Od 10 października, w każdy piątek w godz. 8:00-9:30, na kierunku mediteranistyka będą odbywały się zajęcia archeologiczne w trybie online, prosto z Egiptu. Zajęcia poprowadzi dr Wojciech Ejsmond, archeolog, egiptolog z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN, kierujący obecnie międzynarodową misją archeologiczną Gebelein Archaeological Project.
Do udziału w zajęciach zaproszeni są wszyscy chętni. Zgłoszenia przyjmuje dr Agata Sowińska (agata.sowinska@us.edu.pl).
Gebelein Archaeological Project to projekt badawczy obejmujący prace terenowe i studia nad mikroregionem Gebelein, położonym ok. 30 km na południe od Luksoru. Starożytny Egipt znamy zazwyczaj z perspektywy wielkich centrów religijnych i politycznych, a przede wszystkim ich elit. Tymczasem Gebelein, położony na uboczu „wielkiej historii”, daje wyjątkową okazję do poznania prowincji i życia codziennego jej mieszkańców. Zachowane relikty przeszłości dostarczają cennych informacji o lokalnych wierzeniach – m.in. sposobach oddawania czci bogom i obchodach świąt – a także o praktycznych aspektach codzienności, takich jak kupno i wynajem nieruchomości czy płacenie podatków. Wśród odkryć znalazły się również ślady dramatycznych wydarzeń, jak zagadkowe morderstwo czy szczątki człowieka wyłowione z kanału. Międzynarodową misją archeologiczną kieruje dr Wojciech Ejsmond z Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN.
Zajęcia wprowadzające – terminologia archeologiczna
Zostaną omówione ramy terytorialne i chronologiczne cyklu wykładów. Ze względu na ograniczony czas poruszone zostaną wybrane zagadnienia, dlatego uczestnicy mogą uzupełnić swoją wiedzę dodatkowymi publikacjami, które zostaną przedstawione na wykładzie wstępnym. Zastanowimy się również nad samym pojęciem „cywilizacja”. Wyjaśnimy podstawowe terminy, które będą pojawiać się w trakcie zajęć, takie jak: kultura archeologiczna, datowanie względne i bezwzględne, typologia, stratygrafia stanowisk archeologicznych, a także terminy używane w żargonie, np. tell czy gebel.
TERMIN: 10.10.2025 (PIĄTEK)
GODZINA: 8:00-9:30
MIEJSCE: ONLINE
LINK DO ZAJĘĆ POD ADRESEM: agata.sowinska@us.edu.pl
Czy Sahara była zielona? Zmiany klimatyczne a powstanie cywilizacji w Egipcie i na Bliskim Wschodzie
Zmiany środowiskowe zmusiły społeczności zamieszkujące północną Afrykę i Bliski Wschód do dostosowania się do nowych warunków. W dolinach wielkich rzek stopniowo następowało przejście od łowiecko-zbierackiego trybu życia do rolnictwa, a także udomowienia pierwszych gatunków zwierząt. Te procesy, określane mianem rewolucji neolitycznej, odmieniły dalsze losy ludzkości. Podczas zajęć przyjrzymy się wybranym stanowiskom archeologicznym, np. cmentarzysku w Jebel Sahaba, gdzie odkryto najstarsze znane ofiary wojny; miejscom kultu, takim jak Göbekli Tepe i Nabta Playa; a także osadom – Çatalhöyük i Jerychu.
TERMIN: 17.10.2025 (PIĄTEK)
GODZINA: 8:00-9:30
MIEJSCE: ONLINE
LINK DO ZAJĘĆ POD ADRESEM: agata.sowinska@us.edu.pl
Geneza i pierwsze wieki Egiptu
Starożytny Egipt jako państwo pojawia się na arenie dziejów około 3100 r. p.n.e., pod berłem półlegendarnego faraona Narmera. Czy rzeczywiście to on zjednoczył Egipt? Podczas zajęć prześledzimy rozwój prehistorycznych kultur nad Nilem i zobaczymy, jak zaczęły się kształtować pierwsze ośrodki władzy. Odwiedzimy Hierakonpolis, Gebelein, Nagadę oraz Abydos – nekropolę pierwszych faraonów. Zastanowimy się również, czy w grobowcach pierwszych władców składano ofiary z ludzi. Poznamy pierwsze stulecia dziejów Egiptu i zobaczymy, w jaki sposób narodziło się pismo.
TERMIN: 24.10.2025 (PIĄTEK)
GODZINA: 8:00-9:30
MIEJSCE: ONLINE
LINK DO ZAJĘĆ POD ADRESEM: agata.sowinska@us.edu.pl