Uniwersytet Śląski w Katowicach

Prowadzący:
Prof. dr hab. Danuta Stróż – Dziekan Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych
dr hab. Grzegorz Dercz, prof. UŚ – z-ca Dyrektora Instytutu Inżynierii Materiałowej, koordynator ODIM na Uniwersytecie Śląskim

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Data: 22 marca 2024r. (piątek)

Podczas wykładu będziemy bić rekord Polski polegający na zorganizowaniu największej lekcji inżynierii materiałowej. 

Prowadzący: dr inż. Sylwia Golba

OPIS: W każdym momencie korzystamy w różnorodnych materiałów – czyszcząc zęby, jadąc samochodem czy biegnąc w butach. Chcemy aby były mocne, dopasowane, skrojone na miarę naszych wymagań. Aby je spełnić inżynierowie materiałowi sięgają po rozliczne inspiracje, czasem mocno zaskakujące. A jeśli podpatrywać to tylko najlepszych – zobaczymy więc jakie triki stosuje matka natura, aby dostosować się do warunków. Natura jest pełna materiałów biologicznych, które w razie potrzeby mogą zmieniać właściwości. Na przykład pnie wielu drzew stoją twardo i mocno, ale mogą zginać się na wietrze, nie łamiąc się. Ośmiornice potrafią zmieniać kolor i fakturę swojej skóry, a także kształt ciała. Szyszki sosny mogą otwierać i zamykać łuski, aby zdążyć z uwolnieniem nasion. Zjawiska naturalne, takie jak te wspominane wyżej, inspirują do nieszablonowego myślenia w dążeniu do stworzenia syntetycznych materiałów o pożądanej funkcjonalności. Działania takie są podstawą biomimikrii, która ma na celu czerpanie wzorców z przyjętych przez naturę rozwiązań i przełożenie ich na ludzką działalność inżynieryjną. Czy rozumiemy i potrafimy powielić schematy proponowane przez naturę? Kogo zainspirował zimorodek? Po co rzep lepi się do psiego ogona (i komu on jest potrzebny?)? Dlaczego gekon chodzi po ścianach? I po co łaskotać pająka? Odpowiemy na te i kilka innych pytań – zapraszam..

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: dr inż. Iza Matuła

OPIS: Wykład zabierze uczestników w fascynującą podróż przez najnowsze osiągnięcia w dziedzinie materiałów, które zostały zainspirowane światem superbohaterów. Odkryj, jak nowoczesne materiały, zdolne do zmiany kształtu i o niezwykłej wytrzymałości, rewolucjonizują naszą rzeczywistość. Poprzez opowieści o innowacjach, wykorzystaniu zaawansowanej nauki i technologii, uczestnicy dowiedzą się, jak te materiały przenoszą granice możliwości, odzwierciedlając fantastyczne koncepcje komiksów w rzeczywistym świecie.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: dr Wojciech Gurdziel

OPIS: Żyjemy na Ziemi i szybko ją niszczymy. Mimo świadomości szkód na naszej planecie chcemy nadal korzystać z technologii, podróżować i poznawać nasz glob. Najlepszy narzędziem do tego służącym jest samolot – maszyna szybka i komfortowa. Samoloty to taki latający autobus. Wsiadamy do rury ze skrzydłami i za chwilę docieramy do celu. Na co dzień nie zastanawiamy się, jak są projektowane i konstruowane te maszyny. Jeśli jednak o tym pomyślimy, to coraz częściej z tyłu głowy pojawia się pytanie: Jak ten samolot wpływa na nasze środowisko? Chcąc wskazać kierunek, w którym powinny podążyć nasze przemyślenia, przybliżę technologie proekologiczne. Spojrzymy na zagadnienia ekologiczne w lotnictwie, od projektowania materiałów konstrukcyjnych aż do technologii użytkowych. Ostrzegam: trawników i kwietnych łąk nie posiejemy na kadłubach samolotów. A może jednak się uda? Zapraszam na spotkanie

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: dr hab. Grzegorz Dercz, prof. UŚ

OPIS: Przechadzając się po zakładzie pracy, szczególnie tej części produkcyjnej, co jakiś czas można usłyszeć: „…znów Kontrola jakości jest niezadowolona i to nie wiadomo o co…”. Rodzi się pytanie: „No właśnie o co”? Otóż o jakość! Dział kontroli jakości pełni funkcję „strażnika” jakości materiałów i wyrobów które nas otaczają. Wykład będzie ciekawą przygodą z inżynierią materiałową okraszoną różnymi, zaskakującymi niekiedy przykładami wad materiałów ujawnionych przy użyciu nieniszczących i niszczących metod kontroli jakości.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: dr inż. Agnieszka Stróż

OPIS: Tak, nanotechnologia w inżynierii materiałowej może być zaprojektowana w sposób zgodny z zasadami biokompatybilności i przyjazności dla środowiska, co czyni ją „BIO”. Obejmuje to tworzenie nanomateriałów, nanokompozytów i nanourządzeń, które są bezpieczne dla organizmów żywych i mogą mieć zastosowanie w biomedycynie, ochronie środowiska, czy produkcji materiałów o niskim wpływie ekologicznym. Jednakże, takie zastosowania wymagają starannej oceny wpływu nanomateriałów na zdrowie ludzkie, środowisko i etykę. Badania nad bezpieczeństwem i potencjalnym wpływem biologicznym nanomateriałów są kluczowe w kontekście ich zastosowań w inżynierii materiałowej i innych dziedzinach życia. Dlatego przed wprowadzeniem nowych nanomateriałów czy technologii nanotechnologicznych konieczne są badania dotyczące ich bezpieczeństwa i skuteczności.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: dr hab. Małgorzata Karolus, prof. UŚ

OPIS: W ramach wykładu proponujemy wirtualną „wycieczkę” do różnego typu laboratoriów badawczych, w których wykorzystywane jest promieniowania rentgenowskie. Począwszy od pracowni samego Wilhelma Roentgena aż po najnowocześniejsze laboratoria badawcze. Dla lepszego poznania zagadnienia będzie wyjaśnione na czym polega istota powstawania promieniowania rentgenowskiego i do czego może się ono przydać w życiu i nauce – w fizyce, chemii i medycynie oraz… w sztuce – jednym słowem: w inżynierii materiałowej.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: dr hab. Mateusz Dulski, prof. UŚ

OPIS: Problemy współczesnej medycyny (antybiotykoodporność, terapie celowane) wymuszają opracowanie alternatywnych rozwiązań skutkujących wyższą skutecznością leczenia. Z pomocą przychodzi nanotechnologia, która proponuje zastosowanie nanostruktur o średnicy nieprzekraczającej 100 nm, które dzięki niezwykle silnie rozwiniętej powierzchni aktywnej i wysokiej reaktywności powierzchni niosą niesamowite możliwości niedostępne dla materiałów objętościowych. Materiały takie można dowolnie kształtować, zmieniać ich własności fizykochemiczne a tym samym zastosowanie. Możliwości wydają się nieograniczone ale ….

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: mgr inż. Oliwia Starczewska

OPIS: Wydaje Wam się, że techniki malarskie czy rysunkowe niewiele mają wspólnego z inżynierią materiałową i działem kontroli jakości? Tak, macie rację! WYDAJE WAM SIĘ. Za każdym produktem służącym do rysowania czy malowania, stoi zaawansowany proces technologiczny będący podwaliną powstania materiału. I niby wszystko jest już znane, opowiedziane i proste, ale… Dlaczego jedna farba jest trująca, a inna nie? I czy na rynku w ogóle są jeszcze trujące farby? Jak skład chemiczny wpływa na czystość i jakość kolorów? Czy zjedzenie farbki może zaszkodzić? I wreszcie dlaczego jednym z naczelnych działów przy wypuszczaniu produktu na rynek powinien być dział kontroli jakości? O tych sprawach, a także wpadkach producentów pomówimy na wykładzie. Będzie ciekawie, bo producenci potrafią nabijać nas w butelkę i „udawać greka”…

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: mgr inż. Karsten Glowka

OPIS: Obserwacje mikroskopowe znacząco przyczyniły się do rozwoju inżynierii materiałowej ! Nowoczesna gama urządzeń daje możliwości obserwacji przedmiotów kiedyś nieosiągalnych. Okazuje się, iż mikroświat znacząco różni się od tego, który obserwujemy ludzkim okiem. Stąd też proponowany wykład ma celu przybliżenie świata mikroskopii, a także przedstawienia ciekawych przykładów wykorzystania szeroko rozumianej mikroskopii.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: dr inż. Robert Paszkowski

OPIS: Czy zastanawiałeś się kiedyś co kieruje konstruktorami przy projektowaniu wyrobów do użytku codziennego? Dlaczego pralka, odkurzacz, samochód (wymieniać można bez liku) wygląda tak, a nie inaczej? Dlaczego użyto danego materiału na komponenty, a nie innego? Jak widzisz pytań jest sporo. Dzięki temu wykładowi poznasz podstawowe grupy materiałów inżynierskich oraz dowiesz się czym kierują się konstruktorzy i inżynierowie przy projektowaniu produktów, które każdy z nas na pewno znajdzie w swoim otoczeniu.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący: dr inż. Sławomir Kołodziej

OPIS: Podstawowym budulcem materii są atomy. Intuicja podpowiada nam, że atomy ułożone jeden obok drugiego tworzą zwarty układ „klocków”, z których składa się materiał. W rzeczywistości jednak w strukturze materiałów pojawia się dużo pustych przestrzeni przejawiających się między innymi pod postacią wakansów – typu defektów punktowych w metalach, lub jako objętości swobodne pomiędzy łańcuchami polimerów. Na identyfikację i opis pustych przestrzeni w strukturze materiałów, o rozmiarach od średnicy atomowej do kilku nanometrów, pozwala nam interesująca technika badawcza – spektroskopia anihilacji pozytonów. Badania tego typu są niezmiernie istotne z punktu widzenia inżynierii materiałowej, gdyż badane puste przestrzenie ułatwiają np. procesy dyfuzyjne, wpływają na zdolność przewodzenia ładunków, a także stanowią potencjał do wykorzystania jako nośniki substancji farmaceutycznych. W ramach wykładu zostaną przedstawione informacje na temat badań metodą spektroskopii czasu życia pozytonów prowadzonych w Instytucie Inżynierii Materiałowej UŚ, a także omówione możliwości, jakie daje nam ta technika badawcza.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, aula P/0/5
Na wykład obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 150 osób)

Prowadzący:  dr inż. Paweł Świec

OPIS: Atomy nas otaczają, są cegiełkami z których jesteśmy zbudowani, tak jak wszystko z czego korzystamy. Dzisiejsza technologia, samochody, komputery i smartfony korzystają z coraz to mniejszych i wydajniejszych procesorów, które działają dzięki mikroskopijnym tranzystorom o wielkościach nawet tak małych jak kilkadziesiąt nanometrów. Nowoczesne samoloty, samochody, implanty i statki kosmiczne są projektowane i budowane dzięki specjalistycznym materiałom inżynierskim. Wszystko to jesteśmy w stanie wytwarzać, gdyż poznaliśmy „sposób życia” atomów, ich wędrówki oraz wzajemne relacje bowiem podglądaliśmy je na zaawansowanych mikroskopach. Aby dowiedzieć się nieco więcej na ten temat, zapraszamy na warsztaty na których wspólnie będziemy podglądać nanometryczny świat atomów transmisyjnym mikroskopem elektronowym i nie tylko.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, F/-1/11+12′ oraz F/-1/4+5
Godziny: 11:00–11:30; 11:45–12:15 oraz 12:30–13:00
Na warsztaty obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (po 6 osób na 1 spotkanie)

Prowadzący: dr Adrian Barylski / dr inż. Krzysztof Aniołek

OPIS: Warsztaty mają na celu przybliżenie tematyki badań mikromechanicznych (indentacji instrumentalnej, zarysowania powierzchni) i badań tribologicznych prowadzonych w Pracowni Badań Warstwy Wierzchniej znajdującej się w Instytucie Inżynierii Materiałowej UŚ w Chorzowie. Badania indentacji instrumentalnej (IIT) to metoda pomiaru twardości i modułu sprężystości materiałów poprzez wyciskanie znanego kształtu diamentu w powierzchnię badaną z kontrolowanym obciążeniem. Scratch test jest z kolei metodą polegającą na wykonaniu rysy na powierzchni próbki diamentowym wgłębnikiem Rockwella. Podczas warsztatów będzie można przeprowadzić również testy zużycia, pomiary profilografometryczne powierzchni przed i po teście, czy obserwacje mikroskopowe śladów zużycia oraz zagadnień związanych z warstwą wierzchnią badanych materiałów oraz jej właściwościami mikromechanicznymi i sklerometrycznymi. W ramach prowadzonych warsztatów zostanie zaprezentowana lekcja blended learning opracowana w ramach projektu Materials Science Masters (MSM) współfinansowanego z środków Unii Europejskiej.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, C/2/11 oraz  C/2/12
Godziny: 11:00–11:30; 11:45–12:15 oraz 12:30–13:00
Na warsztaty obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 10 osób na 1 spotkanie (podzielonych na 2 x 5 osobowe zespoły) !!!

Prowadzący: dr inż. Edyta Matyja

OPIS: Materiały inteligentne mogą zmieniać swoje właściwości w kontrolowany sposób w odpowiedzi na bodźce z otoczenia. Działając na taki materiał temperaturą, polem magnetycznym, elektrycznym, czy światłem możemy uzyskać odpowiedź w postaci zmiany kształtu, koloru, a nawet aktywować mechanizmy samonaprawcze. Podczas warsztatów przekonacie się co potrafią niektóre z tych materiałów. Zapewne, część z nich znacie już z codziennego życia, jednak czy zastanawialiście się jak to właściwie działa?

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, P/1/02
Godziny: 11:00–11:30; 11:45–12:15 oraz 12:30–13:00
Na warsztaty obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 10 osób na 1 spotkanie)

Prowadzący: dr inż. Patrycja Osak

OPIS: Z roku na rok powstają coraz to nowsze materiały inżynierskie, który wykorzystujemy w naszej kuchni. Zakup nowej patelni to czasem nie lada problem. Celem warsztatu jest zapoznanie z materiałami inżynierskimi stosowanymi na co dzień w naszej kuchni. Uczestnicy warsztatów zapoznają się z metalami, polimerami czy też naturalną elektrycznością.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, C/2/5
Godziny: 11:00–11:30; 11:45–12:15 oraz 12:30–13:00
Na warsztaty obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 10 osób na 1 spotkanie)

Prowadzący: dr inż. Joanna Korzekwa

OPIS: Celem warsztatu jest przybliżenie zagadnień związanych z podstawowym opisem procesu i badaniem zmienności, na wybranym przykładzie związanym z jakością, z wykorzystaniem programu Statistica. Uczestnicy warsztatu będą mogli samodzielnie zwizualizować dostarczone przez prowadzącego dane, wygenerować wyniki analizy i zastanowić się nad wnioskami z przeprowadzonej analizy. Dla dzieci od 14 roku życia 🙂

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, A/2/05
Godziny: 11:00–11:30; 11:45–12:15 oraz 12:30–13:00
Na warsztaty obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 10 osób na 1 spotkanie)

Prowadzący: dr Marian Kubisztal

OPIS: Celem warsztatów jest pokazanie jakie jest źródło magnetyzmu w materiałach, jak projektuje się materiały magnetyczne i do czego są one wykorzystywane w życiu codziennym.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, A/2/15
Godziny: 11:00–11:30; 11:45–12:15 oraz 12:30–13:00
Na warsztaty obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 8 osób na 1 spotkanie)

Prowadzący: dr Magdalena Szklarska

OPIS: Podczas warsztatów dowiecie się czym są kompozyty i czemu zawdzięczają swoje unikatowe właściwości. Ponadto zaprojektujecie i wykonacie swoje własne materiały kompozytowe! Co więcej w dalszej części warsztatów będziecie mieli także okazję sprawdzić jak wykorzystane komponenty wpłynęły na wytrzymałość wytworzonych materiałów.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, P/1/10
Godziny: 11:00–11:30; 11:45–12:15 oraz 12:30–13:00
Na warsztaty obowiązują zapisy. Liczba miejsc ograniczona (max 8 osób na 1 spotkanie)

Prowadzący: mgr inż. Oliwia Starczewska

OPIS: Pomalujmy razem – na luzie i bez spiny! Akwarela to wdzięczna technika, w której wiele zależy od użytych materiałów i sposobu ich nakładania. Dorośli będą mogli poznać podstawowe triki akwarelowe i z ich pomocą namalować prosty obrazek w stylu steampunk, zaś dzieci będą się mogły oddać nieskrępowanej myśli twórczej !

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, Hol główny
Wiek uczestników: dzieci i młodzież
Obowiązują zapisy (max 20 osób)

Prowadzący: mgr inż. Karsten Glowka, dr inż. Paweł Świec,

OPIS: Celem zabawy jest lokalizacja kilku stref tematycznych w głównym budynku kampusu Uniwersytetu Śląskiego w Chorzowie. Do stref zaprowadzi Cię specjalnie przygotowana mapa, którą należy odebrać w punkcie informacyjnym w głównym holu budynku. Odwiedź każdą z stref i dowiedz się więcej o Inżynierii Materiałowej oraz o najciekawszych badaniach i sukcesach naszych naukowców.

Gra adresowana jest dla uczestników w każdym wieku. Na najmłodszych czekają drobne niespodzianki w każdej ze stref. Wszystkich zachęcamy do opieczętowania formularza pobranego z punktu informacyjnego – kolejne pieczątki dostępne będą w każdej strefie.

Formularz zabawy z kompletem pieczątek należy przynieść do punktu informacyjnego, dla uczestników zabawy przygotowaliśmy drobne nagrody. Liczba nagród limitowana

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, Kampus – Hol główny
Wiek uczestników: dzieci i młodzież.
NIE obowiązują zapisy.

Prowadzący: dr Magdalena Szklarska, mgr inż. Iza Matuła, dr inż. Edyta Matyja, mgr inż. Bartosz Terlecki

OPIS: To, że wszelkiego rodzaju materiały otaczają nas wszędzie to wiemy, ale czy wiecie, że niektóre z nich zostały stworzone do zadań specjalnych? Czy wiecie że są metale które mają swoja pamięć? Czy wiecie, że diament w pierścionku i grafit w ołówku są zbudowane z tych samych atomów węgla i dlaczego mają zupełnie inne właściwości? Spróbujemy przybliżyć Wam, co to jest struktura materiału i jakie ma znaczenie w praktyce. A dla lubiących zabawy w kosmos, pokażemy też jak ze zwykłych materiałów można zbudować swoją rakietę i wystrzelić ją.

Miejsce: Chorzów, ul. 75. Pułku Piechoty 1A, Kampus – Hol główny
Wiek uczestników: dzieci i młodzież.
NIE obowiązują zapisy.