Od 5 do 7 listopada 2024 r. na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach odbywać się będzie międzynarodowa konferencja naukowa „After-words/After-worlds. The Legacy of Jacques Derrida” poświęcona dorobkowi intelektualnemu Jacques’a Derridy w dwudziestą rocznicę jego śmierci i dwudziestą siódmą rocznicę nadania mu doktoratu honoris causa przez naszą uczelnię.
Główną oś proponowanej dyskusji stanowią współczesne odczytania dekonstrukcji, szczególnie wyczulone na jej polityczny i społeczny wymiar. Tytułowe „po-słowa” („po-słowia”) i „po-światy” kierują nas ku refleksji nad możliwą przyszłością jako alternatywą dla świata nękanego konfliktami, katastrofami klimatycznymi i środowiskowymi, kryzysami uchodźczymi czy rozdzieraniem tkanki społecznej przez rozwój i ciągły wzrost globalnego kapitalizmu.
Konferencja zgromadzi wybitne badaczki i wybitnych badaczy filozofii Derridy z całego świata. Wśród zaproszonych gości znajdują się prof. Anne Berger (Université de Vincennes – Paris 8), prof. Vicki Kirby (University of New South Wales), prof. Nicholas Royle (University of Sussex) oraz prof. Jeremy Gilbert (University of East London).
It has been almost twenty years since Jacques Derrida died. Today, perhaps more than ever, as we confront a grotesque and inhumane countenance of what we are accustomed to call global capitalism, the question of what remains after Derrida becomes especially pertinent.
Is deconstructive promise still relevant and captivating, or has it been confined solely to academic departments and turned into what Derrida calls in Specters of Marx “the neutralizing anesthesia of a new theoreticism”?
In other words, is there still a place and demand for a valuable and vigilant deconstructive practice? If that is the case, shouldn’t we accept the responsibility of re-politicizing deconstruction and facing the “dominant intellectual normativity” of our times?
Challenged by these questions, we would like to make a modest attempt at thinking how it is possible to “produce events, new effective forms of action, practice, organization, and so forth,” as Derrida has it. We intend to investigate what can be done to keep the future open and to envision (im)possible worlds as alternatives to programmed barbarism and social homogeneities aggravated by multiple global crises.
Minęło niemal dwadzieścia lat od śmierci Jacques’a Derridy. Dziś, gdy mierzymy się z groteskowym i nieludzkim obliczem tego, co zwykło nazywać się globalnym kapitalizmem, pytanie o to, co pozostało nam po Derridzie wydaje się szczególnie istotne. Czy niesiona przez dekonstrukcję obietnica wciąż budzi żywe zainteresowanie i okazuje się wartą uwagi propozycją kulturową, czy być może została uwięziona w korytarzach uczelni, zredukowana do tego, co sam Derrida nazywa w Widmach Marksa „neutralizującym znieczuleniem płynącym ze strony nowego teoretyzmu”?
Innymi słowy, czy wciąż istnieje potrzeba oraz miejsce dla wartościowej i wrażliwej praktyki dekonstrukcyjnej? Jeśli tak, czy nie powinniśmy wziąć na siebie odpowiedzialności re-polityzacji dekonstrukcji oraz zmierzenia się z „dominującą intelektualną normatywnością” naszych czasów?
Sami mierząc się z tymi pytaniami, chcielibyśmy podjąć się próby pomyślenia, jak można „tworzyć nowe formy działania, praktyki, organizacji itd.”, jak pisał o nich Derrida. Pragniemy przyjrzeć się temu, co można zrobić, by przyszłość pozostała otwarta, zaś (nie)możliwe światy – stanowiące alternatywy dla programowego barbaryzmu oraz społecznej homogeniczności potęgowanej przez globalnej kryzysy – pomyślane.
Wychodząc od życia i ku życiu, jak chciałby tego sam Derrida, należy przecież zwątpić także w to, że właściwym miejscem dekonstrukcji może być dziś jedynie przestrzeń uniwersytecka, gęsto wypełniony regał i coraz pustsze sale wykładowe. W duchu humanistyki zaangażowanej, czy też tak zwanej nowej humanistyki, warto zwrócić uwagę na inne miejsca, miejsca wspólne, miejsca przecięć, gdzie myśl Derridy może okazać się współcześnie inspirująca, ważna i nośna. Miejsca, w których tylko w wielowarstwowym dialogu i spotkaniach ponad klasycznymi podziałami, można wykrzesać z niej siłę i nadzieję, pozwalającą zmierzać się z najtrudniejszymi problemami współczesności.
Program konferencji
Aula im. Andrzeja Pawlikowskiego (B1.1)
9:30 – 9:45
Opening Words – Aleksander Kopka (University of Silesia in Katowice)
9:45 – 11:00
Nicholas Royle (University of Sussex) – Transfers of Thought
11:15 – 11:45
Andrzej Leder (Polish Academy of Sciences) – Impatience and Indolence: Jacques Derrida and the Ethico-political Dimension of Epistemology
11:45 – 12:15
Jens Schröter (University of Bonn) – Derrida and Media Theory
12:15 – 12:45
Mina Karavanta (National and Kapodistrian University of Athens) – Deconstruction “At Large”: The Threshold of “Living Together”
12:45 – 13:15
Gloria Freitag (Friedrich Schiller University Jena) – Towards a Hospitality to Come: Deconstructing the Cosmopolitan World
14:15 – 14:45
Przemysław Tacik (Jagiellonian University in Kraków) – Derrida’s Wadi: How Philosophy Sinks into the Sand
14:45 – 15:15
Nitasha Kaul (University of Westminster) – Democracy as Work-in-Progress
15:30 – 16:30
The Future(s) of Democracy – Discussion Panel with Nitasha Kaul and Jeremy Gilbert, chair: Aleksander Kopka
9:00 – 10:15
Anne Berger (University of Paris 8) – Politics of the Heart
10:30 – 11:00
Alžbeta Kuchtová (Slovak Academy of Sciences) – Enemy-Friendship Dynamics in Our Relations with Nature?
11:00 – 12:30
Joseph Cohen (University College Dublin) – Sacrificing Sacrifice Through History: On Derrida’s Deconstruction of Truth and Donation
12:30 – 13:00
Patryk Rogalski (not affiliated) – Capitalism Without Remainder: Derrida and the Economy of the Impossible
14:00 – 15:15
Jeremy Gilbert (University of East London) – Reconstructing Solidarity
15:15 – 15:45
Giustino De Michele (Aix-Marseille University) – Deconstruction (in) Practice: Revolution, Value, and Work
16:00 – 16:30
Aimilianos Tsakiroglou (National and Kapodistrian University of Athens) – Deconstructing Marxist Political Ontology: Towards New Forms of Transgression
16:30 – 17:00
Daniel Sobota (Polish Academy of Sciences) – Dictatorship of Literacy
9:00 – 10:15
Vicki Kirby (University of New South Wales) – Originary Humanicity: Rethinking the Anthropocene
10:30 – 11:00
Maria Gołębiewska (Polish Academy of Sciences) – Jacques Derrida’s Contribution to Linguistic Semantics
11:00 – 12:00
Paweł Dybel (Polish Academy of Sciences) – Derrida’s De-conjuring of Marx. Notes on the Margins of the Spectre
12:00 – 12:30
Yuji Nishiyama (Tokyo Metropolitan University) – Deconstruction as the Thinking of Secret
13:30 – 14:00
Yi Chen (Paris Nanterre University) – “In Dreams Begins Responsibility”: the Ethics of Deconstruction and the Poetics of the Unconscious
14:00 – 14:30
Jimmy Hernandez Marcelo (International University of La Rioja) – From Deconstitution to Deconstruction: The Influence of Nicolas Abraham on the Origin of Deconstruction
14:30 –15:30
Jakub Momro (Jagiellonian University in Kraków) – Images After Last Skies. Jean-Luc Nancy: Between Visual Hegemony and Political Deconstruction
16:00 – 17:00
The Reception of Jacques Derrida in Poland / Deconstruction and Psychoanalysis – Discussion Panel with Jakub Momro and Paweł Dybel, chair: Aleksander Kopka (in Polish)
17:00
Closing Remarks – Aleksander Kopka
Komitet organizacyjny:
- dr Aleksander Kopka (Instytut Filozofii UŚ),
- dr Michał Kisiel (Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie),
- dr hab. Katarzyna Szopa (Instytut Literaturoznawstwa UŚ)
- dr Sebastian Śpiewak (Instytut Filozofii UŚ).
Lokalizacja:
Konferencja odbywa się pod honorowym patronatem Dziekana Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
prof. dr hab. Adama Dziadka
Konferencja odbywa się pod matronatem
Koła Naukowego Myśli Lewicowej UŚ
Wydarzenie realizowane jest
w paśmie Miasto-Region-Akademia
w ramach obchodów Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024.
Wydarzenie jest dofinansowane
ze środków Województwa Śląskiego – Współorganizatora Europejskiego Miasta Nauki Katowice 2024.
Partnerem konferencji jest Centre français de recherche en sciences sociales (CEFRES) oraz Instytut Francuski w Polsce
Patronat medialny nad konferencją sprawuje Miesięcznik „Śląsk” oraz „Czas Kultury”.