Historia sztuki
Terminy rejestracji na moduły w semestrze letnim 2024/2025
11.02.2025r od godz. 16.00 do 27.02.2025r godz. 23.59
Rejestracje są obowiązkowe. Niezalogowanie się na przedmiot będzie skutkowało brakiem studenta na liście uczestników zajęć, a więc i niemożnością uzyskania zaliczenia.
Studenci I roku w semestrze zimowym mają do wyboru jedno z dwóch konwersatoriów.
Na II, III, IV i V semestrze studiów studenci mają do wyboru jeden z dwóch wykładów monograficznych.
Opiekun lat I, II, III
dr Artur Kolbiarz
ul. Bankowa 11, 40-007 Katowice
pok. 26
tel.: 32 359 17 74
e-mail: artur.kolbiarz@us.edu.pl
W przypadku kierunku historia sztuki koordynatorem modułu jest osoba prowadząca wykład (w ramach zajęć składających się z wykładów i ćwiczeń / konwersatoriów / laboratoriów) lub każdy pracownik prowadzący ćwiczenia / konwersatoria / laboratoria / warsztaty / seminaria (jeśli w ramach przedmiotu nie jest prowadzony wykład).
Studenci, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2018/2019 lub wcześniej zobowiązani są do uczestniczenia w seminarium dyplomowym trwającym od III do VI semestru studiów licencjackich.
Studenci, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2019/2020 i latach kolejnych zobowiązani są do uczestnictwa w seminarium dyplomowym na V i VI semestrze studiów licencjackich.
Student ma możliwość wyboru jednego z kilku prowadzonych równolegle seminariów dyplomowych (ich liczba zależy od liczby studentów na danym roku) i kontynuuje je przez kolejne semestry.
Proces dyplomowania
Egzamin dyplomowy odbywa się w dwóch etapach – jednego dnia bądź w dwa kolejne dni.
Pierwszy etap to egzamin absolutoryjny. Jego podstawą jest 50 zagadnień egzaminacyjnych podanych poniżej. Student losuje trzy pytania, a następnie odpowiada na dwa z nich. Odpowiedź na każde pytanie oceniana jest osobno. Warunkiem zaliczenia egzaminu absolutoryjnego jest uzyskanie średniej nie niższej niż 3.0. W przypadku jego niezaliczenia student nie jest dopuszczony do drugiego etapu egzaminu dyplomowego.
Drugi etap egzaminu dyplomowego polega na odpowiedzi na dwa pytania związane z pracą dyplomową, zadane przez promotora, recenzenta lub przewodniczącego komisji egzaminacyjnej. Odpowiedź na każde pytanie oceniana jest osobno. Warunkiem zaliczenia drugiej części egzaminu jest uzyskanie oceny pozytywnej z każdej odpowiedzi. Ocena z drugiej części egzaminu jest średnią obydwu ocen. Ocena z egzaminu dyplomowego jest średnią ocen z jego obydwu części.
Zagadnienia do egzaminu absolutoryjnego:
- Paleolit i neolit – dwa sposoby widzenia w malarstwie prehistorycznym.
- Architektura i sztuka pierwszych cywilizacji historycznych – Sumer, Asyria, Babilon.
- Kultura minojska i Achajowie.
- Rola kanonu w sztuce starożytnego Egiptu – architektura, rzeźba, malarstwo.
- Fazy rozwoju sztuki greckiej (archaiczna, klasyczna, hellenistyczna) i ich cechy stylowe.
- Sztuka Rzymu republikańskiego i cesarskiego. Nowe, oryginalne cechy sztuki rzymskiej. Formy architektury municypalnej Rzymu Cesarskiego. Znaczenie sztuki propagandowej, gloryfikującej osobę cesarza – pomniki, fora cesarskie, łuk tryumfalny, kolumna.
- Tematyka i idee sztuki wczesnochrześcijańskiej.
- Geneza i forma architektury wczesnochrześcijańskiej.
- Chronologia sztuki bizantyjskiej z krótkim omówieniem jej okresów.
- Ikonoklazm i jego wpływ na sztukę.
- Sztuka czasów Justyniana Wielkiego.
- Sztuka karolińska i ottońska – geneza, założenia ideowe, inspiracje.
- Tradycja i innowacja w architekturze romańskiej.
- Architektura gotycka – geneza, treści ideowe, periodyzacja, geografia.
- Średniowieczna rzeźba architektoniczna.
- Tendencje realistyczne w malarstwie i rzeźbie XIII–XIV wieku.
- Geneza i fazy rozwojowe polskiej architektury romańskiej.
- Elementy wystroju rzeźbiarskiego i wyposażenia romańskich świątyń w Polsce.
- Początki rozwoju architektury gotyckiej w Polsce i jej fazy rozwojowe.
- Elementy wystroju rzeźbiarskiego gotyckich świątyń w Polsce; gotycki nagrobek tumbowy; fazy rozwojowe gotyckiej rzeźby drewnianej i malarstwa tablicowego w Polsce – „styl mistyczny’, „styl piękny”, „styl łamany”. „Realizm” w sztuce późnego gotyku.
- Mistrzowie dojrzałego renesansu w Italii: Leonardo da Vinci, Michał Anioł, Rafael Santi.
- Architektura doby renesansu w Italii.
- Manieryzm w Italii, Francji i Niderlandach.
- Malarstwo barokowe w XVII w. (Italia, Niderlandy, Flandria, monarchia habsburska)
- Nurt klasycystyczny versus nurt radykalny w architekturze barokowej (Italia, Francja, monarchia habsburska)
- Architektura renesansowa w Rzeczpospolitej.
- Renesansowe malarstwo i rzeźba w Rzeczpospolitej.
- Barokowa architektura w Rzeczpospolitej.
- Barokowa rzeźba i malarstwo w Rzeczpospolitej.
- Sztuka rokokowa w Rzeczpospolitej.
- Klasycyzm, nowa doktryna artystyczna w sztuce myśli oświecenia francuskiego drugiej połowy XVIII wieku. Klasycyzm i romantyzm. Nowe postrzeganie artystycznych relacji w malarstwie i architekturze francuskiej, angielskiej, amerykańskiej, rosyjskiej – cechy stylowe, założenia ideowe, szkoły. Cechy stylowe neoklasycyzmu polskiego – styl Stanisławowski.
- Geneza i założenia ideowe romantyzmu (styl w sztuce, czy postawa twórcza); Ogród romantyczny i nowy model rezydencji, jako odzwierciedlenie nowej postawy ideowej; malarstwo romantyzmu – Francja, Niemcy, Anglia, Polska.
- Od realizmu do impresjonizmu. Rozwój malarstwa pejzażowego w XIX wieku; realizm, kierunek w sztukach przedstawionych połowy XIX wieku; Edgar Manet, impresjonizm – ostatni kierunek odtwórczy naśladujący naturę. Tendencje realistyczne w malarstwie polskim połowy XIX stulecia – malarstwo pejzażowe po powstaniu styczniowym.
- Postimpresjonizm – pierwszy kierunek malarstwa nowoczesnego odchodzący od naturalistycznego sposobu widzenia.
- Nurt polskiego malarstwa historyczno-patriotycznego po rozbiorach Polski aż do końca XIX wieku.
- Nurt rozwojowy sztuk dekoracyjnych końca XIX wieku i pierwszej połowy XX wieku – secesja, art deco )styl nowoczesnej sztuki, czy nowy sposób dekoracyjności w architekturze i sztukach przedstawieniowych); charakter polskiego art deco.
- Geneza i początki rozwoju sztuki abstrakcyjnej. Kierunki rozwoju abstrakcji geometrycznej w pierwszej połowie XX wieku – Niemcy, Rosja Sowiecka, Holandia. Ugrupowania artystyczne spod znaku polskiej awangardy artystycznej dwudziestolecia między wojennego – BLOK, PRAESENS, AR.
- Fowizm i ekspresjonizm niemiecki – nurty sztuki ekspresjonistycznej w Europie. Nowa Rzeczywistość, czy jest to kierunek kontynuujący tendencje ekspresjonistyczne w malarstwie dwudziestolecia międzywojennego? Tendencje ekspresjonistyczne na gruncie polskim. Fowizm.
- Poglądy i powojenna twórczość Le Corbusieur’a.
- Sztuka abstrakcyjna po 1945 roku – kierunki rozwoju.
- Socrealizm w sztukach plastycznych – geneza, założenia ideowe, inspiracje twórcze.
- Tradycje i innowacje w malarstwie polskim po 1945 roku – nowoczesność wobec uwarunkowań politycznych czasów PRL-u.
- Sztuka krytyczna, feminizm i przypadek grupy Ładnie.
- Koncepcje miast idealnych ery nowożytnej i ich realizacje.
- Geometryczny ogród francuski a krajobrazowy ogród angielski.
- Miasto w dobie industrializacji i idea miasta ogrodu oraz przykładowe realizacje.
- Modernistyczna doktryna urbanistyczna.
- Sztuka Górnego Śląska wobec konfliktów wyznaniowych XVI–XVIII wieku.
- Rozwój miast na Górnym Śląsku od średniowiecza do XX wieku.
- Sztuka Górnego Śląska wobec konfliktów narodowych międzywojnia.
Opiekun praktyk
dr Aneta Borowik
ul. Bankowa 11, 40-007 Katowice
pok. 26
tel.: 32 359 17 74
e-mail: aneta.borowik@us.edu.pl
Praktyki zawodowe
Wymiar praktyk obejmuje:
– dla obecnego III roku: wymiar 80 h, zaliczenie na 5 semestrze,
– dla pozostałych studentów (I i II rok): wymiar 60 h, zaliczenie na szóstym semestrze.
Praktyki odbywają się na podstawie obowiązujących w Uniwersytecie Śląskim przepisów, tj. Zarządzenia Rektora UŚ nr 92/2020 z dnia 22-06-2020, zmienionego Zarządzeniem nr 92/2022 z dnia 27-06-2022 w sprawie określenia wytycznych dotyczących organizacji w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach praktyk zawodowych studenta.
Zgodnie z przepisami praktyki odpowiadają profilowi kształcenia/programowi studiów. Odbywają się w instytucjach związanych z kulturą oraz badaniem, ochroną, popularyzacją i handlem dziełami sztuki. Są to m.in.: muzea o charakterze narodowym, regionalnym i miejskim, wojewódzkie i miejskie urzędy ochrony zabytków, państwowe i prywatne galerie sztuki.
Główne cele praktyk to:
- rozwijanie umiejętności wykorzystania wiedzy zdobytej na studiach,
- kształtowanie umiejętności niezbędnych w przyszłej pracy zawodowej,
- przygotowanie studenta do samodzielności i odpowiedzialności za powierzone mu zadania oraz stworzenie dogodnych warunków do aktywizacji zawodowej studenta na rynku pracy.
Praktyki odbywają się na podstawie porozumienia o ich organizacji praktyk zawieranych z zakładami pracy (załącznik nr 1 do Zarządzenia z 2022 r.).
Do podpisywania dokumentów jest upoważniona prodziekan ds. kształcenia i studenckich dr hab. Anna Kałuża, prof. UŚ.
Przedmiot zalicza opiekun praktyk dr Aneta Borowik, prof. UŚ na podstawie przedłożonego przez studenta raportu, podpisanego przez opiekuna praktyki z ramienia zakładu pracy/pracodawcę (wzór raportu – załącznik nr 5 do Zarządzenia z 2020 r.).
Dziekan może także zaliczyć praktykę na podstawie udokumentowanej pracy zawodowej studenta w kraju lub za granicą, zgodnie z profilem kształcenia na kierunku studiów lub specjalności, wykonywanej w okresie nie krótszym niż określony w planie studiów. W celu zaliczenia pracy zawodowej jako odbytej praktyki student składa do dziekana wniosek (Załącznik nr 6 do Zarządzenia z 2020 r.).
Student powinien:
- Dokonać wyboru miejsca praktyk oraz uzyskać deklarację ze strony placówki, że praktyka w danym terminie będzie możliwa. Proszę pamiętać, że „rodzaj praktyki powinien odpowiadać profilowi kształcenia na kierunku lub specjalności studiów”
- Uzyskać akceptację opiekuna praktyk z ramienia uczelni miejsca odbywania praktyk. Możliwe miejsca odbywania praktyk to m.in. muzea, galerie sztuki, urzędy ochrony zabytków etc.
- STUDENT składa U OPIEKUNA PRAKTYK wymagane dokumenty:
– skierowanie na praktyki (podpisuje Opiekun),
– wymagane Porozumienie w sprawie organizacji praktyk w dwóch egzemplarzach (zależne od rodzaju praktyki) – podpisane przez instytucję przyjmującą,
– podpisane oświadczenie o przestrzeganiu zasad obowiązujących w placówce.
Wszelkie niezbędne załączniki zostały umieszczone na podstronie wydziałowej o praktykach.
- Opiekun praktyk przekazuje KOMPLET wymaganych dokumentów, po uprzednim zweryfikowaniu ich kompletności, do Dziekanatu dydaktycznego swojego kierunku.
- Dziekanat Dydaktyczny przekazuje do podpisu właściwego Prodziekana ds. studenckich i kształcenia Porozumienie ws. organizacji praktyk.
- Dziekanat Dydaktyczny zawiadamia Studenta o możliwości odebrania dokumentacji.
- Student odbiera z dziekanatu dydaktycznego dokumenty w celu ich przedłożenia w placówce, w której ma odbyć praktyki.
- WARUNKIEM ZALICZENIA PRAKTYK jest dostarczenie Opiekunowi praktyk przez Studenta, we wskazanym przez Opiekuna terminie:
– Porozumienia podpisanego przez obie strony: instytucja przyjmująca oraz właściwy Prodziekan ds. studenckich i kształcenia,
– raportu z przebiegu praktyk.
W przypadku PRAKTYK ZWIĄZANYCH Z KONTAKTEM Z OSOBAMI MAŁOLETNIMI:
- STUDENT składa U OPIEKUNA PRAKTYK wymagane dokumenty:
a) skierowanie na praktyki (podpisuje Opiekun),
b) wymagane Porozumienia w sprawie organizacji praktyk (zależne od rodzaju praktyki) podpisane przez instytucję przyjmującą,
c) podpisane oświadczenie o przestrzeganiu zasad obowiązujących w placówce,
d) dokumenty wynikające z Zarządzeń nr 125 i 126 Rektora Uniwersytetu Śląskiego z dnia 28 sierpnia 2024 r., tj.:
– oryginał i kopię Zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego (KRK) – obywatel RP i cudzoziemiec: Opiekun praktyk stwierdza na kopii zgodność z oryginałem/ uwierzytelnia kopię,
– podpisane oświadczenie o państwie lub państwach, w których student zamieszkiwał w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczpospolita Polska i państwo obywatelstwa wraz z informacją z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi – obywatel RP i cudzoziemiec,
– informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi wraz z tłumaczeniem przysięgłym – cudzoziemiec oraz studenci, którzy zamieszkiwali w państwach innych niż Rzeczpospolita Polska lub państwo obywatelstwa; jeżeli prawo państwa, nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi – zebrania w formie zaświadczenia aktualnej informacji z rejestru karnego tego państwa. Podpisane oświadczenie, jeżeli prawo państwa obywatelstwa, prawo państwa/państw zamieszkiwania w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczpospolita Polska i państwo obywatelstwa, z których ma zostać przedłożona informacja z rejestru karnego uzyskiwana do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi lub informacja z rejestru karnego tego państwa, nie przewiduje jej sporządzenia lub w danym państwie nie prowadzi się rejestru karnego,
– podpisany załącznik nr 1 do Standardów Ochrony Małoletnich w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach (OŚWIADCZENIE o zapoznaniu się ze Standardami …).
STUDENTÓW SKŁADAJĄCYCH WW. DOKUMENTY PROSIMY O ZAPOZNANIE SIĘ Z TREŚCIĄ Informacji dotyczącej przetwarzania danych osobowych zawartych w zaświadczeniach z Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym dla osób podlegających weryfikacji dotyczącej niekaralności dostępnej na podstronach dziekanatu oraz Standardami Ochrony Małoletnich w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach.
- Opiekun praktyk przekazuje KOMPLET wymaganych dokumentów (w tym wskazane w punktach d) po uprzednim zweryfikowaniu ich kompletności, do Dziekanatu dydaktycznego swojego kierunku.
- Dziekanat dydaktyczny przekazuje otrzymane dokumenty do Koordynatorki dziekanatu obsługi toku studiów (Uniwersytecka 4, p. B1.11), która dokonuje:
a) weryfikacji statusu Studenta w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym,
b) dokumenty wskazane w punkcie d) przekazuje do akt osobowych studenta,
c) informuje o wyniku weryfikacji Studenta właściwy DZIEKANAT DYDAKTYCZNY i zwraca do Dziekanatu Dydaktycznego pozostałą dokumentację praktyk.
- Dziekanat Dydaktyczny przekazuje do podpisu właściwego Prodziekana ds. studenckich i kształcenia Porozumienie ws. organizacji praktyk.
- Dziekanat Dydaktyczny zawiadamia Studenta o możliwości odebrania dokumentacji.
- Student odbiera z dziekanatu dydaktycznego dokumenty w celu ich przedłożenia w placówce, w której ma odbyć praktyki.
Wzory dokumentów oraz informacje o praktykach dostępne na stronie: https://us.edu.pl/student/studia/praktyki-studenckie/
Praktyki związane z kontaktem z małoletnimi – ważne informacje i konieczne dokumenty oraz pozostałe pliki do pobrania znajdują się na stronie: https://us.edu.pl/wydzial/wh/sprawy-studenckie/praktyki-zawodowe/
Procedury zbierania i obiegu dokumentów:
Funkcjonowanie kierunku historia sztuki odbywa się w oparciu o współpracę z regionalnymi instytucjami kultury, urzędami zajmującymi się ochroną i konserwacją zabytków oraz prywatnymi podmiotami związanymi z wystawiennictwem i handlem dziełami sztuki. Przedstawiciele wyżej wymienionych jednostek stanowią głos doradczy (uprzednio w ramach działalności Rady Programowo-Biznesowej, obecnie w ramach Rady Kierunku) w opracowywaniu programu studiów, prowadzą zajęcia na kierunku oraz uczestniczą w wydarzeniach organizowanych przez kierunek Historia Sztuki oraz Instytut Nauk o Sztuce. Ponadto umożliwiają naszym studentom odbywanie praktyk zawodowych oraz wizyt studyjnych.
Aktualności
Wykład Moniki Grzymali
W imieniu Interdyscyplinarnego Koła Naukowego Obywatelki/Obywatele Świata Sztuki, zapraszamy na wykład Moniki Grzymali: „Monika Grzymala on site specific aspects in contemporary drawing”, który odbędzie się 14 grudnia 2023 r. o godzinie 13.45 w sali sympozjalnej III w budynku Wydziału Humanistycznego przy ul. Bankowej 11 w Katowicach.
Wykład jest otwarty. Zaproszeni są wszyscy zainteresowani.
Monika Grzymała
Artystka sztuk wizualnych, tworząca instalacje, rzeźby, grafiki. Urodzona w 1970 roku w Polsce, mieszka w Berlinie. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Karlsruhe oraz University of Arts w Kassel i Hamburgu.
Tematem przewodnim twórczości Grzymały jest linia i rysunek w trójwymiarowej przestrzeni. W swoich instalacjach artystka wykorzystuje różne materiały: taśmę klejącą, papier, drut, a nawet żywe drzewa.
O artystce można przeczytać na stronie: www.t-r-a-n-s-i-t.net
Harmonogramy
Dziekanat ds. studenckich
mgr Elżbieta Gębka
e-mail: elzbieta.gebka@us.edu.pl
tel.: 32 359 20 75
Katowice, ul. Bankowa 11
pok. 18
Dziekanat ds. dydaktycznych
Katarzyna Iwanow
e-mail: katarzyna.iwanow@us.edu.pl
tel.: 32 359 17 24
Katowice, ul. Bankowa 11
pok. 22
Dyrekcja kierunku
dr hab. Magdalena Kempna-Pieniążek, prof. UŚ
Dyrektor kierunku
e-mail: magdalena.kempna@us.edu.pl
tel.: 32 2009 318
Katowice, ul. Uniwersytecka 4
pok. A2.19
dr Julia Legomska, prof. UŚ
Zastępca dyrektora kierunku
e-mail: julia.legomska@us.edu.pl
tel.: 32 2009 318
Katowice, ul. Uniwersytecka 4
pok. A2.18
dr Marta Ostrowska-Bies
Zastępca dyrektora kierunku
e-mail: marta.ostrowska-bies@us.edu.pl
tel.: 32 359 17 74
Katowice, ul. Bankowa 11
pok. 26