Przejdź do treści

Uniwersytet Śląski w Katowicach

  • Polski
  • English
search
Wydział Nauk Ścisłych i Technicznych
Logo Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

Zaproszenie do magicznego świata chemii fosforu

22.09.2023 - 07:59 aktualizacja 03.10.2023 - 15:01
Redakcja: jp

Serdecznie zapraszamy na serię wykładów online na temat przemysłowej chemii fosforu. Wykłady organizują The Association for Chemistry and Economics (VCW@GDCh) and the Working Group Phosphorus Chemistry (AG P@GDCh).

Na stronie: https://sites.google.com/gdch.events/indphoschem znajduje się harmonogram spotkań oraz rejestracja. Wykłady prowadzone będą w języku angielskim

O wykładzie w dniu 26.10.2023 r. godz. 19.00

Temat: PH3 – A Versatile Intermediate for Large Scale Manufacture of Industrial Phosphorus Products from Catalysts to Life Sciences Reagents.

Autor: Eamonn Conrad, Ph.D.

Rejestracja: https://indphoschem.gdch.events/

Serdecznie zapraszamy do poznania przemysłowego świata chemii fosforu na organizowanych przez Profesor Evamarie Hey-Hawkins z Universität Leipzig wykładach.

Abstrakt wykładu

O Fosforze słów kilka

|dr hab. inż. Jacek Nycz, prof. UŚ|

Fosfor jako pierwiastek został odkryty w Hamburgu w 1669 roku przez Henniga Branda, niemieckiego farmaceutę i alchemika, który faktycznie chciał znaleźć kamień filozoficzny. Chemiluminescencja fosforu, która miała miejsce podczas odkrycia, została wykorzystana w chemii sądowej po jej demistyfikacji jako „próba Mitscherlicha” (Eilhard Mitscherlich, 1794-1863), a tym samym ustanowiła ważną gałąź systematycznego dochodzenia w sprawie działalności przestępczej.

Obecnie chemia fosforoorganiczna (OP) stała się integralną częścią syntetycznej chemii organicznej. Związki OP są stosowane jako materiały wyjściowe, odczynniki, katalizatory (katalizatory przeniesienia fazowego lub kompleksy metali przejściowych P(III)) i rozpuszczalniki (ciecze jonowe (IL)) w laboratoriach badawczych i w przemyśle. Część z tych aplikacji jest obecnie w centrum uwagi.

Istnieje wiele często stosowanych reakcji, takich jak redukcje, reakcja Wittiga i jej odmiany, reakcja Arbuzova, reakcja Mitsunobu itp., które stosują odczynniki zawierające fosfor (P). Inne reakcje, np. jednorodne przemiany katalityczne lub reakcje sprzęgania C-C wykorzystują ligandy P w katalizatorach. Nastąpił ogromny rozwój w dziedzinie chiralnych związków OP.

Opracowano wydajne metodologie stereospecyficzne w celu uzyskania optycznie czystych trzeciorzędowych fosfin z tlenków fosfiny oraz stereoselektywne przemiany OP. Optycznie aktywne formy P(III) mogą być stosowane w katalizatorach kompleksowych metali przejściowych (Pt, Pd itp.) sprzyjających przemianom enancjoselektywnym.

Klasa związków heterocyklicznych P-heterocykle i klasyczne O- i N-heterocykle z funkcjami P. Ważne miejsce w chemii organicznej zajmują makrocykle zawierające P i inne makrocząsteczki, takie jak dendrymery. Aktualnym podejściem w syntezie organicznej jest przeprowadzanie syntez w dyscyplinie OP w sposób przyjazny dla środowiska. Może to obejmować na przykład użycie reaktora mikrofalowego. Z drugiej strony, związki OP (np. katalizatory i IL) mogą być narzędziami w ogólnej syntetycznej chemii organicznej. Monitorowanie reakcji w celu optymalizacji warunków lub obserwacji reaktywnych form P jest trudną dziedziną. Obliczenia teoretyczne w ramach chemii OP również rozwijają tę dziedzinę. W dzisiejszych czasach stereostruktury i mechanizmy reakcji można łatwo badać

Bardzo ważnym segmentem chemii OP, lepiej powiedzieć siłą napędową rozwoju, jest pula biologicznie aktywnych związków OP, które są wyszukiwane i stosowane jako leki lub środki ochrony roślin. Należy również wspomnieć o naturalnych analogach związków P (np. analogach peptydów i aminokwasów). Opisano wiele nowych tlenków fosfin, fosfinianów, fosfonianów i estrów fosforowych, które mogą uzyskać zastosowanie na szeroką skalę.


Wybitnego chemika, Profesora György Keglevicha zajmującego się chemią fosforu będziemy wkrótce gościć na naszym uniwersytecie. Już 22 listopada  2023 r. (środa) wygłosi dwa wykłady dla Szkoły Doktorskiej.

return to top