Miejsce: online (MS Teams) – link do spotkania
Serdecznie zapraszamy do udziału w dyskusji Jak wyobrażamy sobie edukację humanistyczną w przyszłości
Zapraszamy na drugą odsłonę dyskusji Jak wyobrażamy sobie w przyszłości edukację humanistyczną. Tę część poświęcamy kształceniu ogólnohumanistycznemu, w szczególności zajmiemy się kształceniem kulturowym i językowym. Podczas spotkania wystąpią dr hab. Magdalena Kempna-Pieniążek, prof. UŚ; dr Julia Legomska; prof. dr hab. Aleksandra Janowska, dr hab. Barbara Mitrenga, dr hab. Wojciech Śmieja, prof. UŚ.
Poniżej prezentujemy abstrakty ich wystąpień.
dr hab. Magdalena Kempna-Pieniążek, prof. UŚ
dr Julia Legomska
Malinowski kontra Marvel. Miejsce i rola modułów kulturoznawczych w kształceniu (nie tylko) humanistycznym
Jedną z kwestii wymagających przemyślenia w obliczu słabnącego zainteresowania kandydatów na studia klasycznymi kierunkami humanistycznymi, a także zwiększającej się liczby programów kształcenia o praktycznym i interdyscyplinarnym profilu, jest charakter modułów kulturoznawczych oferowanych studentom kierunków innych niż kulturoznawstwo i kultury mediów.
Poza swoim macierzystym środowiskiem dydaktycznym kulturoznawcy coraz częściej stawiają czoła rozmaitym dylematom związanym z profilowaniem prowadzonych przez siebie zajęć. Czy przedmioty realizowane pod ogólnym szyldem „wiedzy o kulturze” wciąż powinny się koncentrować na klasycznych teoriach Bronisława Malinowskiego czy Claude’a Lévy-Straussa? Czy wszelkiego typu „analizy tekstów kultury” powinny dotyczyć teksów kultury wysokiej czy też raczej – wychodząc naprzeciw zainteresowaniom większości uczestników spotkań – ogniskować się na tekstach kultury popularnej? A może raczej powinny uwrażliwiać studentów na to, że „tekstami kultury” są nie tylko utwory literackie, filmowe, muzyczne czy nowomedialne instalacje, lecz także elementy naszej nawet najbardziej prozaicznej codzienności, także tej cyfrowej (smartfony, portale społecznościowe itp.)? Jaki cel powinien przyświecać ogólnokulturowym zajęciom prowadzonym na kierunkach o profilu praktycznym? Czy nie powinny one – zamiast wiedzy teoretycznej i historycznej – oferować kształcenia w zakresie animacji wydarzeń kulturalnych?
Udzielenie odpowiedzi na te i inne pytania będzie niezbędnym warunkiem przygotowania oferty zajęć kulturoznawczych skierowanych do studentów już nie tylko Wydziału Humanistycznego, lecz także – w dalszej perspektywie – całego Uniwersytetu Śląskiego.
prof. dr hab. Aleksandra Janowska
dr hab. Barbara Mitrenga
Językoznawstwo w kształceniu akademickim – stan i perspektywy
Punktem wyjścia naszego wystąpienia chciałybyśmy uczynić obecny stan kształcenia przedmiotów językoznawczych w programie studiów na kierunku filologia polska na Wydziale Humanistycznym UŚ oraz wskazać te kierunki studiów, na których językoznawcy poloniści prowadzą zajęcia dydaktyczne. Zatem interesować nas będą moduły przedmiotów językoznawczych (ich zakres i forma) realizowane na Wydziale Humanistycznym i szerzej – w Uniwersytecie Śląskim. Pokażemy zarówno to, co tradycyjne, jak i nowatorskie. Przedstawimy, w jaki sposób językoznawcy poloniści realizują nowe propozycje badawcze (np. w jaki sposób do istniejących siatek zajęć wprowadzają zagadnienia związane z lingwistyką cyfrową). W głównej części wystąpienia omówimy konkretne propozycje zmian w dydaktyce przedmiotów językoznawczych na studiach II stopnia na kierunku filologia polska, które w naszej opinii warto byłoby uwzględnić w planowanej reformie planu studiów na tym etapie kształcenia. Zwrócimy uwagę na sposób realizacji tzw. modułu dyplomowego, zajęcia obligatoryjne i fakultatywne. Ostatnim punktem wystąpienia będzie ukazanie – naszym zdaniem – najważniejszych perspektyw dla kształcenia językoznawczego w najbliższych latach oraz zaproponowanie modułów, które mogłyby stać się modułami ogólnowydziałowymi i/lub ogólnouczelnianymi w zakresie językoznawstwa.
dr hab. Wojciech Śmieja, prof. UŚ
Dlaczego gender?
Współczesna polskie społeczeństwo, nasza sfera publiczna, polityka i kultura zaprzątnięte są konfliktami wokół płci, różnicy płciowej, definiowania płciowości. Pojęcie gender (płci kulturowej) i gender studies są bardzo często uznawane za „konstrukty ideologiczne”, polityczne liczmany bliżej niezdefiniowanej, lecz z pewnością wrogiej „rewolucji kulturowej”. Tymczasem refleksja nad płcią stanowi niezwykle ważny przedmiot współczesnej humanistyki i nauk społecznych – nie jest „ideologią”, lecz próbą opisu niezwykle ważnego aspektu życia społeczeństw i jednostek. Politycznie bądź/i religijnie motywowana próba usunięcia tej refleksji z pola widzenia społeczeństwa, wyrugowania jej z akademii stwarza ogromne niebezpieczeństwo dla nas wszystkich. W wystąpieniu będziemy chcieli zaakcentować potrzebę zaznajamiania studentek/-ów WH UŚ z tym, co o płci kulturowej, różnicy płciowej, definiowaniu płciowości mówi współczesna humanistyka (filozofia, antropologia, nauka o języku, literaturoznawstwo, historia, etc.). Do podjęcia tego tematu zachęcają nas obserwacje polskich badaczy społecznych wskazujących na rosnący „gender gap” wśród ludzi młodych, wchodzących w życie: ścieżki 20-letnich kobiet i 20-letnich mężczyzn dramatycznie się rozchodzą (cykl artykułów na ten temat ukazywał się niedawno w „Gazecie Wyborczej”). Będziemy chcieli postawić tezę, że wiedza o płci kulturowej (tak jak rozumieją ją nauki humanistyczne) powinna stanowić istotny wymiar humanistycznej edukacji uniwersyteckiej w XXI wieku.
