Rak jajnika
Choroby nowotworowe stanowią drugą pod względem ilości przypadków przyczynę przedwczesnej śmierci (po chorobach układu krążenia). Ze względu na fakt stale rosnącej liczby diagnozowanych przypadków można przypuszczać, że w krótkim czasie to właśnie choroby nowotworowe staną się najczęstszą przyczyną zgonów. Jest to poważne wyzwanie cywilizacyjne, dlatego ciągle poszukuje się zarówno nowych metod diagnozowania, jak i bardziej skutecznych terapii. Wśród chorób nowotworowych, rak jajnika nazywany jest „cichym zabójcą kobiet”. W przypadku tej choroby nie istnieją badania przesiewowe (jak w przypadku raka szyjki macicy, czy raka piersi), a objawy pojawiają się dopiero w późniejszych stadiach, kiedy obserwuje się już naciekanie na tkanki towarzyszące i angiogenezę w obrębie tkanki nowotworowej. Większość schematów chemioterapeutycznych w przypadku raka jajnika opiera się na skojarzeniu leków na bazie platyny (cisplatyny lub karboplatyny) z taksoidami (np. paklitaksel). Podstawowym problemem w tej metodzie leczenia jest jednak dość szybkie pojawianie się lekooporności i w konsekwencji niewrażliwość komórek nowotworowych na pochodne cisplatyny.
Kompleksy platyny(II) wykazujące wysoką cytotoksyczność wobec komórek raka jajnika.
Zaprojektowane i otrzymane przez Zespół Fizykochemii Związków Metali Przejściowych związki koordynacyjne platyny(II) z 2,6-bis(tiazol-2-ylo)pirydynami podstawionymi arylami (fenantrenem, antracenem lub pirenem) mogą stanowić obiecującą alternatywę dla cisplatyny i jej bezpośrednich analogów. Wykazują one porównywalne do cisplatyny (3.9 μM) wartości IC50 względem linii komórkowych A2780 (2.9 – 4.4 μM), a śmierć komórek nowotworowych następuje w procesie apoptozy mitochondrialnej w połączeniu z autofagią. Wyjątkową natomiast zaletą otrzymanych związków Pt(II) jest ich wysoka selektywność – charakteryzują się niską cytotoksycznością w stosunku do innych linii nowotworowych (HTC116 (rak okrężnicy), MCF7 (rak piersi), PC3 (rak prostaty)) oraz względem zdrowych komórek ludzkich fibroblastów.
Na rysunku przedstawiono:
a) struktury związków Pt(II) z 4-(9-antrylo)-2,6-bis(tiazol-2-ylo)pirydyną (1), 4-(9-fenantrylo)-2,6-bis(tiazol-2-ylo)pirydyną (2) oraz 4-(1-pirenylo)-2,6-bis(tiazol-2-ylo)pirydyną (3)
b) Apoptoza komórek linii A2780 indukowana 48h ekspozycją na działanie DMSO 0.1% (v/v) jako próby kontrolnej (A), związku (2) (B) oraz związku (3) (C) w stężeniach IC50 ewaluowana za pomocą wybrawiania bawnikiem Hoechst (D).
Ovarian cancer
Cancer rank second as the leading causes of premature death worldwide, behind cardiovascular diseases. In a view of the constantly growing number of diagnosed cases, it can be assumed that this statistical tendency will be changed in a short time, and cancer diseases may become the most common cause of death. This is a serious civilization challenge, and thus both new diagnostic methods and more effective therapies are strongly desirable and constantly developed. A particular attention is paid to ovarian cancer, referred as the „silent killer of women”. In contrast to many other cancer diseases (like cervical cancer or breast cancer), there are no screening tests for ovarian cancer, as well as its symptoms appear in the late stages, when it penetrates the surrounding tissues and tumor angiogenesis is observed. Most ovarian cancer chemotherapy regimens are based on the combination of platinum-based drugs (cisplatin or carboplatin) with taxoids (such as paclitaxel). The main disadvantage of these treatment methods is the appearance of drug resistance, and consequently, insensitivity of cancer cells to cisplatin derivatives.
Platinum(II) complexes showing high cytotoxicity against ovarian cancer cellsr
Designed and prepared by the Team of Physicochemistry of Transition Metal Compounds, platinum(II) coordination compounds with 2,6-bis(thiazol-2-yl)pyridines substituted with aryls (phenanthrene, anthracene or pyrene) may be a promising alternative to cisplatin and its direct analogues. They show IC50 values comparable to cisplatin (3.9 µM) against A2780 cell lines (2.9 – 4.4 µM), and the loss of A2780 cell viability is due to a combination of an apoptotic cell death mechanism via mitochondria and autophagic cell death. The unique advantage of the obtained Pt(II) compounds is their high selectivity – they are characterized by low cytotoxicity in relation to other cancer lines (HTC116 (colon cancer), MCF7 (breast cancer), PC3 (prostate cancer)) as well as to healthy human fibroblasts.
The figure shows:
(a) structures of Pt(II) compounds with 4-(9-anthryl)-2,6-bis(thiazol-2-yl)pyridine (1), 4-(9-phenanthryl)-2,6-bis(thiazol-2-yl)pyridine (2) and 4-(1-pyrenyl)-2,6-bis(thiazol-2-yl)pyridine (3)
(b) Apoptosis of cells of line A2780 induced by 48h exposure to 0.1% (v/v) DMSO as control (A), compound (2) (B) and compound (3) (C) at IC50 concentrations evaluated by Hoechst buffer digestion (D).
Odnośnik:
K. Choroba, B. Machura, L. R. Raposo, J. G. Małecki, S. Kula, M. Pająk, K. Erfurt, A. M. Maroń, A. R. Fernandes. Dalton Trans. (2003. Print). – 2019, iss. 34, s. 13081-13093 https://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2019/DT/C9DT02894C#!divAbstract
