucjach w 31 państwach uczestniczących w programie lub część studiów w zagranicznej uczelni partnerskiej w takich krajach, jak: Austria, Bułgaria, Czechy, Estonia, Francja, Hiszpania, Litwa, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Turcja, Włochy.

→ Kierunek etnologia i antropologia kulturowa daje spore możliwości poznania i zrozumienia dynamicznie zmieniającego się świata oraz spojrzenia z perspektywy etnologicznej na wybrane zjawiska kulturowe i społeczne.

→ Od innych nauk o kulturze etnologię i antropologię kulturową wyróżnia przedmiot i metody badań oraz stanowiska poznawcze. Wyróżniają nas głównie etnograficzne badania terenowe pozwalające na zbieranie i analizowanie różnych zwyczajów, tradycji i stylów życia w Polsce i na świecie.

→ Atrakcyjne położenie Wydziału Sztuki i Nauk o Edukacji na pograniczu polsko-czeskim korzystnie wpływa na rozwój cieszyńskiego kampusu, zapewniając szerokie kontakty Uniwersytetu z otoczeniem lokalnym i realizację wielu interesujących działań kulturalno-społecznym odbywających się w przestrzeni miasta i regionu.

→ Sam kampus zapewnia studentom dogodne studiowanie ze względu na usytuowanie wszystkich budynków wykładowych, akademików, biblioteki, stołówki, nowoczesnego basenu i innych pomieszczeń administracyjnych w jednym miejscu – w otoczeniu zieleni uniwersyteckiego parku.

→ Studiując na naszym kierunku korzystasz zarówno z ogólnodostępnych pomieszczeń wydziałowych, jak i specjalistycznych pracowni kierunkowych (np. sali etnograficznej, gabinetu antropologicznego z interesującą poznawczo kolekcją artefaktów kultur rodzimych Sudanu i Kanady czy digitailizowanego obecnie Archiwum Polskiego Atlasu Etnograficznego: www.archiwumpae.us.edu.pl).

→ Studiując na naszym kierunku uzyskasz wiedzą etnologiczno-antropologiczną o funkcjonowaniu kultury, uwzględniającą też perspektywę innych nauk.

→ Program studiów pozwala zrozumieć procesy migracyjne, mechanizmy globalizacji, znaczenie kontaktów międzynarodowych i międzykulturowych, współpracę na pograniczach i wiele innych zjawisk społeczno-kulturowych istotnych współcześnie.

→ W trakcie studiów przekazujemy wiedzę o dziedzictwie kulturowym Polski i Europy, Globalnego Południa (szczególnie Ameryki Południowej) oraz kulturach mniejszościowych.

→ Jedyni w Polsce posiadamy unikatowe zbiory Polskiego Atlasu Etnograficznego, które sukcesywnie digitalizujemy, wykorzystując je również w dydaktyce.

→ Zyskasz zatem umiejętności związane z badaniem oraz interpretowaniem aktualnych zjawisk społecznych i kulturowych (np. jak można przeżyć w afrykańskim mieście, czym jest gaming i e-sport dla współczesnego człowieka, co znaczą określenia etnodesign i ekoturystyka).

→ Możesz rozwijać swoje zainteresowania związane między innymi z współczesnym folklorem, ekologią kulturową czy rzeczywistością wirtualną.

→ Oferujemy do wyboru lektorat z j. angielskiego lub francuskiego.

→ Na kierunku zwracamy uwagę na praktyczny wymiar studiowania. Istotne są  głównie etnograficzne badania terenowe prowadzone w czasie całego procesu nauczania, dzięki którym studenci mogą zastosować wiedzę teoretyczną w praktyce.

→ Studenci mają ogółem 120 godzin praktyk terenowych (wyjazdy terenowe pod opieką pracowników naukowo-dydaktycznych, jak i indywidualne praktyki zawodowe w wielu różnych instytucjach kultury).

→ Spora część zajęć ma formę warsztatową, dzięki czemu studenci i studentki poznają specyfikę pracy badawczej etnologa i antropologa kultury. Mogą szerzej spojrzeć na procesy i zjawiska społeczno-kulturowe oraz nabywają praktyczne kompetencje przydatne na rynku pracy (np. w edukacji, kulturze, dziennikarstwie, biznesie, sektorze kreatywnym, służbach mundurowych).

→ Studenci kierunku brali do tej pory udział w obozach terenowych organizowanych w wielu miejscach w kraju (np. Śląsk, Małopolska, Podlasie) i za granicą (Czechy, Serbia, afrykański Sudan).

→ Praktyki indywidualne realizowano między innymi w istotnych dla Śląska Cieszyńskiego placówkach (np. Wiślańskie Centrum Kultury, Zamek Cieszyn, Muzeum Regionalne „Na Grapie”, Dom Narodowy, Muzeum Ustrońskie) oraz w innych miejscach zamieszkania studenta (za zgodą koordynatora praktyki). W niektórych placówkach istnieje również możliwość realizacji staży zawodowych.

Zajęcia są prowadzone w Cieszynie, na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji UŚ.

Kampus Cieszyn jest unikatowy w skali całej uczelni. W bliskim sąsiedztwie są zlokalizowane sale wykładowe, pracownie artystyczne, biblioteka, stołówka, kawiarnia, strefa studenta, zmodernizowany basen, odnowiona hala sportowa, akademiki.

Mapa Kampusu Cieszyn: https://us.edu.pl/wydzial/wsne/wp-content/uploads/sites/20/Nieprzypisane/Mapa-kampusu-w-Cieszynie.pdf

Wydział Sztuki i Nauk o Edukacji UŚ
ul. Bielska 62
43-400 Cieszyn

→ Absolwenci kierunku znajdują zatrudnienie najczęściej w różnych placówkach upowszechniania kultury (np. muzeach, domach kultury, instytucjach i stowarzyszeniach regionalnych).

→ Część z nich pracuje w firmach i uczestniczy w realizacji programów rozwojowych, inni rozwijają swoje pasje naukowe w ramach Szkoły Doktorskiej czy prowadzą działalność w sektorze kreatywnym, biznesie, edukacji czy turystyce. Niektórzy z nich osiągnęli spore sukcesy związane z upowszechnianiem folkloru i dziedzictwa kulturowego, uzyskując liczne nagrody i wyróżnienia.

→ Absolwentami i absolwentkami kierunku są takie osoby jak: Paulina Adamska – prezeska stowarzyszenia „Serfenta”, edukatora i instruktorka; Judyta Bąk – etnolożka i archeolog sądowy, realizatorka wielu projektów edukacyjnych; Radosław Biel –  podróżnik, przedsiębiorca w sektorze kreatywnym; Karolina Kania –  badaczka, podróżniczka; Anna Malacina-Karpiel –  wokalistka folkowa; Bartłomiej Koszarek – regionalista i muzykant; Anna Nędza-Kubiniec – znana regionalistka i znawczyni haftu; Agata Siemaszko –  wokalistka folkowa; Magdalena Toboła-Feliks –  opularyzatorka wiedzy o śląskim stroju ludowym, doktorantka UŚ, pracuje w Muzeum Śląskim.

Wydział Sztuki i Nauk o Edukacji UŚ
Ul. Bielska 62, 43-400 Cieszyn
tel. 33 854 61 78
agnieszka.kmiotek@us.edu.pl
justyna.staron@us.edu.pl

Informacje dotyczące opłat związanych ze studiami znajdziesz na stronie UŚ.

https://us.edu.pl/kandydat/rekrutacja-na-studia-krok-po-kroku/oplaty-zwiazane-ze-studiami/