Fritz Bracht – Gauleiter von Oberschlesien
Pierwsza monografia poświęcona życiu i działalności politycznej Fritza Brachta (1899-1945) – nazistowskiego gauleitera i nadprezydenta Górnego Śląska w okresie II wojny światowej. Jako funkcjonariusz NSDAP uczestniczył w latach 1933-1935 w budowie totalitarnego, narodowosocjalistycznego systemu władzy w Westfalii, a od 1935 r. na leżącym wówczas w granicach Niemiec Śląsku. W latach 1941-1945 kierował aparatem okupacyjnym (administracja, NSDAP) nie tylko na przedwojennym, polskim Górnym Śląsku, lecz m.in. także na terenie Zagłębia Dąbrowskiego. Jako gauleiter (kierownik okręgu partii nazistowskiej) był przedstawicielem elitarnej grupy regionalnych funkcjonariuszy Trzeciej Rzeszy, których Adolf Hitler określał mianem swoich „wicekrólów”. Z tego względu Bracht, podobnie jak odpowiadający mu rangą Arthur Greiser, Albert Forster i Erich Koch, należał do najważniejszych realizatorów polityki nazistowskiej działających na zachodnich, anektowanych przez Trzecią Rzeszę, terenach okupowanej Polski. Odpowiadał m.in. za wdrożenie zbrodniczej polityki rasowej i narodowościowej oraz działalność aparatu terroru. To właśnie on kierował akcją masowych wpisów Górnoślązaków na niesławną volkslistę. Niewątpliwie był jednym z nazistowskich „morderców znad biurka”.
Książka opublikowana w 2020 roku przez renomowane niemieckie wydawnictwo naukowe Brill-Ferdinand Schöningh jest poprawioną, niemieckojęzyczną wersją pracy: Fritz Bracht (1899-1945). Nazistowski zarządca Górnego Śląska w latach 1941-1945 (Katowice 2014) opartą o dysertację doktorską. Przekładu na język niemiecki, sfinansowanego w ramach grantu Narodowego Programu Rozwoju Humianistyki, dokonał David Skrabania.
Z recenzji prof. Stephana Lehnstaedta (Touro College Berlin) do niemieckiego wydania:
„Węcki przedstawił ważne studium podejmujące obecnie w Niemczech raczej »niemodny« temat: strukturalną i instytucjonalną historię NSDAP. […] Właśnie dlatego ważne jest, aby studium to udostępnić niemieckim czytelnikom. Wnosi ono istotny wkład do kwestii dlaczego władze nazistowskie mogły tak efektywnie przeniknąć niemieckie społeczeństwo […]”.
Fritz Bracht – Gauleiter von Oberschlesien
This is the first monograph concerned with Fritz Bracht’s life and public/political activities, especially during WWII. He was a Nazi Gauleiter and the High President (Oberpräsident) of the Province of Upper Silesia during WWII. At that time, he was in charge of the Nazi administration and the NSDAP not only in Upper Silesia but also in the Zagłębie Dąbrowskie region. As a high-ranking Nazi official and a Gauleiter (head of the Nazi party in the region), he was a member of the elite group of “viceroys”, a term applied by Hitler to his regional leaders. Alongside Arthur Greiser, Albert Forster and Erich Koch, Bracht was one of the most important executors of the NSDAP party line in the West of Poland when it was occupied by the Third Reich. He was responsible for the ethnic, racial and national politics introduced by Nazi Germany in Upper Silesia during WWII: the notorious Volkslist that classified the inhabitants of Upper Sielsia according to ethnic criteria at that time was directly overseen by Bracht himself. He was, without a shadow of a doubt, one of those „desk murderers” in Hannah Arendt’s phrase.
This book, published in German by Brill-Ferdinand Schöningh, is based on a Polish edition which came out, in 2014, as Fritz Bracht (1899-1945). Nazistowski zarządca Górnego Śląska w latach 1941-1945. It was translated into German by David Skrabania, thanks to the financial support of The National Program for the Development of Humanities.
An excerpt from a reader’s report (by professor Stephan Lehnstaedt): „Węcki has addressed an important issue, which has been recently avoided, at least in Germany: a structural and insitutional history of the NSDAP. … This is why it is crucial that the book be made available to German readers. It offers a significant contribution to the question why the Nazi authorities managed to pervade German society so effectively.”
