Uniwersytet Śląski w Katowicach

Szanowni Państwo,

uprzejmie informujemy, że na 6 semestrze (semestr letni) w roku akademickim 2025/2026 będą realizowane moduły z grupy modułów nowoczesna komparatystyka dla następujących kierunków: architektura informacji, historia sztuki, kulturoznawstwo, sztuka pisania oraz turystyka historyczna.

Rejestracja na moduły z obszaru nowoczesna komparatystyka do konkretnych grup odbędzie się
w następującym terminie:  27.11.2025 r. godzina 19.00 – 7.12.2025 r. godzina 23:59.

Każda Osoba Studiująca na w/w kierunku zobowiązania jest do zrealizowania jednego modułu.
Zajęcia będą obejmowały 30 godzin dydaktycznych i odbędą się w formie ćwiczeń, moduły będą realizowane wstępnie w poniedziałki w godzinach 9.45-11.15 w formie stacjonarnej.

Liczba Osób Studiujących dla każdego modułu jest limitowana. Prosimy o właściwy wybór modułu.

Poniżej przedstawiamy ofertę modułów wraz z krótkim opisem należących do grupy modułów – nowoczesna komparatystyka:

1. Sagi islandzkie-między literaturą a źródłem historycznym

(kod modułu: W1-MHNK-S1-SI06)  prowadzący: dr hab. Jakub Morawiec, prof. UŚ

Islandia zasłynęła w średniowieczu miejscową twórczością literacką, obejmującą szerokie spektrum gatunków, od hagiografii przez historiografię aż po literaturę naukową. Islandzki korpus literacki, tworzony w zdecydowanej większości w języku miejscowym, spisywany przede wszystkim w XIII i XIV stuleciu, oparty był o miejscową tradycję na temat pochodzenia wierzeń i obyczaju. Niemniej,
w miejscowej twórczości wyraźnie obecne są wpływy zewnętrzne, iro-szkockiej i kontynentalne, które znacząco wzbogaciły styl kompozycji i treść sag.

Celem modułu jest analiza literacka i historyczna wybranych sag islandzkich pod kątem ich przydatności jako źródła historycznego do badań nad dziejami Islandii i Skandynawii w średniowieczu. To jeden
z najbardziej żywotnych i wciąż aktualnych problemów badawczych w studiach nad sagami. Wynika on z obecności różnych spojrzeń badawczych na korpus sag, postrzeganych z jednej strony jako wyrafinowane dzieła literackie, świadczące o kulturalnym wyrobieniu islandzkich autorów, których twórczość była przede wszystkim, jeśli nie wyłącznie, odbiciem oczekiwań i wyobrażeń współczesnych im odbiorców. Z drugiej strony, sagi były i są postrzegane jako zapis pamięci o przeszłości mieszkańców wyspy i ich skandynawskich krewnych w epoce wikingów, której rangę wyznaczyły charyzmatyczne postaci jak Olaf Święty i kluczowe dla dziejów regionu wydarzenia polityczne i militarne. Zajęcia będą służyć próbie pokazania, że te, zdawałoby się odmienne i przeciwstawne spojrzenia, mogą nawzajem się uzupełniać a to czy sagi islandzkie będziemy postrzegać jako wyjątkową literaturę i/lub świadectwo przeszłości zależy od tego, jakie pytania badawcze będziemy im stawiać.

2. Topografie utopii: ogrody w historii, teorii i współczesnych praktykach hortikulturowych

(kod modułu: W1-MHNK-S1-TU06) prowadzący: dr Joanna Soćko

Moduł poświęcony będzie ogrodom rozumianym jako współczesne „laboratoria” wypracowywania dobrych relacji pomiędzy człowiekiem a przyrodą. Przyjrzymy się ogrodowi jako historii pewnej idei
i jej ewolucji, a także jako modelowi społecznej i indywidualnej utopii. Omówione zostaną różne ogrodnicze mody – od baroku, przez oświecenie i romantyzm, aż po dzień dzisiejszy. Pochylimy się również nad lokalnym wymiarem „topografii utopii”: omówiona zostanie koncepcja miasta-ogrodu, jej katowicką realizację na Giszowcu oraz próbę powrotu do tej idei we współczesnej polityce Katowic. Moduł ma na celu ukazanie praktycznego i bliskiego wymiaru przestrzeni ogrodu przez pryzmat różnych dyskursów, ujawniających jej nieoczywiste znaczenia i aspekty. W ramach zajęć zostanie dokonana analiza tekstów literackich i historycznych, dzieł sztuki oraz współczesne przykłady „artiwizmu” – artystycznego aktywizmu działającego na rzecz lokalnych wspólnot. Na wybranych przykładach zapoznamy się także z coraz bardziej popularnymi humanistycznymi studiami nad roślinami, które unaoczniają konieczność wchodzenia w interdyscyplinarne i międzyobszarowe dialogi.

3. Zabawa, gra, karnawał-o rozrywce w kulturze

(kod modułu: W1-MHNK-S1-ZGK06) prowadzący: dr Ewa Wylężek-Targosz

Moduł będzie miał na celu analizę komparatystyczną zjawiska zabawy, gier i karnawału w różnych dziedzinach nauki. Wprowadza on najważniejsze z pojęć z zakresu ludologii oraz teorii gier, zabawy
i karnawału. Osoby Studiujące poznają terminologię wprowadzoną przez Johana Huizingę (krąg magiczny, homo ludens) oraz zaplecze teoretyczne innych myślicieli (M. Bachtin, B. Sutton-Smith),
a także najnowsze teorie np. gier immersyjnych i tzw. “fail states” stanów porażki w grach komputerowych. Teksty oraz nowe pojęcia (los, alea, agon, vertigo, transgresja, grywalizacja) będą stanowiły ramy metodologiczne w trakcie interpretacji zróżnicowanych tekstów kultury. Osoby Studiujące zapoznają się z perspektywą zabawy i karnawału w religiach świata (np. Karnawału w kalendarzu katolickim), a także z przykładami reprezentacji tych zjawisk w sztuce (np. „Walka postu
z karnawałem” Pietera Bruegla czy instalacjami z zabawek Jeffa Koonsa) czy biznesie (grywalizacja).

4. Znaki miasta dla mieszkańca, turysty i konsumenta

(kod modułu: W1-MHNK-S1-ZM06) prowadzący: prof. dr hab. Iwona Loewe

Moduł obejmuje wiedzę z zakresu interpretacji przestrzeni miejskiej z perspektywy nauki o znakach. Osoba Studiująca otrzymuje perspektywę porównawczą semiotyki z językoznawstwem, dyskursologii
z lingwistyką dyskursu, antropologii z topologią, chromatologii z wzornictwem. Moduł rozwija umiejętności dostrzegania emblematów wielokodowych w obrębie miasta oraz daje narzędzia do ich opisu, ewaluacji, typologizowania. Osoba Studiująca potrafi porządkować, taksonomizować teksty wielokodowe oraz określać ich reguły gatunkowe. Moduł daje kompetencje analizy znaków miasta, określania ich (nie)przydatności, celowości miejskiej oraz istotności społecznej. Perspektywa komparatystyczna polega na porównaniu przedmiotu badania (znaki różnych miast/regionów; różne składniki znaków oraz ich relacje) i/lub metod badania (semioza, historyzm, pragmatyka).

5. Czy traf pochłania wszystko? Działanie, przypadek i konieczność w literaturze i filozofii od Sofoklesa i Platona do Racine’a i Kartezjusza

(kod modułu: W1-MHNK-S1-DPK06) prowadzący: dr Łukasz Tomanek

Współczesny filozof Galen Strawson w swoim eseju „Luck Swallows Everything” argumentuje, że kondycja człowieka jest zawsze wynikiem działań, na które nie mamy wpływu, a które zależą od przypadku, trafu. To spojrzenie na człowieka akcentuje doświadczenie, które stanowiło wyzwanie podejmowane w europejskiej literaturze i filozofii od jej greckich początków po współczesnych pisarzy jak George Saunders. Pytania tutaj stawiane dotyczą tego, na ile nasze myślenie i działania są w stanie przezwyciężyć zmienność i nieprzewidywalność wydarzeń, z którymi się konfrontujemy; jaki wpływ mamy na własny los; ile wolności ma wolna wola. Zajęcia nie mają na celu podania odpowiedzi na te pytania, ale raczej pokazanie, jak z problemem przypadku i konieczności radzili sobie bohaterki i bohaterowie dzieł literackich, począwszy od dzieł tragików greckich, Sofoklesa
i Eurypidesa, przez tragedie Seneki, aż po siedemnastowieczne tragedie Racine’a. Doświadczenie zawarte w dziełach literatury zostanie zestawione z próbami oswojenia przygodności i trafu w dziełach filozoficznych od Platona i Arystotelesa, przez stoików, aż po Montaigne’a i Kartezjusza. Tak pomyślane zestawienie literatury i filozofii pozwoli szukać w wielości perspektyw odpowiedzi na pytanie, co pozostaje w naszej w mocy i za co ponosimy odpowiedzialność, oraz czy traf naprawdę nic nie pozostawia naszej woli.

6. Literatura śródziemnomorska we współczesnej lekturze komparatystycznej: konteksty środowiskowe i postkolonialne

(kod modułu: W1-MHNK-S1-LS06) prowadzący: dr Alina Mitek-Dziemba

Celem zajęć jest zaproszenie Studenta do wspólnej kulturowo-literackiej podróży po różnych regionach Śródziemnomorza od Hiszpanii, Włoch i Grecji przez Bliski Wschód po północne wybrzeża Afryki (Egipt, Algieria, Maroko). Uczestnicy/-czki kursu będą mieli okazję zapoznać się z sposobem czytania tekstów właściwym dla zaangażowanej społecznie, krytycznej komparatystyki, śledząc współczesne sposoby manifestowania się wyobraźni śródziemnomorskiej w twórczości literackiej i artystycznej basenu Morza Śródziemnego. Dyskusja toczyć się będzie wokół utworów pochodzących
z różnych literatur (włoskiej, francuskiej, brytyjskiej, niemieckiej, chorwackiej, greckiej, jak też polskiej), co pozwoli student(k)om na rozwinięcie kompetencji językowych i uwrażliwi ich/je na wielokulturowy, a także interkontynentalny dialog. Najważniejszym momentem zajęć będzie jednak zderzenie tradycyjnej wiedzy z zakresu komparatystyki literackiej ze współczesnym myśleniem w duchu humanistyki środowiskowej, czerpiącym z nurtu Blue Humanities (krytycznej analizy obecności wód morskich i słodkich w przedstawieniach literackich i kulturowych, która pozwoli na postawienie pytania o politykę reprezentacji i jej skutki w kontekście kryzysu klimatycznego). Istotne będą także konteksty współczesne, kulturowe i polityczne (m.in. kryzys migracyjny, elementy postkolonialne czy zmiany kulturowe w krajach arabskich po 2000 roku).

W razie pytań uprzejmie prosimy o kontakt mailowy: agnieszka.korczak@us.edu.pl

Wydział Humanistyczny UŚ zaprasza na spotkanie autorskie z Anouk Herman – absolwentką sztuki pisania oraz doktorantką w Szkole Doktorskiej Uniwersytetu Śląskiego. Autorka jest tegoroczną laureatką Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii poezji za tom Silesian Gothic (Girls and Queers to the Front / Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa 2024).

Spotkanie odbędzie się 27 listopada o godz. 16:00 w sali B0.39 na Wydziale Humanistycznym UŚ.

Rozmowę z autorką poprowadzi Julia Dusza, doktorantka Uniwersytetu Śląskiego.

Serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych współczesną poezją!

Serdecznie zapraszamy do udziału w konferencji „Muzyka w grze – Symfonia Interakcji”, która odbędzie się 27 listopada 2025 r. w siedzibie Keywords Studios w Katowicach (Global Office Park, ul. Zabrska 17, bud. A1, 23 piętro).

Wydarzenie organizowane jest w ramach projektu Game Music Fest Between Realms 2025, dofinansowanego ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności i poświęcone jest roli muzyki, dźwięku i sztuki interaktywnej w projektowaniu gier. W programie znalazły się wykłady, warsztaty, wystawy oraz dyskusje z ekspertami z branży i środowiska akademickiego.

Konferencję współorganizują:
Filharmonia Śląska, Keywords Studios, Politechnika Śląska oraz Uniwersytet Śląski.

Prosimy, aby studenci przybyli 15 minut przed rozpoczęciem konferencji, i w pierwszej kolejności udali się na recepcję Keywords Studios, która znajduję się na parterze budynku.

Harmonogram Konferencji.

Szanowni Państwo,

25 września 2025 roku rusza  rejestracja na wszystkie moduły kształcenia obszarowego. Rejestracja będzie realizowana w dwóch turach:  pierwszej  25-30 września oraz drugiej dla spóźnialskich lub tych osób, które zalogowały się błędnie 2-7 października.

Informację o rejestracji przesłaliśmy do Państwa przez USOS oraz MS Teams.

Prosimy o wybieranie modułów zgodnie z harmonogramem studiów. Konkretny moduł można wybrać tylko raz. 

Prosimy o wcześniejsze zapoznanie się z sylabusami modułów, a zwłaszcza z założeniami weryfikacji efektów uczenia się.

Szanowni Państwo,

wielkimi krokami zbliża się rok akademicki 2025/2026. Jak co roku Samorząd Studencki przeprowadza obowiązkowe szkolenia dla studentów I roku studiów stacjonarnych licencjackich z zakresu ich praw i obowiązków.

Na naszym wydziale szkolenia odbędą się 1 października 2025 r. 

Spotkanie dla kierunku sztuka pisania odbędzie się 1 października w godzinach 13:30 – 15:30 w Auli M. A. Pawlikowskiego B1.1 (Katowice, Uniwersytecka 4).

Szanowni Państwo,

przesyłamy w załączeniu Komunikat Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 10 września 2025 r. w sprawie ustalenia godzin rektorskich w dniu 3 października 2025 r. w związku z organizacją DNIA ADAPTACYJNEGO 2025 dla studentek i studentów pierwszego roku, studiów pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolitych studiów magisterskich.

Studentki i Studentów 1 roku naszego Wydziału  zachęcamy, by do gry terenowej i spotkań dołączyli PO WYDZIAŁOWYCH UROCZYSTOŚCIACH INAUGURACYJNYCH, KTÓRE ODBĘDĄ  SIĘ 3.10.2025 O GODZ. 12.00 w Katowicach przy ul. Uniwersyteckiej 4:
https://us.edu.pl/wydzial/wh/event/inauguracja-roku-akademickiego-2025-2026-na-wydziale-humanistycznym/

Komunikat

Opowieść wigilijna? Tą najsłynniejszą napisał Charles Dickens w 1843 roku i od tego czasu pisarze i pisarki mierzą się z tym klasycznym opowiadaniem. Studentki i studenci „Twórczego pisania” postanowili przyjrzeć się temu, co dzieje się, gdy świąteczna kurtyna i nastrój opada, wigilijne stoły zostały posprzątane, a rodziny wróciły już dawno z pasterki. Efekt? Zbiór opowieści postwigilijnych.
Zapraszamy do lektury!

Opowieść wigilijna

W związku z wejściem w życie zarządzenia nr 201/2021 JM Rektora Uniwersytetu Śląskiego w sprawie wprowadzenia procedury składania i archiwizowania pisemnych prac dyplomowych w bazie elektronicznej, informujemy, że:

• w Uniwersytecie Śląskim zgłaszanie tematów prac dyplomowych odbywa się drogą elektroniczną w APD;
• temat pracy dyplomowej student ustala indywidualnie z promotorem; promotor, po zaakceptowaniu tematu pracy dyplomowej, tworzy w APD wniosek
  o zatwierdzenie tematu pracy; promotor staje się koordynatorem wniosku – proponowany termin zatwierdzenia tematów prac dyplomowych: do dnia
  15 marca 2022 r.;
• uzupełniony przez promotora wniosek (opublikowany i elektronicznie podpisany przez promotora i studenta) przesyłany jest przez system do komisji zatwierdzającej tematy prac;
• komisja zatwierdzająca tematy prac dla kierunku sztuka pisania ustalona jest następująco:
• dr hab. Grzegorz Olszański, prof. UŚ – kierunek: sztuka pisania, studia stacjonarne I stopnia,
• modyfikację tytułu pracy (jeżeli nie wykracza poza zatwierdzony temat) promotor zgłasza e-mailowo do właściwego dziekanatu; po akceptacji Prodziekan
  ds. Studentów i Kształcenia dziekanat wprowadza do systemu USOS skorygowany tytuł pracy;
• zmiana tematu pracy wymaga złożenia przez promotora nowego wniosku;
• każda praca przed egzaminem jest przesyłana do Jednolitego Systemu Antyplagiatowego (JSA);
• promotor przekazuje do właściwego dziekanatu dane recenzenta;
• promotor i recenzent wprowadzają recenzje do systemu APD przed egzaminem dyplomowym; po wprowadzeniu recenzji system automatycznie zmienia status pracy na „Praca gotowa do obrony”;
• w celu przygotowania dokumentacji do obrony promotor podaje do właściwego dziekanatu:
  termin obrony,
  dane przewodniczącego Komisji egzaminu dyplomowego;
• pracę dyplomową student składa w formie elektronicznej, bez konieczności jej drukowania.

Instrukcja zgłaszania i zatwierdzania prac dyplomowych w systemie APD znajduje się tutaj:
https://apd.us.edu.pl/static-bf3f488/diots/instrukcje/APD_tematy_wnioski.pdf