Uniwersytet Śląski w Katowicach

Celem projektu jest zbadanie zależności pomiędzy obciążeniem kognitywnym a eksplicytacją u profesjonalnych tłumaczy symultanicznych. Typowe dla tłumaczenia symultanicznego znaczne obciążenie kognitywne wpływa na wiele aspektów pracy tłumacza. Do tej pory nie przeprowadzono zakrojonych na szeroką skalę badań nad eksplicytacją w przekładzie symultanicznym z udziałem profesjonalnych tłumaczy. Autorzy projektu badawczego mają nadzieję, że może on wypełnić tę lukę badawczą, dostarczając wyczerpującej analizy różnorodnych form eksplicytacji.

Badanie ma być przeprowadzone na dużej próbie uczestników (34 tłumaczy) wykonujących zadania w warunkach zróżnicowanego obciążenia kognitywnego. Nowatorskie elementy tego projektu to: powiązanie zachowań eksplicytacyjnych profesjonalnych tłumaczy z poziomem ich obciążenia kognitywnego w przekładzie symultanicznym, skala badań, zakres analizy oraz złożona metodologia badań (wykorzystane zostaną: analiza produktu tłumaczenia, protokoły i wywiady retrospektywne oraz kwestionariusz NASA Task Load Index). Wyniki badań projektowych mogą się przyczynić nie tylko do wzbogacenia wiedzy na temat zależności pomiędzy eksplicytacją a obciążeniem kognitywnym, lecz także do lepszego zrozumienia mechanizmów leżących u podstaw przetwarzania i produkcji tekstu w tłumaczeniu symultanicznym. Uzyskane wyniki mogą również – w opinii badaczy biorących udział w projekcie – wspierać proces szkolenia tłumaczy ustnych.